Μαύρη μέρα για την κυπριακή δικαιοσύνη η έκδοση του Κούρδου πολιτικού πρόσφυγα Κενάν Αγιάς στη Γερμανία
Χθες (16/5/2023) το Ανώτατο Δικαστήριο απέρριψε την έφεση του Κενάν Αγιάς επικυρώνοντας την εκτέλεση του Ευρωπαϊκού Εντάλματος Σύλληψης (ΕΕΣ) και την έκδοση του στην Γερμανία. Ο Κενάν Αγιάς είναι Κούρδος ερευνητής και ιστορικός που φυλακίστηκε και βασανίστηκε από το τουρκικό κράτος για 11 χρόνια (από το 1993 μέχρι το 2004) λόγω της πολιτικής τους δράσης. Συνελήφθη ξανά τον Απρίλιο του 2009 και μετά την αποφυλάκιση του αναγκάστηκε να διαφύγει από την Τουρκία. Το 2011 αναγνωρίσθηκε ως πολιτικός πρόσφυγας στην Κύπρο.
Στις 31/5/2022 εκδόθηκε εναντίον του ΕΕΣ από την Γερμανία το οποίο εκτελείται στις 15/3/2023 από την Αστυνομία Κύπρου. Το αδίκημα για το οποίο θα διωχθεί στην Γερμανία είναι αυτό της συμμετοχής σε ξένη τρομοκρατική οργάνωση που προβλέπεται στο άρθρο 129Β του γερμανικού Ποινικού Κώδικα και τιμωρείται με μέχρι και 10 χρόνια φυλάκιση.[1] Παρόλο που ο Κενάν αρνείται οποιαδήποτε εμπλοκή του με το Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν (PKK) το Επαρχιακό Δικαστήριο Λάρνακας στις 19/4/2023 (ΕΕΣ αρ. 2/2023) αποφάσισε την έκδοση του στην Γερμανία, χωρίς να ζητήσειπεραιτέρω πληροφορίες και συνεπώς ούτε να εξετάσει το κατά πόσον ο Κενάν είναι πράγματι μέλος του PKK. Ακόμη περισσότερο, το πρωτόδικο δικαστήριο δεν εξέτασε ουσιαστικά το κατά πόσον το ΕΕΣ εκδόθηκε «προς το σκοπό της δίωξης ή τιμωρίας προσώπου λόγω […] των πολιτικών φρονημάτων» του το οποίο συνιστά λόγος υποχρεωτικής μη εκτέλεσης του ΕΕΣ κατά το άρθρο 13(δ) του περί Ευρωπαϊκού Εντάλματος Σύλληψης και των Διαδικασιών Παράδοσης Εκζητουμένων Μεταξύ των Κρατών Μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης Νόμου του 2004 (133(I)/2004).
Με απλά λόγια, από τη μια η Υπηρεσία Ασύλου της Κυπριακής Δημοκρατίας θεώρησε ότι οι διώξεις του Κενάν Αγιάς από το τουρκικό κράτος, μεταξύ άλλων και με την κατηγορία της τρομοκρατίας, αποτελούν κεκαλυμμένη δίωξη των πολιτικών του φρονημάτων, αναγνωρίζοντας τον ως πολιτικό πρόσφυγα σύμφωνα με την Σύμβαση της Γενεύης του 1951. Από την άλλη το Επαρχιακό Δικαστήριο Λάρνακας 12 χρόνια μετά δεν μπαίνει καν στη διαδικασία να εξετάσει αν οι περιστάσεις τέλεσης του εγκλήματος της συμμετοχής σε ξένη τρομοκρατική οργάνωση στην Γερμανία είναι στην ουσία ακόμα μια κεκαλυμμένη προσπάθεια δίωξης των πολιτικών του φρονημάτων, καταλήγοντας πως «δεν τίθεται θέμα αμφισβήτησης των γεγονότων, στο πλαίσιο της παρούσας διαδικασίας και εξέτασης του κατά πόσο με βάση τα γεγονότα αποκαλύπτεται πράγματι αδίκημα ή αν όσα περιγράφονται, αποτελούν απλά έκφραση πολιτικών απόψεων».
Πως όμως μπορεί το δικαστήριο να εξετάσει, ως όφειλε, το αν υπάρχει λόγος υποχρεωτικής μη εκτέλεσης του ΕΕΣ, όπως προβλέπει το άρθρο 13(δ) του Νόμου 133(Ι)/2004, χωρίς να ζητηθούν περαιτέρω διευκρινίσεις και να εξεταστεί το κατά πόσον οι περιστάσεις τέλεσης του εγκλήματος της συμμετοχής σε ξένη τρομοκρατική οργάνωση δεν αποτελούν στην πραγματικότητα ενάσκηση των ανθρώπινων δικαιωμάτων του στην ελευθερία έκφρασης και στην ελευθερία συνείδησης που κατοχυρώνονται τόσο στο Σύνταγμα μας όσο και στα άρθρα 9 και 10 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων; Χωρίς τις απαραίτητες διευκρινίσεις από το εκζητούν κράτος, πως μπορεί το Επαρχιακό Δικαστήριο Λάρνακας να απορρίπτει το ότι η ποινική δίωξη του Κενάν Αγιάς από τις γερμανικές αρχές αποτελεί κεκαλυμμένη ποινική δίωξη των πολιτικών του φρονημάτων; Αυτή ακριβώς ήταν άλλωστε και η κατάληξη του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λάρνακας, υπό άλλη σύνθεση, μετά από ένα υποδειγματικό δικανικό συλλογισμό στην παρόμοια Αίτηση 9/2019 ημερ.12/7/2019.
Αν η Κυπριακή Δημοκρατία θέλει πραγματικά να είναι ένα κράτος δικαίου δεν επιτρέπεται να εκδίδει πολιτικούς πρόσφυγες για να εκδικαστούν σε άλλες χώρες για τα πολιτικά τους φρονήματα ως «τρομοκράτες», κατά παράβαση μάλιστα των άρθρων 2(2) και 13(δ) του ίδιου του Νόμου 133(I)/2004. Είναι άλλωστε γνωστό πως η έννοια του τρομοκράτη έχει ένα βαθύ πολιτικό στίγμα καθώς ένα άτομο μπορεί να θεωρείται είτε αγωνιστής της ελευθερίας είτε τρομοκράτης, αναλόγως της όχθης του ποταμού στην οποία βρίσκεται ο ερωτώμενος. Στην προκειμένη περίπτωση είναι πρόδηλο πως η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Γερμανία προχωρούν στις διώξεις των Κούρδων πολιτικών προσφύγων μετά από πιέσεις που δέχονται από την Τουρκία. Δεν νοείται η Κύπρος, μια χώρα ημικατεχόμενη από την Τουρκία να διευκολύνει και να εξυπηρετεί τις συστηματικές παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων του κουρδικού λαού από το τουρκικό κράτος. Άλλωστε, στο τέλος της ημέρας, το πιο ακριβές μέτρο της ελευθερίας και του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων του λαού μας είναι το πόσο υπερασπιζόμαστε την ελευθερία και τα ανθρώπινα δικαιώματα των άλλων λαών, όσο ισχυροί ή και «εταίροι» κι αν είναι αυτοί που τα επιβουλεύονται.
[1]Η Γερμανία και η Ευρωπαϊκή Ένωση θεωρούν το Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν (PΚΚ) ως τρομοκρατική οργάνωση.Εντούτοις, εθνικά δικαστήρια των κρατών μελών της Ε.Ε., όπως για παράδειγμα το Εφετείο των Βρυξελλών στις αποφάσεις του ημερ. 14/9/2017 και 8/3/2019, έχουν αποφανθεί ότι το PKK δεν αποτελεί τρομοκρατική οργάνωση κατά το εθνικό δίκαιο.
Πρωτοβουλία για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου στην Κύπρο