Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε χθες Τετάρτη ένα νέο εργαλείο για να αντιμετωπίσει τις οικονομικές πιέσεις που δέχεται η ΕΕ και τα κράτη-μέλη της, από τρίτες χώρες.
Στόχος είναι να αποτρέπονται οι τρίτες χώρες από το να περιορίζουν ή να απειλούν ότι θα περιορίσουν το εμπόριο ή τις επενδύσεις, ασκώντας πίεση για αλλαγή πολιτικής στην ΕΕ σε τομείς όπως η κλιματική αλλαγή, η φορολογία ή η ασφάλεια των τροφίμων.
Όπως επισημαίνει η Επιτροπή, οι μορφές του οικονομικού εκφοβισμού από τρίτες χώρες ποικίλλουν: από πρακτικές ρητού εξαναγκασμού και εργαλεία εμπορικής άμυνας κατά της ΕΕ, έως επιλεκτικούς συνοριακούς ελέγχους ή ελέγχους ασφάλειας των τροφίμων σε εμπορεύματα από ένα κράτος-μέλος της ΕΕ, έως μποϊκοτάζ εμπορευμάτων συγκεκριμένης καταγωγής.
Παρουσιάζοντας, την πρόταση της Επιτροπής, ο εκτελεστικός αντιπρόεδρος και επίτροπος αρμόδιος για θέματα εμπορίου, Βάλντις Ντομπρόβσκις, δήλωσε: «Σε μια εποχή αυξανόμενων γεωπολιτικών εντάσεων, το εμπόριο χρησιμοποιείται ολοένα και περισσότερο ως όπλο και η ΕΕ και τα κράτη-μέλη της γίνονται στόχοι οικονομικού εκφοβισμού. Χρειαζόμαστε τα κατάλληλα εργαλεία για να αντιδράσουμε. Με την πρόταση αυτή στέλνουμε σαφές μήνυμα ότι η ΕΕ θα υπερασπιστεί σθεναρά τα συμφέροντά της. Κύριος στόχος της πράξης κατά των μέτρων εξαναγκασμού είναι να λειτουργήσει αποτρεπτικά. Όμως έχουμε πλέον στη διάθεσή μας περισσότερα εργαλεία όταν δεχόμαστε πίεση για να αναλάβουμε δράση. Η πράξη αυτή θα μας επιτρέψει να αντιμετωπίσουμε τις γεωπολιτικές προκλήσεις των επόμενων δεκαετιών, διατηρώντας την Ευρώπη ισχυρή και ευέλικτη.».
Με την ύπαρξη ενός ειδικού νομοθετικού πλαισίου, που προτείνει η Επιτροπή, η ΕΕ θα είναι σε θέση να αντιδρά «με δομημένο και ομοιόμορφο τρόπο» σε περιπτώσεις οικονομικού εξαναγκασμού και με μία προσέγγιση βασισμένη σε κανόνες, και σε διεθνές επίπεδο. Εάν ο οικονομικός εκφοβισμός δεν παύσει αμέσως, αυτό το νέο εργαλείο θα επιτρέψει στην ΕΕ να αντιδράσει γρήγορα και αποτελεσματικά, παρέχοντας μια εξατομικευμένη και αναλογική αντίδραση σε κάθε περίπτωση. Θα επιτρέπεται η χρήση διαφόρων όπλων ως αντίποινα, από την επιβολή δασμών και τον περιορισμό των εισαγωγών, έως τον περιορισμό των υπηρεσιών ή των επενδύσεων ή μέτρα για τον περιορισμό της πρόσβασης της χώρας στην εσωτερική αγορά της ΕΕ.
Τα αντίμετρα που προβλέπει η ΕΕ θα εφαρμόζονται μόνο ως «έσχατη λύση», όταν δεν υπάρχει άλλος τρόπος αντιμετώπισης του οικονομικού εκφοβισμού, ενώ το πρώτο βήμα θα είναι η προσπάθεια αποκλιμάκωσης μέσω του διαλόγου.
Η πρόταση της Επιτροπής αποτελεί συνέχεια αιτημάτων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και ορισμένων κρατών-μελών.
Η πρόταση πρέπει τώρα να συζητηθεί και να εγκριθεί από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο της ΕΕ.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ