Στη μεταρρύθμιση της δικαιοσύνης αναφέρθηκαν πολιτικοί, ακαδημαϊκοί και εμπειρογνώμονες σε συνέδριο της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Λευκωσίας, με θέμα «Ευρωπαϊκή πολιτική δικονομία μετά το Brexit: καθυστερήσεις και ανάγκη για επιτάχυνση, τεχνολογία στη δικαιοσύνη και εναλλακτική επίλυση διαφορών». Για χρονιά σταθμό στην κυπριακή δικαιοσύνη έκανε λόγο η Υπουργός Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως Στέφη Δράκου σε σχέση με την μεταρρύθμιση. Από την πλευρά του ο Πρόεδρος του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου Χρίστος Κληρίδης μίλησε για θετικό βήμα, έστω και με κάποιες αδυναμίες.
Στην εναρκτήρια τελετή του συνεδρίου μίλησαν η Υπουργός Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως, Στέφη Δράκου, η Επίτροπος Νομοθεσίας, Λουίζα Χριστοδουλίδου Ζαννέτου, ο Πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Νομικών, Βουλευτής ΔΗΣΥ, Νίκος Τορναρίτης, ο Χρίστος Κληρίδης, Πρόεδρος του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου και ο Αχιλλέας Αιμιλιανίδης, Καθηγητής Νομικής και Κοσμήτορας της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Λευκωσίας.
Η κ. Δράκου σε βιντεοσκοπημένο μήνυμά της δήλωσε ότι το 2022 ήταν μια σημαντική χρονιά, σταθμός στην Κυπριακή Δικαιοσύνη, αφού είδαμε να ψηφίζονται με συντριπτική πλειοψηφία σημαντικά νομοσχέδια που άνοιξαν τον δρόμο της μεταρρύθμισης. Δήλωσε ότι είναι με ικανοποίηση που «είδαμε να ψηφίζεται η ίδρυση του νέου Ανώτατου Συνταγματικού Δικαστηρίου με 9 Δικαστές και του νέου Ανώτατου Δικαστηρίου με 7 Δικαστές, με απονομή και στα δύο αυτά δικαστήρια πρόσθετης δικαιοδοσίας τρίτου βαθμού σε συγκεκριμένες περιπτώσεις, του Εφετείου που θα αποτελέσει τη δευτεροβάθμια δικαιοδοσία και θα λειτουργεί σε εξειδικευμένα τμήματα για γρήγορη εκδίκαση των εφέσεων και του Εμπορικού δικαστήριού με 5 δικαστές, που θα εκδικάζει εμπορικές διαφορές άνω των 2εκ. και του ναυτοδικείου που θα αναλάβει όλες τις υποθέσεις ναυτικού δικαίου».
Σημείωσε ότι μέσω αυτών των δικαστηρίων θα επιτευχθεί η εξειδίκευση, η ενίσχυση της διαφάνειας, ο απαραίτητος αλληλοέλεγχος, που δεν υπάρχει σήμερα, ενώ θα αποφευχθεί η υπερσυγκέντρωση εξουσιών στην ανώτερη βαθμίδα, καθιστώντας την πιο ευέλικτη και λειτουργική. Μα πάνω από όλα, συνέχισε, γιατί θα επιτύχουν την αποσυμφόρηση όλων των βαθμίδων της δικαιοσύνης και την γρήγορη και ποιοτική απονομή της.
Η Υπουργός έκανε λόγο για νέες προκλήσεις και ανέφερε ότι τον Ιούλιο του 2023 ξεκινά η λειτουργία των 5 νέο-ιδρυθέντων δικαστηρίων με την πρόσληψη 26 νέων δικαστών για την στελέχωση τους και ότι από τον προσεχή Σεπτέμβριο θα εφαρμόζονται οι νέοι Κανονισμοί Πολιτικής Δικονομίας, που απλοποιούν τις διαδικασίες και δίδουν την δυνατότητα οι νέες υποθέσεις να τυγχάνουν χειρισμού από τη στιγμή που κατατίθενται και ο χρόνος εκδίκασης τους να προκαθορίζεται μέχρι τέλους, σε ένα χώρο όπου παρατηρείται η μεγαλύτερη καθυστέρηση, δηλαδή τα επαρχιακά δικαστήρια.
Πρόσθεσε επίσης, ότι αρχές του έτους θα εφαρμόζεται το e-justice και ότι ολοκληρώνεται το έργο της τηλε-δίκης και το Digital Audio Recording έρχεται μέχρι το 2025. Σημείωσε ακόμη ότι στις 18 Ιανουαρίου παραδίδεται η τελική μελέτη για τη δημιουργία του Court Service με αποκλειστική αρμοδιότητα την διοίκηση των δικαστηρίων. Υπηρεσία που θα στελεχώνεται, είπε, από τις κατάλληλες ειδικότητες που απαιτεί η διοίκηση οργανισμών τέτοιου μεγέθους, ώστε οι δικαστές να επικεντρωθούν στα δικαστικά τους καθήκοντα.
Η κ. Ζαννέτου ανέφερε στην ομιλία της ότι η μεταρρύθμιση της δικαιοσύνης, η εισαγωγή νέων τεχνολογιών, οι εξελίξεις στις ενωσιακές διασυνοριακές συναλλαγές και αλλαγές στη ενωσιακή δικονομία και διαμεσολάβηση στην μετα-Brexit εποχή είναι τα σημεία που θα εξεταστούν και στο συνέδριο. Σημείωσε ότι οι αλλαγές στη δικαιοσύνη δύναται να συμβάλλουν στην ταχύτερη και ορθότερη εξέταση των υποθέσεων.
Πρόσθεσε ότι οι νομικοί συγκλείνουν στην αναγκαιότητα εισαγωγής των τεχνολογικών μέσων σε όλα τα στάδια της δικαστικής διαδικασίας, όπως έχει ήδη αποδειχθεί σε διάφορα νομικά συστήματα της υφηλίου. Παράλληλα, ανέφερε, υλοποιήθηκε το μεγαλόπνοο σχέδιο της αναθεώρησης των θεσμών πολιτικής δικονομίας, υποστηριζόμενο από την Ευρωπαϊκή Ένωση και το Συμβούλιο της Ευρώπης, στη βάση δέσμευσης της κυπριακής δικαιοσύνης για μεταρρυθμίσεις σε υψηλό επίπεδο ως προτεραιότητα της εθνικής πολιτικής ατζέντας.
Ο κ. Τορναρίτης δήλωσε σε βιντεοσκοπημένο μήνυμά του ότι δικαιοσύνη που αργεί να απονεμηθεί, προφανέστατα δεν είναι δικαιοσύνη. Σημείωσε ότι ως Επιτροπή Νομικών καταβλήθηκαν τον τελευταίο χρόνο σημαντικές προσπάθειες, με τη συμπαράσταση και της Υπουργού Δικαιοσύνης, και έγινε εφικτό η ψήφιση της μεταρρύθμισης την ανώτατη βαθμίδα της δικαιοσύνης.
Ψηφίσαμε, συνέχισε, για τη δημιουργία του εμπορικού δικαστηρίου και του ναυτοδικείου, ψηφίσαμε τα πρώτα τέσσερα νομοσχέδια για την μεταρρύθμιση του οικογενειακού δικαίου, ψηφίσαμε τους κανονισμούς για την οικογενειακή διαμεσολάβηση. Λειτουργούμε, είπε, στις επιτροπές που έχει ήδη συστήσει το Υπουργείο Δικαιοσύνης, για να ψηφίσουμε νομοθεσία που αφορά τα «small claim courts», τα δικαστήρια επίλυσης μικροδιαφορών. Την ίδια ώρα, ανέφερε, στηρίζουμε όλες τις προσπάθειες για την εισαγωγή του e-justice και του i-justice στη δικαιοσύνη.
Ο κ. Κληρίδης ανέφερε από πλευράς του ότι η μεταρρύθμιση της δικαιοσύνης είναι σίγουρα ένα θετικό βήμα, έστω και με κάποιες αδυναμίες. «Είναι με απογοήτευση που ο Παγκύπριος Δικηγορικός Σύλλογος διαπίστωσε την περαιτέρω καθυστέρηση στην υλοποίηση της. Μεταφέρθηκε η έναρξη λειτουργίας των τριών νέων δικαστηρίων την 1η Ιουλίου 2023 και ελπίζω να μην υπάρξει άλλη αναβολή επί του θέματος αυτού», σημείωσε.
Ο ρόλος του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου, είπε, ήταν καταλυτικός για τη ψήφιση της μεταρρύθμισης και εξέφρασε την ελπίδα του ότι στο θέμα διορισμών, που βρίσκονται τώρα σε εξέλιξη, των νέων δικαστών που θα στελεχώσουν το εφετείο και τα τριτοβάθμια δικαστήρια θα υπάρξει κάποια αλλαγή νοοτροπίας όσον αφορά την δικαστηριακή επετηρίδα στους διορισμούς δικαστών. Συμπλήρωσε ότι θα πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στον εμπλουτισμό του δικαστικού σώματος από έμπειρους δικηγόρους. Επιπλέον, ανέφερε ότι ο μόνος τρόπος με τον οποίο θα μπορέσουμε να προσελκύσουμε την επίλυση διαφορών στην Κύπρο στο εμπορικό δικαστήριο και στο ναυτοδικείο είναι μέσα από τον διορισμό δικαστών εγνωσμένου κύρους.
Από την πλευρά του, ο κ. Αιμιλιανίδης ανέφερε ότι όσον αφορά τις μεταρρυθμίσεις στο πεδίο της πολιτικής δικονομίας και την κατάσταση, είναι γεγονός ότι η συγκυρία του συνεδρίου δεν είναι η καλύτερη, μιας και γίνεται μετά από μία από τις χειρότερες στιγμές της κυπριακής δικαιοσύνης που ήταν η λαβωματιά που έριξε στο κράτος δικαίου το Ανώτατο Δικαστήριο μέσα από τη ψήφιση και άμεση εφαρμογή των ειδικών κανονισμών για τις καθυστερημένες υποθέσεις.
Ο κ. Αιμιλιανίδης σημείωσε ότι είναι πολύ σημαντικό να τεθούν επί τάπητος τα θέματα διαφάνειας και ότι η συζήτηση έχει πάρει παγκόσμιες διαστάσεις και δήλωσε ότι «με το να πούμε απλά ότι δεν έχουμε πρόβλημα στην Κύπρο, δεν θεωρώ ότι αντιμετωπίζουμε το πρόβλημα».
Υπογράμμισε ότι το γεγονός ότι έχει γίνει Αρχή κατά της Διαφθοράς, χωρίς αυτούσιες ανακριτικές εξουσίες και χωρίς δυνατότητες ποινικής δίωξης, ακόμα και αν αυτό έπρεπε να γίνει με τροποποίηση του Συντάγματος, ήταν λάθος. Πρέπει, συνέχισε, να πάρουμε την απόφαση ότι χρειάζεται να αντιμετωπίσουμε τα θέματα, όχι υπαρκτής διαφθοράς, αλλά έστω και υπόνοιας διαφθοράς με εξαιρετική σοβαρότητα, διότι η δικαιοσύνη είναι κάτι που πρέπει να στηρίξουμε ως κόρη οφθαλμού.
πηγή: ΚΥΠΕ
