Με το διαχωρισμό «Κυπριακή Δημοκρατία» και «Περιοχή Διοικούμενη από Τουρκοκύπριους» το Στέιτ Ντιπάρτμεντ δημοσίευσε την Έκθεση του για τις θρησκευτικές ελευθερίες στην Κύπρο (2019) διευκρινίζοντας ότι ούτε οι ΗΠΑ ούτε καμία άλλη χώρα πλην της Τουρκίας αναγνωρίζουν την «ΤΔΒΚ».
Σύμφωνα με την έκθεση, το Σύνταγμα της Κυπριακής Δημοκρατίας, απαγορεύει τις θρησκευτικές διακρίσεις και προστατεύει την ελευθερία λατρείας, διδασκαλίας και άσκησης της θρησκείας κάποιου. Παραχωρεί στην Ελληνική Ορθόδοξη Εκκλησία της Κύπρου το αποκλειστικό δικαίωμα να ρυθμίζει και να διαχειρίζεται τις εσωτερικές της υποθέσεις και αναγνωρίζει το Vakf, ένα ισλαμικό ίδρυμα που διαχειρίζεται χώρους λατρείας και περιουσίας που έχουν δωρίσει οι Μουσουλμάνοι, ως ένα φιλανθρωπικό κληροδότημα.
Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι γίνεται εκτενής αναφορά στην υπόθεση με τη μουσουλμάνα μαθήτρια που φορούσε μαντήλα, τον περασμένο Σεπτέμβριο. «Σύμφωνα με δημοσιεύματα του Τύπου, στις 6 Σεπτεμβρίου, ο διευθυντής ενός δημόσιου σχολείου δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης έδωσε εντολή σε μία μουσουλμάνα μαθήτρια που φορούσε μαντίλα να εγκαταλείψει το σχολείο και να επιστρέψει μόνο αφού την αφαιρέσει. Τότε ο υπουργός Παιδείας Κώστας Χαμπιαούρης διέταξε τη διερεύνηση της υπόθεσης και μετέθεσε τον διευθυντή από το σχολείο».
Στα διάφορα περιστατικά που καταγράφει για τις ελεύθερες περιοχές στο περιληπτικό σημείωμα, είναι πως δύο από τα οκτώ λειτουργούντα τζαμιά υπό την κηδεμονία του Υπουργείου Εσωτερικών εξακολούθησαν να στερούνται εγκαταστάσεων μπάνιου και πλυσίματος. Αναφέρει επίσης ότι το Τμήμα Αρχαιοτήτων συνέχισε να περιορίζει την πρόσβαση στο Τζαμί Hala Sultan Tekke σε μόνο δύο από τις πέντε καθημερινές προσευχές, αν και κατά κανόνα χορήγησε εκτεταμένη πρόσβαση στη διάρκεια του Ραμαζανιού κατόπιν αιτήματος του ιμάμη. Καταγράφει επίσης ότι ο ιμάμης του τζαμιού Hala Sultan Tekke δήλωσε πως οι φρουροί του Τμήματος Αρχαιοτήτων αρνήθηκαν να αφήσουν μερικούς μη μουσουλμάνους τουρίστες να παρευρεθούν στις προσευχές της Παρασκευής, παρόλο που τους είχε αυτός προσκαλέσει να παρευρεθούν. Γράφει πως η κυβέρνηση συνέχισε να επιτρέπει σε μη Κύπριους υπηκόους που ζουν στα κατεχόμενα να ταξιδεύουν στο Τζαμί Hala Sultan Tekke για προσκυνήματα κατά τη διάρκεια του Eid al-Fitr, του Eid al-Adha και του Mawlid al-Nabi.
Αναφορικά με την εβραϊκή κοινότητα, γράφει ότι «οι αρχές συνέχισαν να πραγματοποιούν νεκροψίες σε μη υπόπτους θανάτους, παρά τις επιθυμίες της κοινότητας, και η κοινότητα συνέχισε να αντιμετωπίζει δυσκολίες να λάβει κυβερνητική άδεια για να εκτελεί σφαγή ζώων για παραγωγή τροφίμων σύμφωνα με τον εβραϊκό νόμο.» Αναφέρεται ακόμη και σε μεμονωμένα περιστατικά αντισημιτικής λεκτικής παρενόχλησης. Η έκθεση παραθέτει καταγγελίες μη κυβερνητικών οργανώσεων για περιπτώσεις κατά τις οποίες εργοδότες αρνήθηκαν να προσλάβουν γυναίκες που φορούσαν hijab. «Σύμφωνα με την Caritas, οι μουσουλμάνοι μαθητές αντιμετώπισαν λιγότερες διακρίσεις από ό, τι τα προηγούμενα χρόνια. Ορισμένες ομάδες θρησκευτικών μειονοτήτων συνέχισαν να αναφέρουν την κοινωνική πίεση για συμμετοχή σε δημόσιες ελληνορθόδοξες θρησκευτικές τελετές». Αναφορά γίνεται στις συναντήσεις την ηγετών των κύριων θρησκευτικών ομάδων οι οποίες συνεχίζουν να πραγματοποιούνται στο πλαίσιο της Θρησκευτικής Διαδρομής της Κυπριακής Ειρηνευτικής Διαδικασίας (RTCYPP) – μια πρωτοβουλία της σουηδικής πρεσβείας – και υποστηρίζουν μεγαλύτερη θρησκευτική ελευθερία για τις θρησκευτικές κοινότητες σε ολόκληρο το νησί. Τέλος, καταγράφει διάφορες δραστηριότητες της αμερικανικής πρεσβείας και της πρέσβειρας, σημειώνοντας ότι «αξιωματούχοι της πρεσβείας συνέχισαν να επισκέπτονται τόπους θρησκευτικής σημασίας και στις δύο πλευρές της πράσινης γραμμής και ενθάρρυναν συνέχιση του διαλόγου και της συνεργασίας μεταξύ θρησκευτικών ηγετών».
Στο τμήμα για τις κατεχόμενες περιοχές, η έκθεση αναφέρει ότι το τουρκοκυπριακό «σύνταγμα» αναφέρεται στο «κράτος» ως κοσμικό και παρέχει ελευθερία θρησκευτικής πίστης και λατρείας σύμφωνα με τη δημόσια τάξη και τα ήθη. Απαγορεύει την αναγκαστική συμμετοχή σε λατρεία και θρησκευτικές λειτουργίες και ορίζει ότι η θρησκευτική εκπαίδευση μπορεί να διεξάγεται μόνο υπό «κρατική» επίβλεψη. Το «σύνταγμα» παρέχει στο Vakf το αποκλειστικό δικαίωμα να ρυθμίζει τις εσωτερικές του υποθέσεις. «Οι τουρκοκυπριακές αρχές συνέχισαν να παρέχουν βελτιωμένη πρόσβαση σε ελληνορθόδοξους θρησκευτικούς χώρους σε σύγκριση με τα προηγούμενα χρόνια», σημειώνει. Παραθέτει στοιχεία του «ΥΠΕΞ» ότι κατά τη διάρκεια του έτους ενέκρινε 156 από τα 203 συνολικά αιτήματα για τη διεξαγωγή θρησκευτικών λειτουργιών κατά τη διάρκεια του έτους, σε σύγκριση με 118 από τα 153 αιτήματα το 2018. Σημειώνει ότι οι εκπρόσωποι των Τουρκοφώνων Προτεσταντικών Συλλόγων (TSPA) συνέχισαν να αναφέρουν αστυνομική παρακολούθηση των δραστηριοτήτων τους και διακρίσεις που καταγγέλλουν ότι υφίστανται άτομα τα οποία αλλάζουν θρήσκευμα. Τέλος, αναφέρεται στην ολοκλήρωση έργων αποκατάστασης τριών ακόμη θρησκευτικών χώρων, καθώς και στις επισκέψεις που πραγματοποιούν όλο το έτος, σε τόπους λατρείας και στις δύο πλευρές της νεκρής ζώνης, ο μουφτής Αταλάι κι ο Αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος.
Διαβάστε την Έκθεση: