Χαιρετίζω την ψήφιση, χθες, από τη Βουλή των Αντιπροσώπων του νομοσχεδίου «Ο περί Παιδιών σε Σύγκρουση με το Νόμο Νόμος του 2021».
Η ψήφιση του Νομοσχεδίου, που ετοιμάστηκε μετά από πλατιά δημόσια διαβούλευση, συνιστά μια μεγάλης έκτασης μεταρρύθμιση – σταθμό στην κατοχύρωση και προαγωγή των δικαιωμάτων των παιδιών στον τόπο μας. Αναμένεται ότι θα συμβάλει σημαντικά στην πρόληψη και αντιμετώπιση της νεανικής παραβατικότητας στο πλαίσιο των αρχών του κράτους δικαίου, που επιτάσσουν τον πλήρη και αποτελεσματικό στην πράξη σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των παιδιών, κατά την εμπλοκή τους στο σύστημα ποινικής δικαιοσύνης.
Το Νομοσχέδιο εγκαθιδρύει δομές, διαδικασίες και ρυθμίσεις αποδικαστικοποίησης, λαμβάνοντας υπόψη πρωτίστως το συμφέρον του παιδιού, κατά τη λήψη οποιασδήποτε απόφασης που το επηρεάζει άμεσα ή έμμεσα, ενώ το ίδιο το παιδί συμμετέχει στη λήψη αποφάσεων που το αφορούν. Επίσης, προνοεί πως η κράτηση του παιδιού συνιστά το έσχατο μέτρο και επιβάλλεται μόνον εφόσον οποιαδήποτε άλλα εναλλακτικά μέτρα έχουν δοκιμαστεί και αποτύχει. Στις περιπτώσεις ποινικής δίωξης παιδιού, η υπόθεση θα εκδικάζεται από ειδικό δικαστήριο παιδιών. Η κράτηση, ως ποινή, αποτελεί το έσχατο μέτρο, ενώ πρέπει να αναζητούνται και να επιβάλλονται εναλλακτικά μέτρα διαχείρισης παραβατικών ανηλίκων.
Στο πρόγραμμα αποδικαστικοποίησης, μπορεί να ενταχθεί παιδί παραβάτης, το οποίο διέπραξε αδίκημα, αντί ποινικής δίωξης. Το πρόγραμμα αποδικαστικοποίησης μπορεί να περιλαμβάνει την επιβολή επίσημης ή ανεπίσημης προειδοποίησης, επίβλεψη από κηδεμονευτικό λειτουργό ή ακόμα σύγκληση Συμβουλίου Παιδιού.
Το Συμβούλιο Παιδιού συγκαλείται με σκοπό να συζητηθούν οι λόγοι που το παιδί επέδειξε παραβατική συμπεριφορά, να επιδιωχθεί η αποφυγή σε μελλοντική ανάμειξη του σε παραβατική συμπεριφορά, να αξιολογηθεί η συμπεριφορά του, να διατυπωθεί σχέδιο δράσης για να βοηθηθεί το παιδί να υπερβεί τα προβλήματα του, να διαπιστωθεί κατά πόσο το παιδί έχει ανάγκη προστασίας και φροντίδας. Το Συμβούλιο Παιδιού καλείται από τον επιμελητή, στο πλαίσιο του προγράμματος αποδικαστικοποίησης ή τον κηδεμονευτικό λειτουργό μετά από απόφαση Δικαστηρίου.
Οι υποθέσεις παιδιών παραβατών θα εκδικάζονται από Ειδικά Δικαστήρια Παιδιών. Τα μέτρα, οι εναλλακτικές ποινές που μπορεί να επιβάλει το Δικαστήριο είναι η επίπληξη, ή επιβολή προστίμου, η αποζημίωση στο θύμα, η γονική επιτήρηση, η κοινοτική επιτήρηση, η κράτηση σε χώρο κράτησης παιδιών, η αναστολή ποινής κράτησης, η παρακολούθηση με ηλεκτρονικό βραχιόλι, η υποχρεωτική συνεργασία με οποιαδήποτε δημόσια αρχή και η θεραπεία σε κέντρο θεραπείας ουσιο-εξάρτησης.
Ο χώρος κράτησης παιδιών, θα καθορίζεται από την ΥΔΔΤ, με διάταγμα και θα είναι ειδικά προσαρμοσμένος για την κράτηση παιδιών. Για περίοδο ενός έτους από την έναρξη ισχύος του Νόμου, το παιδί δύναται να κρατείται σε ειδικό χώρο κράτησης εντός Φυλακής, νοουμένου ότι όλες οι υπόλοιπες προϋποθέσεις αναφορικά με τον χώρο κράτησης παιδιών πληρούνται.
Στο νομοσχέδιο έχουν ενσωματωθεί και οι πρόνοιες της Οδηγίας 2016/800 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 11ης Μαΐου 2016, σχετικά με τις δικονομικές εγγυήσεις για τα παιδιά, που είναι ύποπτοι ή κατηγορούμενοι στο πλαίσιο ποινικών διαδικασιών.