Την έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής του 2021 για την κατάσταση του κράτους δικαίου στην Κύπρο, συζήτησε την Τετάρτη η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Θεσμών, Αξιών και Επιτρόπου Διοικήσεως σε συνεδρία της, κατά την οποία έγινε αναφορά στην πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για εισαγωγή αιρεσιμότητας για αποκοπή κονδυλίων από τα προγράμματα του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου, σε περίπτωση που εντοπίζονται σε κάποιο κράτος μέλος ελλείψεις στον τομέα του κράτους δικαίου.
Κατά τη συνεδρία αναφέρθηκε επίσης ότι το ολοκληρωμένο σύστημα ηλεκτρονικής δικαιοσύνης αναμένεται να είναι έτοιμο τέλος του 2022 για εφαρμογή στα κυπριακά δικαστήρια. Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή αποφάσισε να συνεχίσει τη συζήτηση της έκθεσης με συμμετοχή των διάφορων φορέων που εμπλέκονται σε κάθε κεφάλαιο της έκθεσης.
Μιλώντας κατά τη συνεδρία της Επιτροπής, ο Αναπληρωτής επικεφαλής της Αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Κύπρο Νικόλας Ισαρής είπε ότι “η έκθεση για το κράτος δικαίου έχει σχεδιαστεί με τη βάση ότι ο σεβασμός του κράτους δικαίου συνεπάγεται συμμόρφωση με το δίκαιο της ΕΕ” και “προσπαθεί να προλάβει την εμφάνιση η την όξυνση κάποιων προβλημάτων και την αντιμετώπιση τους».
Η έκθεση «προσπαθεί να ενισχύσει το κράτος δικαίου σεβόμενη κάποιες ειδικές ιδιαιτερότητες» του κάθε κράτους μέλους της ΕΕ, πρόσθεσε.
Ο κ. Ισαρής είπε ότι αναφορές στην Κύπρο γίνονται στην κεντρική έκθεση σε θέματα όπως είναι, μεταξύ άλλων, η αναδιάρθρωση της Νομικής Υπηρεσίας, το οποίο «αναφέρεται ως ένα θετικό εύρημα» και το ότι το Κοινοβούλιο συζητά τα νομοσχέδια σε σχέση με τις διαδικασίες διορισμού δικαστών και Προέδρων και του προτεινόμενου νέου συνταγματικού δικαστηρίου.
Ανέφερε επίσης ότι στην έκθεση «γίνονται και αναφορές ότι εκκρεμούν κάποιες μεταρρυθμίσεις για την ενίσχυση της αντιπροσωπευτικότητας των μελών του δικαστικού συμβουλίου ή για την καταχώρηση ΜΚΟ που δραστηριοποιούνται στους τομείς του ασύλου, της μετανάστευσης και της κοινωνικής ένταξης».
Αναφέρθηκε επίσης στη σκέψη που υπάρχει στην ΕΕ όπως «από τον επόμενο ετήσιο κύκλο η έκθεση να περιλαμβάνει και συστάσεις προς τα κράτη μέλη» και να υπάρξουν «συζητήσεις σχετικά με τα κονδύλια που θα δίδονται από τον προϋπολογισμό στα κράτη μέλη», ενώ ξεκαθάρισε πως γίνεται κατάταξη των κρατών μελών ως προς την εφαρμογή του κράτους δικαίου.
Η Επίτροπος Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα Ειρήνη Λοϊζίδου Νικολαϊδου, η οποία μίλησε ως Επίτροπος Πληροφοριών, είπε ότι έχουν γίνει εκπαιδεύσεις των σημείων επαφής που έχουν οριστεί από τις δημόσιες αρχές και «έχουν υποβληθεί 226 σχέδια δημοσίευσης που ουσιαστικά είναι η εικόνα», όπως σημείωσε, «της δημόσιας υπηρεσίας όσον αφορά τις πληροφορίες που παρέχει προς το κοινό είτε με κάποιο τέλος είτε δωρεάν».
«Αυτό είναι σημαντικό παράθυρο προς την διαφάνεια», ανέφερε και πρόσθεσε πως υπάρχει ενδιαφέρον από τους πολίτες.
Ενδεικτικά, ανέφερε ότι «εκτός από τα 25 ερωτήματα που έχουν τεθεί και απαντηθεί, είχαμε και 23 παράπονα τα οποία έχουν διεκπεραιωθεί τα 19».
Από την πλευρά της, η Επίτροπος Διοικήσεως και Προστασίας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Μαρία Στυλιανού – Λοττίδη είπε μεταξύ άλλων ότι, όπως στην 1η έκθεση 2020 γίνεται ειδική αναφορά στον θεσμό του Επιτρόπου Διοικήσεως, το ίδιο γίνεται και στην έκθεση του 2021 όπως αναφέρεται πως ο Επίτροπος από τον Μάρτιο του 2020 διεξάγει εκστρατεία ευαισθητοποίησης σχετικά με την πανδημία της Covid – 19 και την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Αναφορικά με τον τρίτο πυλώνα που αφορά την ελευθερία των ΜΜΕ και την πολυφωνία, η κ. Λοττίδη είπε ότι δεν είχε για αυτό το θέμα κάποια ζητήματα και θα «πρέπει να τοποθετηθεί η πολιτεία κατά πόσον υπάρχει η πολυφωνία ή υπάρχει καταπίεση, σύγκρουση συμφερόντων».
Η εκπρόσωπος του Υπουργείου Εξωτερικών, το οποίο αποτελεί τον εθνικό συντονιστή για τα θέματα της έκθεσης, αναφέρθηκε αρχικά στην όλη διαδικασία που ακολουθήθηκε από τον Ιανουάριο του 2021 που στάληκε το σχετικό ερωτηματολόγιο από την Κομισιόν για την συνεισφορά της Κύπρου και σημείωσε ότι είναι η 2η ετήσια έκθεση η οποία συμπεριλαμβάνει 27 κεφάλαια που αφορούν τα 27 κράτη μέλη και καλύπτει μεταξύ άλλων το σύστημα απονομής δικαιοσύνης, την καταπολέμηση της διαφθοράς και τον πλουραλισμό και την ελευθερία των ΜΜΕ.
«Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προσπαθεί να αξιολογήσει ποιοτικά τα κράτη μέλη της ΕΕ για να δει τις επιδόσεις τους στο κράτος δικαίου που συνιστά θεμέλιο λίθο του ευρωπαϊκού γίγνεσθαι», υπογράμμισε.
Ανέφερε επίσης ότι η οριζόντια γενική συζήτηση της έκθεσης θα γίνει στις 19 Οκτωβρίου στο Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων στην οποία θα συμμετέχει ο Υπουργός Εξωτερικών Νίκος Χριστοδουλίδης, ενώ στο Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων στις 23 Νοεμβρίου θα γίνει η παρουσίαση και της Κύπρου όπου ο Υπουργός Εξωτερικών θα απαντήσει σε ερωτήματα που πιθανόν να τεθούν από την Κομισιόν ή από άλλα κράτη μέλη.
Είπε ακόμη μεταξύ άλλων ότι από το 2022 οι σχετικές εκθέσεις «θα περιλαμβάνουν και ένα απόσπασμα με συστάσεις στα κράτη μέλη για το τι θα πρέπει να διορθώσουν».
Πρόσθεσε ότι μετά την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων για το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο 2021 – 2027 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ήρθε με πρόταση για να εισαχθεί πρόνοια για εισαγωγή αιρεσιμότητας για αποκοπή κονδυλίων από τα προγράμματα του Πολυετούς Δημοσιονομικού σε περίπτωση που εντοπίζονται ελλείψεις στον τομέα του κράτους δικαίου».
Στόχος είναι (η ΕΕ) να μπορεί να σταματά μια χρηματοδότηση, σημείωσε.
Αναφορικά με το σύστημα ηλεκτρονικής δικαιοσύνης, η εκπρόσωπος του Υπουργείου Δικαιοσύνης ανέφερε ότι «η άμεση λύση ηλεκτρονικής δικαιοσύνης», που είναι η καταχώρηση εγγράφων, ξεκίνησε να εφαρμόζεται στα δικαστήρια από τις 21 Ιουλίου του 2021 και «το ολοκληρωμένο σύστημα εκτιμάται πως θα είναι έτοιμο τέλος του 2022 για εφαρμογή στα δικαστήρια».
Ανέφερε, επίσης, ότι «τώρα είμαστε στο στάδιο που θα διοριστούν ειδικοί εμπειρογνώμονες που θα βοηθούν τους δικηγόρους στην καταχώρηση των εγγράφων» και «αυτό θα βοηθήσει μέχρι τη χρήση του ολοκληρωμένου συστήματος, να εξοικειωθούν όλοι με το σύστημα».
Είπε ακόμη ότι στην έκθεση αναφέρονται και θετικά σχόλια που υιοθετήθηκαν από την Δημοκρατία και «σε γενικές γραμμές γίνεται μια θετική αποτύπωση των προσπαθειών της Κύπρου για εκσυγχρονισμό του κράτους δικαίου».
Η εκπρόσωπος της Νομικής Υπηρεσίας είπε μεταξύ άλλων ότι η Υπηρεσία έχει αξιολογηθεί μέσα από την έκθεση με «αρκετά θετικά σχόλια», κάτω από τον τίτλο σύστημα απονομής δικαιοσύνης .
Ο Αναπληρωτής Διευθυντής της Υπηρεσίας Εσωτερικού Ελέγχου της Αστυνομίας Μαρίνος Κυριακίδης είπε ότι είναι μια αυτόνομη Υπηρεσία που δημιουργήθηκε το 2018 για θέματα που αφορούν διαφθορά μελών της Αστυνομίας και πρόσθεσε ότι στα πλαίσια των προσπαθειών για να εμπιστευθούν οι πολίτες την Υπηρεσία για παροχή πληροφοριών έχει δημιουργηθεί «μια ανεξάρτητη ιστοσελίδα όπου μπορεί κάποιος μέσω διαδικτύου να υποβάλει επώνυμα ή ανώνυμα καταγγελία ή πληροφορία».
Αναφερόμενος σε στοιχεία, ο κ. Κυριακίδης είπε ότι «υπάρχει μια φθίνουσα τάση» από τη χρονιά λειτουργίας της υπηρεσίας το 2018 όσον αφορά τις καταγγελίες/πληροφορίες που δίδονται στην Υπηρεσία.
Σε δηλώσεις μετά τη συνεδρία, ο Πρόεδρος της Επιτροπής, βουλευτής του ΔΗΣΥ, Δημήτρης Δημητρίου είπε ότι «προφανώς και δεν είναι όλα άσπρα, όμως σίγουρα δεν είναι όλα μαύρα».
«Υπάρχουν ζητήματα που μπορούν και πρέπει να βελτιωθούν είτε αφορούν τον τομέα της δικαιοσύνης είτε αφορά την καταπολέμηση της διαφθοράς είτε αφορά τη δημοσιογραφία και την ελευθεροτυπία της χώρας είτε αφορά άλλους τομείς», πρόσθεσε.
Ανέφερε ότι «υπάρχει οδηγία της ΕΕ του 2020 που είναι σε πορεία εφαρμογής στην Πολωνία και Ουγγαρία για αποκοπή κονδυλίων αιρεσιμότητας αν δεν εφαρμόζονται οι πρόνοιες ή οι συστάσεις που περιλαμβάνονται σε αυτές τις εκθέσεις» και πρόσθεσε πως «δεν είμαστε ως Κύπρος σε αυτό το στάδιο και δεν θέλουμε να φθάσουμε σε αυτό το στάδιο».
Ο κ. Δημητρίου είπε ότι «η συζήτηση θα συνεχιστεί σε επιμέρους ζητήματα και με πρόσκληση των καλεσμένων που έχουν άμεση εμπλοκή με τα θέματα τα οποία θα βλέπουμε ανά κεφάλαιο».
«Ο στόχος είναι και εμείς στο Κοινοβούλιο να συμβάλουμε προς την κατεύθυνση της εφαρμογής των συστάσεων, προς την κατεύθυνση της υλοποίησης αυτών που έχουμε ως κράτος υποχρέωση να υλοποιήσουμε», κατέληξε.
Ο βουλευτής του ΑΚΕΛ Ανδρέας Πασιουρτίδης αναφερόμενος στις τελευταίες μετρήσεις της Παγκόσμιας Τράπεζας αναφορικά με τους δείκτες διαφθοράς στην Κύπρο, είπε ότι «για ακόμη μια χρονιά κατρακυλήσαμε σε αυτούς τους δείκτες και είναι η όγδοη συνεχόμενη χρονιά, που αυξάνεται η αντίληψη και η άποψη του κόσμου περί της ύπαρξης διαφθοράς στον τόπο».
Ανέφερε επίσης ότι μέσα από την έκθεση φαίνονται για παράδειγμα ότι «υπάρχει αντίληψη πως η δικαστική εξουσία στην Κύπρο δεν είναι ανεξάρτητη» και ότι «υπάρχει αντίληψη στα διευθυντικά στελέχη επιχειρήσεων ότι υπάρχει αυξημένη διαφθορά στον δημόσιο τομέα».
Ο κ. Πασιουρτίδης είπε ότι για την Κυβέρνηση η εν λόγω έκθεση ήταν και καταπέλτης αναφορικά με τον τομέα της πώλησης των διαβατηρίων και πρόσθεσε ότι «η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναφέρεται στην διαδικασία επί παραβάσει εναντίον της Κύπρου για πώληση της ενωσιακής ιθαγένειας» και πρόσθεσε ότι αυτό «μας εκθέτει, μας προσβάλει και αποκλειστική ευθύνη έχει η παρούσα Κυβέρνηση με τον τρόπο που χειρίστηκε το πρόγραμμα των πολιτογραφήσεων».
Η βουλευτής του Κινήματος Οικολόγων Συνεργασία Πολιτών Αλεξάνδρα Ατταλίδου είπε ότι «είναι ανησυχητικό το φαινόμενο της διαφθοράς και επιβεβαιώνεται από τις απαντήσεις των πολιτών, οι οποίοι κατά 95% πιστεύουν ότι υπάρχει διαφθορά στην Κύπρο».
Ανέφερε ότι οι υπηρεσιακοί μάς έχουν παρουσιάσει δράσεις ή αλλαγές είτε στην Αστυνομία είτε στο Υπουργείο Δικαιοσύνης είτε στη Γενική Εισαγγελία, οι οποίες είναι προς την κατεύθυνση που ζητά η έκθεση, προσθέτοντας ωστόσο ότι «η διαφθορά στην Κύπρο είναι διαδεδομένη και πολύ μεγάλη και ξεκινά από πολύ υψηλά δώματα».
«Αν δεν γίνει πλήρης εφαρμογή του νόμου και αν οι άνθρωποι, οι οποίοι εμπλέκονται στα σκάνδαλα δεν διώκονται, τότε δεν θα λυθεί τίποτε και θα φθάσουμε τον επόμενο χρόνο, θα έχουμε κάνει μεταρρυθμίσεις αλλά η διαφθορά θα συνεχίζει να υποσκάπτει όχι μόνο την οικονομία αλλά και τη δημοκρατία σε αυτό τον τόπο», πρόσθεσε.
Πηγή : ΚΥΠΕ
