“Φυσικό πρόσωπο, εις βάρος του οποίου διενεργείται διοικητική έρευνα για κατάχρηση προνομιακών πληροφοριών, διαθέτει το δικαίωμα σιωπής οσάκις από τις απαντήσεις του ενδέχεται να προκύψει η ευθύνη του για παράβαση, που τιμωρείται με διοικητικές κυρώσεις ποινικού χαρακτήρα ή η ποινική ευθύνη του”, έκρινε σήμερα το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ), διευκρινίζοντας ωστόσο ότι “το δικαίωμα σιωπής δεν μπορεί να δικαιολογήσει κάθε άρνηση συνεργασίας με τις αρμόδιες αρχές, όπως είναι η άρνηση εμφάνισης σε ακρόαση ή παρελκυστικές μεθοδεύσεις”.
Κατά το ΔΕΕ “εναπόκειται στα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι δεν μπορεί να επιβληθεί κύρωση σε φυσικό πρόσωπο λόγω της άρνησής του να παράσχει τέτοιες απαντήσεις στην αρμόδια αρχή”.
Συγκεκριμένα, το τμήμα μείζονος συνθέσεως του ΔΕΕ εξετάζοντας ερώτημα του Corte suprema di cassazione (Ανωτάτου Ακυρωτικού Δικαστηρίου, Ιταλία) αναγνωρίζει “την ύπαρξη, υπέρ φυσικού προσώπου, δικαιώματος σιωπής, το οποίο προστατεύεται από τον Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και κρίνει ότι η οδηγία 2003/6 και ο κανονισμός 596/2014 επιτρέπουν στα κράτη μέλη να τηρούν το δικαίωμα αυτό στο πλαίσιο έρευνας διενεργούμενης εις βάρος τέτοιου προσώπου, η οποία μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα να στοιχειοθετηθεί η ευθύνη του για παράβαση που τιμωρείται με διοικητικές κυρώσεις ποινικού χαρακτήρα ή η ποινική ευθύνη του.”
Σύμφωνα με το σκεπτικό του ΔΕΕ, “υπό το πρίσμα της νομολογίας του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου σχετικά με το δικαίωμα σε δίκαιη δίκη … το δικαίωμα σιωπής, το οποίο βρίσκεται στο επίκεντρο της έννοιας της «δίκαιης δίκης», απαγορεύει, μεταξύ άλλων, την επιβολή κυρώσεων σε «κατηγορούμενο» φυσικό πρόσωπο λόγω της άρνησής του να παράσχει στην αρμόδια δυνάμει της οδηγίας 2003/6 ή του κανονισμού 596/2014 αρχή απαντήσεις από τις οποίες ενδέχεται να προκύψει η ευθύνη του για παράβαση που τιμωρείται με διοικητικές κυρώσεις ποινικού χαρακτήρα ή η ποινική ευθύνη του”.
Το ΔΕΕ διευκρινίζει ότι “η νομολογία σχετικά με την υποχρέωση των επιχειρήσεων να παράσχουν, στο πλαίσιο διαδικασιών δυνάμενων να οδηγήσουν στην επιβολή κυρώσεων για αντίθετες προς τον ανταγωνισμό συμπεριφορές, πληροφορίες οι οποίες θα μπορούσαν αργότερα να αξιοποιηθούν προκειμένου να στοιχειοθετηθεί η ευθύνη τους για τέτοιες συμπεριφορές, δεν μπορεί να εφαρμοστεί κατ’ αναλογίαν για να καθοριστεί το περιεχόμενο του δικαιώματος σιωπής φυσικού προσώπου το οποίο κατηγορείται για κατάχρηση προνομιακών πληροφοριών”.
Επισημαίνει δε ότι “το δικαίωμα σιωπής δεν μπορεί να δικαιολογήσει κάθε άρνηση συνεργασίας του ενδιαφερόμενου προσώπου με τις αρμόδιες αρχές, όπως η άρνηση εμφάνισης σε ακρόαση οριζόμενη από τις αρχές αυτές ή οι παρελκυστικές μεθοδεύσεις με σκοπό την αναβολή της διεξαγωγής της ακρόασης”.
Πηγή : ΚΥΠΕ
