Η Δικαιοσύνη δημοσιεύει σήμερα μια αποκλειστική συνέντευξη που μας παραχώρησε ο Nic Madge, Επικεφαλής Εκπαιδευτής του Προγράμματος εκπαίδευσης δικαστών και δικηγόρων για τους νέους Θεσμούς Πολιτικής Δικονομίας, Συνταξιούχος δικαστής της Αγγλίας και ανώτερος εκπαιδευτής του English and Welsh Judicial College.
- Στο πλαίσιο της τρέχουσας Μεταρρύθμισης της Δικαιοσύνης, τρέχει ένα πρόγραμμα εκπαίδευσης για δικαστές, δικηγόρους και πρωτοκολλητές, με σκοπό την καλύτερη κατανόηση του γενικότερου πλαισίου. Σε ποια φάση βρίσκεται το πρόγραμμα;
Το Πρόγραμμα Εκπαίδευσης Δικαστών, Πρωτοκολλητών και Δικηγόρων αναφορικά με τους νέους Κανονισμούς Πολιτικής Δικονομίας έχει υλοποιηθεί από το Συμβούλιο της Ευρώπης σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή η οποία χρηματοδότησε το Έργο μέσω του Προγράμματος Στήριξης Διαρθρωτικών Μεταρρυθμίσεων. Η πρώτη φάση ολοκληρώθηκε στις αρχές Δεκεμβρίου 2021. Σε διάστημα έξι μηνών, μια εξειδικευμένη ομάδα διεθνών και εθνικών εκπαιδευτών, με την πολύτιμη υποστήριξη της κυπριακής Σχολής Δικαστών και τη συμβολή του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου, διοργάνωσε 25 ημέρες εκπαίδευσης για σχεδόν 600 δικαστές, πρωτοκολλητές, δικηγόρους και άλλους λειτουργούς των δικαστηρίων. Ενόψει της πανδημίας του Κορωνοϊού, όλη η εκπαίδευση διεξήχθη εξ αποστάσεως χρησιμοποιώντας πλατφόρμες για τηλεδιάσκεψη. Ωστόσο, αυτή είναι μόνο η αρχή της εκπαίδευσης σχετικά με τους νέους Κανονισμούς Πολιτικής Δικονομίας. Ένα περαιτέρω πρόγραμμα εκπαίδευσης έχει προγραμματιστεί για το 2022 έως το 2025.
- Σε ποιους τομείς επικεντρώθηκε το πρόγραμμα και ποια είναι τα οφέλη που αποκόμισαν οι συμμετέχοντες στο πρόγραμμα;
Μέχρι στιγμής, η εκπαίδευση έχει επικεντρωθεί στα πιο κάτω μέρη:
• Μέρος 1 Πρωταρχικός στόχος
• Μέρος 3 Εξουσίες δικαστηρίου σε σχέση με τη διαχείριση υποθέσεων και εξόδων
• Μέρος 28 Διαχείριση υποθέσεων: Προκαταρκτικό στάδιο
• Μέρος 29 Μικρές απαιτήσεις
• Μέρος 30 Συνήθεις απαιτήσεις
• Μέρος 31 Αποκάλυψη, προσαγωγή και επιθεώρηση εγγράφων
• Μέρος 34 Πραγματογνώμονες
• Μέρος 35 Πρόταση διακανονισμού
• Μέρος 39 Έξοδα
Για κάθε θέμα, υπήρξε
(α) Προφορική παρουσίαση συνοδευόμενη από διαφάνειες PowerPoint, ακολουθούμενη από λεπτομερές ψηφιακό έγγραφο που προωθήθηκε σε όλους τους συμμετέχοντες στο τέλος των εκπαιδεύσεων,
(β) Πρακτικές υποθέσεις για συζήτηση σε μικρές ομάδες υπό την καθοδήγηση εθνικών δικαστών και δικηγόρων. Οι πρακτικές υποθέσεις περιλάμβαναν σενάρια γεγονότων τα οποία ενθάρρυναν τους συμμετέχοντες να διερευνήσουν τους πρακτικούς τρόπους με τους οποίους θα έπρεπε να εφαρμοστούν οι νέοι Κανονισμοί. Πρότυπα απαντήσεων προωθήθηκαν σε όλους τους συμμετέχοντες στο τέλος των εκπαιδεύσεων και
(γ) Συζήτηση στην ολομέλεια με ερωτήσεις και απαντήσεις.
Οι υπάρχοντες Κανονισμοί Πολιτικής Δικονομίας, οι οποίοι συντάχθηκαν το 1958, χρονολογούνται από τη βρετανική εποχή και έκτοτε έχουν τροποποιηθεί μόνο σε περιορισμένο βαθμό. Στόχος είναι οι νέοι Κανονισμοί Πολιτικής Δικονομίας, συνοδευόμενοι από μια θεμελιώδη αλλαγή κουλτούρας ως προς τη δικαστική διαδικασία, να επιτρέψουν στους δικαστές και τους δικηγόρους να απονέμουν αστική δικαιοσύνη ταχύτερα και με αναλογικό κόστος. Το πρόγραμμα εκπαίδευσης αποτελεί ζωτικό μέρος αυτής της αλλαγής κουλτούρας. Η εκπαίδευση που έχει ήδη πραγματοποιηθεί αποτελεί το σημείο εκκίνησης αυτού του ταξιδιού.
- Ποιες υπήρξαν οι εντυπώσεις των Κυπρίων Δικηγόρων και Δικαστών που εκπαιδεύτηκαν από τους προτεινόμενους Κανονισμούς;
Οι δικαστές και οι δικηγόροι που έλαβαν μέρος στην εκπαίδευση ήταν εξαιρετικά θετικοί και ενθουσιώδεις για την εκπαίδευση και την αλλαγή κουλτούρας ως προς τις δικαστικές διαδικασίες που προβλέπεται. Αυτό επιβεβαιώθηκε από τα Ερωτηματολόγια Αξιολόγησης που συμπληρώθηκαν αμέσως μετά από κάθε εκπαίδευση και από τις συναντήσεις που είχα έκτοτε στη Λευκωσία.
- Αναφερθείτε παρακαλώ στους στόχους του προγράμματος και κατά πόσο επιτεύχθηκαν
Ο στόχος της εκπαίδευσης μέχρι σήμερα ήταν να παράσχει στους δικαστές και τους δικηγόρους μια εισαγωγή στους νέους Κανονισμούς Πολιτικής Δικονομίας και στη σχεδιαζόμενη αλλαγή κουλτούρας των δικαστικών διαδικασιών. Αυτός ο στόχος έχει επιτευχθεί πλήρως. Η επιτυχία του εκπαιδευτικού προγράμματος οφείλεται αποκλειστικά στην αφοσίωση, δεξιότητα και ικανότητα μιας εξαιρετικής ομάδας που εργάστηκε σκληρά, γρήγορα και αποτελεσματικά παρά τις δυσκολίες της πανδημίας του Κορωνοϊού. Ιδιαίτερες ευχαριστίες οφείλονται στους:
– διεθνείς εκπαιδευτές, Sir John Gillen (συνταξιούχος δικαστής του Εφετείου της Βόρειας Ιρλανδίας), κ. Δικαστή Seamus Noonan (εν ενεργεία δικαστής του Εφετείου της Ιρλανδικής Δημοκρατίας), κ. David McIlroy (έμπειρος Q.C. στον αγγλικό δικηγορικό σύλλογο) και κ. Darragh Connell (ανερχόμενο αστέρι στον αγγλικό δικηγορικό σύλλογο),
– κ. Μαρίνα Παπαδοπούλου, Κύπρια δικαστής,
– όλους τους Κύπριους δικαστές, πρωτοκολλητές και δικηγόρους που ενήργησαν ως συντονιστές,
– κ. Φανή Χατζηφάνη, νομική λειτουργό της Σχολής Δικαστών Κύπρου, η οποία παρείχε ανεκτίμητες γνώσεις και υποστήριξη καθ’ όλη τη διάρκεια,
– κ. Γιώργο Χριστοφίδη, την κ. Κούλια Βάκη, την κ. Σαλώμη Χαραλάμπους και τον κ. Χρήστο Λαζανια από τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο,
– η κ. Elena Yurkina, η κ. Ραφαέλλα Χατζηκυριάκου και η κ. Αγγελική Φωτοπούλου-Καραγεώργου της Γενικής Διεύθυνσης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και Κράτους Δικαίου του Συμβουλίου της Ευρώπης.
Πάνω απ’ όλα, κανένα από τα προγράμματα δεν θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί χωρίς την τεράστια συμβολή του κ. Γιώργου Ερωτοκρίτου, Διευθυντή Μεταρρύθμισης και Επιμόρφωσης εκ μέρους του Ανωτάτου Δικαστηρίου. Όπως σημείωσαν ο ένας μετά τον άλλον οι ομιλητές στο Τελικό Συνέδριο για την επίσημη ολοκλήρωση του Έργου για τον Εκσυγχρονισμό των Κανονισμών Πολιτικής Δικονομίας στις 8 Δεκεμβρίου 2021, το όραμά του, η επιμονή και η αφοσίωσή του υπήρξαν ζωτικοί παράγοντες για την προώθηση και ολοκλήρωση του Έργου και της Εκπαίδευσης.
- Ποια η ημερομηνία έναρξης της εφαρμογής των νέων Κανονισμών Πολιτικής Δικονομίας και ποια τα πλάνα για το μέλλον;
Σεπτέμβριος 2023. Η κυπριακή Σχολή Δικαστών και ο Παγκύπριος Δικηγορικός Σύλλογος συνεργάζονται τώρα με τη Γενική Διεύθυνση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και Κράτους Δικαίου του Συμβουλίου της Ευρώπης για να προετοιμάσουν και να παραδώσουν το επόμενο στάδιο της εκπαίδευσης και να συντάξουν ένα Εγχειρίδιο με σχετικό υλικό για να βοηθήσουν τους δικαστές και τους δικηγόρους.
- Πιστεύετε ότι μπορεί να υπάρξει η αναγκαία αλλαγή κουλτούρας που να επιτρέπει βελτίωση της απονομής της δικαιοσύνης στο μέλλον;
Δεδομένου του ενθουσιασμού που επέδειξαν οι δικαστές και οι δικηγόροι κατά τη διάρκεια των τελευταίων έξι μηνών εκπαίδευσης, είμαι βέβαιος ότι με την εφαρμογή των νέων Κανονισμών θα υπάρξει σημαντική αλλαγή κουλτούρας, η οποία θα μειώσει τις καθυστερήσεις στις δικαστικές διαδικασίες και θα βελτιώσει την ποιότητα της δικαιοσύνης. Οι αστικές απαιτήσεις θα πρέπει να γίνουν απλούστερες, ταχύτερες και πιο προσιτές για όλους. Τα αποτελεσματικά δικαστικά συστήματα διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο στην προάσπιση του κράτους δικαίου και των θεμελιωδών αξιών μιας σύγχρονης κοινωνίας. Αυτά είναι σημαντικά διαρθρωτικά στοιχεία που θα πρέπει να ενισχύσουν τα ανθρώπινα δικαιώματα και να προωθήσουν ένα φιλικό προς τις επενδύσεις και τις επιχειρήσεις περιβάλλον, καθιστώντας την Κύπρο πιο ελκυστική για τους ξένους επενδυτές.
