Το Γενικό Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης προετοιμάζεται να υποδεχθεί επτά επιπλέον δικαστές. Η ανάληψη καθηκόντων εκ μέρους των επιπλέον δικαστών θα αποτελέσει το τρίτο στάδιο της μεταρρυθμίσεως της δικαιοδοτικής δομής της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ο κανονισμός (ΕΕ, Ευρατόμ) 2015/2422 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Δεκεμβρίου 2015, για την τροποποίηση του πρωτοκόλλου αριθ. 3 περί του Οργανισμού του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (στο εξής: Οργανισμός) αποτελεί το νομικό πλαίσιο της μεταρρυθμίσεως της δικαιοδοτικής δομής του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Προβλέπει αύξηση του αριθμού των δικαστών του Γενικού Δικαστηρίου σε τρία διαδοχικά στάδια με σκοπό το Γενικό Δικαστήριο να αποτελείται τον Σεπτέμβριο του 2019 από δύο δικαστές ανά κράτος μέλος.
Το Γενικό Δικαστήριο, το οποίο συγκροτείται επί του παρόντος από 46 δικαστές, πρόκειται να υποδεχθεί στους κόλπους του επτά επιπλέον δικαστές στις 26 Σεπτεμβρίου 2019. Η ορκωμοσία των νέων αυτών δικαστών θα αποτελέσει το τρίτο και τελευταίο στάδιο της μεταρρυθμίσεως που τέθηκε σε εφαρμογή το 2015.
Λαμβανομένης υπόψη της εξελίξεως αυτής, το Γενικό Δικαστήριο έλαβε μέτρα διαφόρων ειδών προκειμένου να ανταποκριθεί στη μεταβολή κλίμακας του δικαιοδοτικού οργάνου και να καταστήσει δυνατό στο διευρυμένο σώμα των δικαστών να εργάζεται αποτελεσματικά.
Πρώτον, η οργάνωση του δικαιοδοτικού οργάνου τροποποιήθηκε λαμβανομένου υπόψη του αυξημένου αριθμού δικαστών που θα το συγκροτούν. Ο αριθμός των τμημάτων του Γενικού Δικαστηρίου θα αυξηθεί από εννέα σε δέκα. Κάθε τμήμα θα συγκροτείται από πέντε δικαστές, με την επιφύλαξη της δυνατότητας συγκροτήσεως τμημάτων αποτελούμενων από έξι δικαστές όταν θα έχουν διορισθεί άπαντες οι δικαστές.
Δεύτερον, προκειμένου να καταστεί δυνατή μια περισσότερο διαφοροποιημένη σύνθεση των δικαστικών σχηματισμών, επανεξετάσθηκε ο τρόπος συγκροτήσεώς τους. Επί του παρόντος, το πενταμελές τμήμα συνίσταται σε δύο μόνιμους δικαστικούς σχηματισμούς των οποίων προεδρεύει ο ίδιος πρόεδρος τμήματος.
Όσον αφορά το μέλλον, το Γενικό Δικαστήριο αποφάσισε να αυξήσει τον αριθμό των δικαστικών σχηματισμών μέσω του εκ περιτροπής ορισμού των δικαστών. Από ένα πενταμελές τμήμα θα είναι δυνατό να προκύπτουν έξι δικαστικοί σχηματισμοί και από ένα εξαμελές τμήμα δέκα δικαστικοί σχηματισμοί.
Τρίτον, τροποποιήθηκε ο τρόπος συγκροτήσεως του τμήματος μείζονος συνθέσεως (το οποίο αποτελείται από δεκαπέντε δικαστές), προκειμένου να καταστεί δυνατή η συμμετοχή εκ περιτροπής σε αυτό δικαστών που δεν είναι πρόεδροι τμήματος.
Αντιθέτως προς τον σημερινό τρόπο συγκροτήσεως, ο οποίος προβλέπει τη συμμετοχή του Προέδρου, του Αντιπροέδρου, όλων των προέδρων τμήματος και των δικαστών του τμήματος που είχε αρχικώς επιληφθεί της υποθέσεως, ο νέος τρόπος συγκροτήσεως προβλέπει τη συμμετοχή του Προέδρου, του Αντιπροέδρου, περιορισμένου αριθμού προέδρων τμήματος, των δικαστών του αρχικώς επιληφθέντος της υποθέσεως τμήματος και άλλων δικαστών οι οποίοι επιλέγονται, εναλλάξ, κατά τη σειρά αρχαιότητας και κατά την αντίστροφη σειρά.
Τέταρτον, το Γενικό Δικαστήριο αποφάσισε να προβεί σε εξειδίκευση των τμημάτων του αναλόγως του αντικειμένου. Ως εκ τούτου, από τα δέκα τμήματα του Γενικού Δικαστηρίου, τέσσερα θα επιλαμβάνονται των υπαλληλικών υποθέσεων και έξι θα επιλαμβάνονται των υποθέσεων διανοητικής ιδιοκτησίας . Οι λοιπές ένδικες διαφορές θα κατανέμονται μεταξύ όλων των τμημάτων. Στο πλαίσιο αυτό, το Γενικό Δικαστήριο διατήρησε σε ισχύ, προσαρμόζοντάς το ταυτόχρονα προκειμένου να ληφθεί υπόψη η σχετική εξειδίκευση των τμημάτων, το σύστημα αναθέσεων των υποθέσεων το οποίο προβλέπει ο Κανονισμός Διαδικασίας του Γενικού Δικαστηρίου και το οποίο βασίζεται στον κανόνα της εκ περιτροπής αναθέσεως, με την επιφύλαξη παρεκκλίσεων από τον κανόνα οσάκις διαπιστώνεται συνάφεια μεταξύ ορισμένων περιπτώσεων (περιπτώσεις υποθέσεων που έχουν το ίδιο αντικείμενο ή εντάσσονται σε σειρά σχετικών μεταξύ τους υποθέσεων ή εμφανίζουν ομοιότητες από νομικής απόψεως) ή οσάκις το επιτάσσουν λόγοι ισόρροπης κατανομής του φόρτου εργασίας.
Πέμπτον, το Γενικό Δικαστήριο αποφάσισε να ενισχύσει τη συμμετοχή του Προέδρου και του Αντιπροέδρου στη δικαιοδοτική δραστηριότητα. Για λόγους που άπτονται του εύρους των καθηκόντων τους, επιβεβαιώθηκε ότι ο Πρόεδρος και ο Αντιπρόεδρος δεν θα μετέχουν πλήρως ως δικαστές στους δικαστικούς σχηματισμούς. Αντιθέτως, αποφασίσθηκε ότι ο Πρόεδρος θα αντικαθιστά εφεξής κωλυόμενο δικαστή (επί του παρόντος ο κωλυόμενος δικαστής αναπληρώνεται από τον Αντιπρόεδρο).
Επιπλέον, ο Αντιπρόεδρος, πρωταρχική ευθύνη του οποίου εξακολουθεί να είναι η διασφάλιση της συνέπειας και της συνοχής της νομολογίας, θα μετέχει στους διευρυμένους πενταμελείς δικαστικούς σχηματισμούς κατά την εκδίκαση μίας υποθέσεως ανά τμήμα και ανά έτος. Οι αποφάσεις που έλαβε το Γενικό Δικαστήριο δημοσιεύθηκαν στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και έχουν ήδη αναρτηθεί στον ιστότοπο Curia .
