Την 12η Νοεμβρίου 2018 δημοσιεύτηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ η Οδηγία 2018/1673/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και Συμβουλίου σχετικά με την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες μέσω του ποινικού δικαίου, την οποία τα κράτη-μέλη οφείλουν να ενσωματώσουν στην έννομη τάξη τους έως την 3η Δεκεμβρίου 2020. Σύμφωνα με την Οδηγία αυτή δημιουργείται μια «ενιαία λίστα αξιόποινων πράξεων» και εισάγονται στη νομοθεσία είκοσι δυο αδικήματα που πρέπει να ποινικοποιηθούν, όπως επίσης και η υποβοήθηση και συνέργεια, η ηθική αυτουργία και απόπειρα στο ξέπλυμα βρώμικου χρήματος ή τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας. Ειδικότερα, η νέα Οδηγία επικεντρώνεται στα εξής:
Νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες.
Μια από τις κύριες αλλαγές που παρέχει η 6η Ευρωπαϊκή Οδηγία είναι ο ορισμός του τι συνιστά «αδίκημα νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες» (στο άρθρο 3 παράγραφος 1) και καθορίζονται οι τύποι συμπεριφοράς που θα τιμωρούνται για ποινικό αδίκημα.
Η 6η οδηγία καθορίζει επίσης τον ορισμό της «εγκληματικής δραστηριότητας» και περιορίζεται σε είκοσι δύο αδικήματα για να παρέχει στα κράτη μέλη περισσότερη σαφήνεια.
Ανάμεσα στα κυριότερα αδικήματα συμπεριλαμβάνονται το έγκλημα στον κυβερνοχώρο και το περιβάλλον. Είναι η πρώτη φορά που το «έγκλημα στον κυβερνοχώρο» αναφέρεται σε οποιαδήποτε οδηγία για το ξέπλυμα βρώμικου χρήματος και στοχεύει στη διεύρυνση του πεδίου για την αποτελεσματικότερη εξάλειψη των εγκλημάτων νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, μέσω της συμπερίληψης διαδικτυακών δραστηριοτήτων.
Επιπρόσθετα, υπήρξε επέκταση στον ορισμό του τι συνιστά αδίκημα νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες στην «υποβοήθηση και συνεργεία, ηθική αυτουργία και απόπειρα» (άρθρο 4). Αυτό επεκτείνει την ποινική ευθύνη σε συνεργούς στα αδικήματα νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, καθώς οι συνεργάτες σε οποιαδήποτε δραστηριότητα νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες δεν πρέπει να διαφεύγουν από τη δικαιοσύνη και θα πρέπει να τιμωρούνται αυστηρά και παραδειγματικά.
Ποινική ευθύνη για «νομικά πρόσωπα» και κυρώσεις.
Εάν κάποια άτομα εντός ενός οργανισμού διαπράττουν αδίκημα νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες ή / και ενισχύουν και ενεργούν στη διαδικασία νομιμοποίησης εσόδων προς όφελος μιας εταιρείας, η οδηγία στοχεύει στη διασφάλιση ότι τα νομικά πρόσωπα μπορούν να υπέχουν ευθύνη για οποιοδήποτε από τα αδικήματα που αναφέρονται στο άρθρο 3 παράγραφοι 1 και 5 και στο άρθρο 4. Η νέα οδηγία στοχεύει επίσης σε αποτελεσματικές, αναλογικές και αποτρεπτικές κυρώσεις όπως ο αποκλεισμός από δημόσιες παροχές και ενισχύσεις, ο προσωρινός ή μόνιμος αποκλεισμός από δημόσιες χρηματοδοτήσεις, η προσωρινή ή οριστική απαγόρευση της άσκηση εμπορικής δραστηριότητας κλπ.
Αυξημένες ποινές για φυσικά πρόσωπα
Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι ανάμεσα στις κυρώσεις/ποινές εις βάρος φυσικών προσώπων τα κράτη μέλη θα πρέπει να λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα ώστε να διασφαλιστεί ότι τα αδικήματα που αναφέρονται στο άρθρο 3 παράγραφοι 1 και 5 τιμωρούνται με στερητική της ελευθερίας ποινή, το ανώτατο όριο της οποίας ανέρχεται σε τουλάχιστον σε τέσσερα έτη. Αυτό δείχνει ξεκάθαρα ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση στοχεύει να επιβάλει αυστηρότερους κανόνες και ποινές φυλάκισης και να ακολουθήσει μια αυστηρότερη προσέγγιση για αποτροπή διάπραξης παρόμοιων αδικημάτων στο μέλλον. Αξίζει να σημειωθεί, ωστόσο, ότι πολλά κράτη μέλη της ΕΕ έχουν ήδη πολύ υψηλότερη μέγιστη ποινή από αυτήν που επιβάλλει αυτή η οδηγία.
Συνεργασία των κρατών μελών
Τέλος, η επικείμενη οδηγία προωθεί τη συνεργασία των κρατών μελών στη δίωξη εταιρειών / ατόμων που διαπράττουν αδικήματα νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες. Για παράδειγμα, στο άρθρο 10 παράγραφος 3 της 6ης Ευρωπαϊκής Οδηγίας, όπου έχει διαπραχθεί αδίκημα νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, εντός της δικαιοδοσίας περισσότερων του ενός κρατών μελών και οποιοδήποτε εκ των συγκεκριμένων κρατών μπορεί εγκύρως να ασκήσει ποινική δίωξη βάσει των ίδιων πραγματικών περιστατικών, τα συγκεκριμένα κράτη μέλη συνεργάζονται προκειμένου να αποφασίσουν ποιο εξ αυτών θα προβεί στη δίωξη του δράστη με σκοπό να συγκεντρωθεί η διαδικασία σε ένα μόνο κράτος μέλος Η οδηγία παρέχει επίσης παράγοντες που πρέπει να ληφθούν υπόψη κατά τον προσδιορισμό αυτού, συμπεριλαμβανομένης της διάπραξης του αδικήματος. την εθνικότητα ή την κατοικία του δράστη, τη χώρα καταγωγής του θύματος ή των θυμάτων και, το έδαφος όπου βρέθηκε ο δράστης.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η νέα οδηγία ασκεί επιπρόσθετη πίεση προς τις εταιρείες να γνωρίζουν τα πάντα για τους πελάτες τους για να αποφύγουν οποιαδήποτε νομική εμπλοκή σε σχετικά αδικήματα. Σίγουρα το γεγονός αυτό θα έχει τεράστιο οικονομικό αντίκτυπο στις επιχειρήσεις λόγω του αυξημένου κόστους συμμόρφωσης. Αναμένεται πως αρκετές εταιρείες θα επιλέξουν να διακόψουν οποιεσδήποτε δραστηριότητες με νομικές οντότητες σε σχετικούς τομείς και χώρες, που θα τους δημιουργήσουν μεγαλύτερο φόρτο εργασίας. Από την άλλη, αυτοί που θα συνεχίσουν τις εν λόγω δραστηριότητες θα πρέπει να διαχειριστούν το επιπρόσθετο κόστος για να συμμορφώνονται με τους κανονισμούς.
