«Είμαι καθοδόν προς το χώρο στάθμευσης. Μόλις έχω τελειώσει από μια ακρόαση εις το Επαρχιακό Δικαστήριο Λευκωσίας. Πριν ακόμα φτάσω στο όχημα μου, λαμβάνω ηλεκτρονικό μήνυμα στο κινητό μου, το οποίο με ενημερώνει ότι τα βίντεο-ηχογραφημένα πρακτικά της υπόθεσης που μόλις τώρα διακόψαμε, βρίσκονται καταχωρημένα εις τον ψηφιακό φάκελο της υπόθεσης, εις την σημερινή δραστηριότητα. Μαζί τους επίσης, βρίσκονται σε ψηφιακή μορφή, τα σημερινά τεκμήρια που καταχωρήθηκαν.
Επίσης, και το τεκμήριο 50, ένα 18σέλιδο έγγραφο, με αναφορές στις σελίδες 3, 6, 9, 11, 15 και 18, σε συγκεκριμένες παραγράφους. Ταυτόχρονα, το ίδιο ισχύει και για τις προηγούμενες δικασίμους, καθώς και τεκμήρια που κατατέθηκαν πριν. Όπως βλέπετε, κατά την κατάθεση ενός τεκμηρίου, γίνεται αυτόματα η σάρωση του και πλέον, κατευθείαν εις τον ψηφιακό φάκελο του δικαστηρίου, εις τον οποίο πρόσβαση έχουν τα γραφεία των δικηγόρων που χειρίζονται την υπόθεση, το ίδιο το Δικαστήριο, και ο Πρωτοκολλητής.
Με την εξέλιξη μιας εφαρμογής, η οποία είναι συνδεδεμένη με την βάση δεδομένων των Δικαστηρίων και Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου, μπορώ ανά πάσα στιγμή να μελετήσω ψηφιακά το κάθε τεκμήριο, δικόγραφο, έγγραφο και γενικά οτιδήποτε έχει τεθεί εντός του φακέλου της υπόθεσης μου. Μάλιστα δε, τα σημεία που έχουν υποδειχθεί και έχει γίνει αναφορά σε κάθε τεκμήριο, μπορούν πολύ εύκολα να τεθούν ενώπιον μου για μελέτη, αφού κατά την διάρκεια της ακρόασης, και κατά την υπόδειξη μου προς το μάρτυρα, το Δικαστήριο ή εγώ, πατώντας το σημείο που αναφερόμουν, αυτόματα γίνεται φύλαξη του εις το σύστημα, ώστε το κάθε τεκμήριο να έχει τα σημεία αναφοράς του.
Αντιλαμβάνεται κανείς ότι βρισκόμαστε πλέον σε μια αίθουσα, όπου στην θέση του μάρτυρα, υπάρχει μια ψηφιακή οθόνη αφής, όπου ο ίδιος μπορεί να βλέπει το κάθε τεκμήριο ψηφιακά, από την αρχή μέχρι το τέλος. Αυτό ελέγχεται από τον δικηγόρο που έχει τον λόγο κατά την διαδικασία ενώπιον του δικαστηρίου, με τον αντίδικο και δικαστήριο να έχει την ίδια εικόνα στην δική τους οθόνη αφής.
Στα έδρανα υπάρχουν βάσεις για παροχή ηλεκτροδότησης των διαφόρων ηλεκτρονικών συσκευών, όπως τηλεφώνων, υπολογιστών, οθονών αφής κλπ. Επίσης, σημεία υποδοχής ψηφιακών δίσκων τύπου USB, καρτών αποθήκευσης υλικού κλπ, μικρόφωνα για ηχογράφηση των ομιλούντων, αλλά και σημεία αναγνώρισης ταυτότητας, τύπου barcoding, όπου ο δικηγόρος που εισέρχεται στην αίθουσα για να θέσει την υπόθεση ενώπιον του δικαστηρίου, θέτει τον αριθμό της υπόθεσης του μέσω οθόνης αφής και αυτόματα η ίδια μπαίνει στην σειρά της για να επιληφθεί το Δικαστήριο.
Το σύστημα αναγνωρίζει αμέσως τα στοιχεία του δικηγόρου που θα εμφανιστεί για τον Ενάγοντα ή τον Εναγόμενο μέσω της αναγνώρισης ταυτότητας, και αυτά τίθενται ενώπιον του Δικαστή, στενογράφου, κλητήρα και αντίδικου. Στην περίπτωση δε που δεν υπάρχει αντίδικος, το σύστημα ενημερώνει τον Δικαστή, όπου έχει την επιλογή μέσω της εφαρμογής, να τεθεί η υπόθεση ξανά στην σειρά σε 15 λεπτά και ταυτόχρονα η αποστολή ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και ενημέρωσης, τόσο εις την ήδη καταχωρημένη ηλεκτρονική διεύθυνση του γραφείου που είναι δηλωμένο εις το σύστημα μέσω του σημειώματος εμφάνισης ή κλητηρίου / αίτησης, αλλά και ως ειδοποίηση εις την εφαρμογή μέσω του λογισμικού που ανάφερα πριν.
Δεν τίθεται θέμα εμφάνισης ενώπιον του Δικαστηρίου, από κάποιον ο οποίος δεν έχει ανανεώσει την άδεια του ή την ασφάλεια του, καθώς επίσης ούτε από κάποιον που μόλις έχει εγγραφεί ως ασκούμενος και δεν έχει συμπληρώσει τον απαιτούμενο χρόνο κλπ. Και ούτε θα πρέπει να έρχεται ο Δικαστής ή ο αντίδικος στην δύσκολη θέση να αναγκάζεται να κάνει έρευνες προς τούτο.
Με την θέση των δικηγόρων να έχει ακουστεί, το Δικαστήριο αποφασίζει, ορίζει την υπόθεση για μεταγενέστερη ημερομηνία, όπου και πάλι μέσω του συστήματος- εφαρμογής, ενημερώνεται το ημερολόγιο των διαδίκων – δικηγόρων και γενικά παραγόντων της δίκης.
Αν για παράδειγμα δίδεται χρόνος-προθεσμία για καταχώρηση δικογράφου ή αίτησης, αυτό μπορεί να γίνει ηλεκτρονικά, χωρίς καν να πρέπει να εμφανιστούν δικηγόροι ή φάκελος ενώπιον του Δικαστηρίου, αφού με την καταχώρηση των σωστών εγγράφων, θα δίδεται επιβεβαίωση καταχώρησης, και άμεση ενημέρωση του αντιδίκου, Δικαστηρίου και αρμόδιου πρωτοκολλητείου.
Τότε θα δίδονται οδηγίες από το ίδιο το Δικαστήριο, όπου ακόμα και μέσω του δικού του έξυπνου κινητού – εφαρμογής, να θέτει την υπόθεση για την επόμενη δικονομική φάση, πχ. Προθεσμιών, κλήσης οδηγιών, έκδοση σχετικού διατάγματος για λεπτομέρειες κλπ. Αν από την άλλη το Δικαστήριο θεωρήσει ότι θα πρέπει να εμφανιστούν οι δικηγόροι που χειρίζονται την υπόθεση για διευκρινίσεις, τότε και πάλι αυτό μπορεί να τεθεί αυτόματα μέσω της εφαρμογής.
Σε μια τέτοια περίπτωση, οι δικηγόροι μπορούν να εμφανιστούν ενώπιον του δικαστηρίου χωρίς φάκελο της υπόθεσης (αν το επιθυμούν) αφού με την χρήση των έξυπνων κινητών ή συσκευών (υπολογιστών) που θα έχουν εγκατεστημένη την εφαρμογή, θα έχουν ψηφιακά ενώπιον τους όλα τα δικόγραφα, τεκμήρια, αιτήσεις και οτιδήποτε γενικά θα μπορούσαν να έχουν και εις τον φάκελο με τα πρωτότυπα έγγραφα. Το ίδιο ισχύει και για το εκδικάζον Δικαστήριο.
Ανάλογα με τις εμφανίσεις ή την πορεία της υπόθεσης, δημιουργείται από το σύστημα και ο σχετικός κατάλογος εξόδων και σχετικά στοιχεία των τραπεζικών λογαριασμών του εκάστοτε δικηγόρου / γραφείου είναι εις το σύστημα, όπου και θα καταβάλλονται ανάλογα τα τέλη, έξοδα κλπ, αμέσως, δίχως καθυστέρηση.
Σκέφτομαι τα πιο πάνω, και αντιλαμβάνομαι ότι έχω αργήσει για την συνάντηση που έχω στο γραφείο μου σε 15 λεπτά. Μόλις που προλαβαίνω να συναντήσω τον πελάτη μου για μια αίτηση που θα πρέπει να καταχωρηθεί σήμερα κιόλας.
Σε λίγο βρίσκομαι ήδη στο γραφείο μου, ο πελάτης μου είναι εκεί και αφού μελετούμε ξανά για τελευταία φορά την απαραίτητη ένορκη δήλωση που θα πρέπει να υπογράψει, ώστε να καταχωρηθεί μαζί με την αίτηση του, ο ίδιος ορκίζεται ενώπιον μου, και θέτει την υπογραφή του. Αφού λοιπόν η αίτηση και ένορκη δήλωση είναι έτοιμη, τότε αυτή καταχωρείται μέσω του συστήματος, και τα τέλη (πρώην χαρτόσημα/ δικηγορόσημα κλπ) αποκόπτονται από τον λογαριασμό του γραφείου μας αυτόματα. Ως επιβεβαίωση της καταχώρησης, λαμβάνουμε σχετική ειδοποίηση τόσο στην ηλεκτρονική διεύθυνση του γραφείου μας, όσο και μέσω της εφαρμογής που έχουμε, με ταυτόχρονη ειδοποίηση – ενημέρωση εις τους αντίδικους, αρμόδιο πρωτοκολλητείο και Δικαστήριο. Η πρωτότυπη αίτηση και ένορκη δήλωση θα κατατεθούν εντός των επόμενων 7 ημερών εις το πρωτοκολλητείο για την ορθή ταξινόμηση και αρχειοθέτηση τους εντός του πρωτότυπου φακέλου του Δικαστηρίου.
Μου απομένει πλέον να τελειώσω την τελική μου αγόρευση για μια άλλη υπόθεση που είναι ορισμένη αύριο. Έχω ήδη λάβει την αγόρευση του αντιδίκου μου, ως οι οδηγίες του Δικαστηρίου, και αντικρούω 1 προς 1 τα επιχειρήματα της άλλης πλευράς, με ταυτόχρονη σήμανση και παραπομπή εις τα σχετικά τεκμήρια, μόνο με το πάτημα ενός κουμπιού στην εφαρμογή, η οποία ουσιαστικά θα παραπέμπει τον αναγνώστη ακριβώς εις την συγκεκριμένη παράγραφο και σημείο του σχετικού τεκμηρίου κατά την μελέτη. Οι οποιεσδήποτε παραπομπές επί σχετικής νομολογίας, γίνονται με τον ίδιο τρόπο, αφού το σύστημα είναι συνδεδεμένο με την τράπεζα δεδομένων του Cylaw και άλλων πηγών πληροφόρησης μέσω σχετικών συνδέσμων -links, ώστε να γίνεται αυτόματα η εύκολη ανάγνωση και αναφορά προς τον μελετητή – Δικαστήριο.
Μόλις τελειώνω, ενημερώνομαι ότι μας έχει αποσταλεί η απόφαση σε μια άλλη υπόθεση και θα πρέπει να παραληφθεί η πρωτότυπη από το αρμόδιο πρωτοκολλητείο, ενώ έχουν αναβληθεί άλλες 2 υποθέσεις λόγω κωλύματος του Δικαστηρίου στην επόμενη εβδομάδα.
Τέλος, παρατηρώ ότι ο αντιπαθητικός μου αντίδικος για την αυριανή υπόθεση, έχει υποβάλει σχετικό αίτημα αναβολής, παρουσιάζοντας τα σχετικά ιατρικά πιστοποιητικά ασθενείας του -ευτυχώς τίποτε σοβαρό- αίτημα εις το οποίο ενημερώνω το σύστημα ότι συναινώ και δεν ζητώ έξοδα. Αναμένω από το Δικαστήριο για την επόμενη ημερομηνία πλέον….»
Αγαπητοί συνάδελφοι,
Έχω προσπαθήσει να περιγράψω, πως θα ήθελα την Κυπριακή Δικαιοσύνη να λειτουργεί πλέον, από άποψη υποδομής και διαδικασίας.
Αντιλαμβάνομαι ότι μπορεί κάποιοι να θεωρούν εξωπραγματικά θα όσα περιγράφω, αλλά και αδύνατο να υλοποιηθούν. Ίσως κάποιοι να συμφωνήσουν σε κάποια σημεία, ίσως άλλοι όχι.
Ο στόχος μου ήταν να δώσω, μέσω μια μικρής φανταστικής περιγραφής, εικόνα μιας ιδεατής για μένα κατάστασης πραγμάτων, όπου θα μπορούσε το σύστημα μας να λειτουργήσει πολύ πιο γρήγορα, εύκολα και αποτελεσματικά.
Παρακολουθώ εδώ και μέρες τις εξελίξεις, και ομολογώ ότι είμαι και εγώ πάρα πολύ προβληματισμένος για το που και πως θα καταλήξουμε. Βεβαίως, ως 1ο μας μέλημα είναι η υγεία μας και να καταφέρουμε να ξεπεράσουμε τα χειρότερα, να επιβιώσει ο λαός μας και γενικά η ανθρωπότητα από την πανδημία, αλλά δεν μπορώ να παραβλέψω ότι ίσως αυτή να είναι η μοναδική ευκαιρία που έχουμε ως λειτουργοί της δικαιοσύνης, να συμβάλουμε όλοι στην καλυτέρευση των πραγμάτων και συνθηκών για όλους μας, κυρίως δε για την Κυπριακή Δικαιοσύνη.
Είναι πλέον φανερό ότι η χρήση της τεχνολογίας και σχετικών εφαρμογών, διαδικτύου κλπ, βοηθούν κατά πολύ στην βελτίωση της λειτουργίας των εργασιών μας.
Το ζήτημα όμως είναι αν όντως είμαστε διατεθειμένοι να κάνουμε θυσίες, ώστε να καταφέρουμε να δημιουργήσουμε ένα σύστημα αποτελεσματικό, ίσως στα πρότυπα των όσων έχω περιγράψει πιο πάνω.
Από την αρχή της επιδημίας και αρχικών κρουσμάτων, κάποιοι από εμάς, απαιτούσαν άμεσα το κλείσιμο των δικαστηρίων, άλλοι είχαν διαφορετική άποψη με αποτέλεσμα να έχουμε διάφορες απόψεις. Κάποιες φορές μάλιστα υπήρξαν έντονες τοποθετήσεις, ειδικά σε σχέση με την καθυστέρηση που προέκυψε στο να ληφθούν αποφάσεις, αναγκάζοντας τους Επαρχιακούς Συλλόγους να ενεργήσουν κατά το δοκούν, Δικαστές και εμπλεκόμενου φορείς να χρησιμοποιήσουν άλλες μεθόδους για αποστολή αποφάσεων, αποφυγή επαφής και ουσιαστικά να ενεργήσουν εντός των πλαισίων των σχετικών διαταγμάτων του Υπουργού Υγείας και οδηγιών του Ανώτατου Δικαστηρίου.
Αναγνωρίζω ότι υπάρχει έντονη ανησυχία, ειδικά με την επιβίωση αρκετών συναδέλφων / ατόμων που απασχολούνται εις το χώρο. Και πιθανόν η ανάληψη μιας απόφασης για τέτοιες αλλαγές, θα πρέπει να καθυστερήσει ίσως την επιστροφή μας πίσω εις τα έδρανα και λειτουργίες σε ρυθμούς του παρελθόντος, αλλά υπάρχει κανείς που διαφωνεί ότι αλλαγές του τύπου της πιο πάνω περιγραφής ή ακόμα και άλλες, δεν θα ωφελούσαν την Κυπριακή Δικαιοσύνη γενικότερα, σε σημείο μάλιστα που πολύ σύντομα να αρχίσουν να φαίνονται οι καρποί τέτοιας αλλαγής;
Το ερώτημα που τίθεται πλέον είναι αν εμείς, είμαστε έτοιμοι να θυσιαστούμε ακόμα λίγο, ώστε να δοθεί η ευκαιρία να τεθούν τέτοιες καινοτόμες αλλαγές εις το σύστημα. Εξέλιξη ή προσωπική επιβίωση και συμφέροντα;
Το κείμενο αυτό γράφτηκε σε μια προσπάθεια να δοθεί μια διαφορετική άποψη, σε σχέση με την επικρατούσα κατάσταση των ημερών. Δεν γνωρίζω λεπτομέρειες της προσπάθειας μεταρρύθμισης που γίνεται, αλλά ελπίζω να συμπεριληφθούν αρκετά πράγματα από όσα αναφέρω. Θεωρώ καθήκον όλων μας να βοηθήσουμε, ώστε να τεθούν όσο πιο γρήγορα οι αλλαγές, ίσως να ενεργήσουμε και ως εθελοντές σε δοκιμαστικές – πιλοτικές προσπάθειες, ειδικά αυτή την περίοδο, με την ελπίδα ότι το μέλλον θα είναι καλύτερο για το σύστημα μας.
Σίγουρα θα υπάρξει κόστος και σημαντικός χρόνος καθυστέρησης. Αυτό εξάλλου φάνηκε και από την πρόσφατη ενημέρωση του προέδρου του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου κ. Ιωαννίδη, μέσω της διαδικτυακής του συνέντευξης με τον συνάδελφο κ. Χριστοφή, του οποίου οι εξαιρετικές πρωτοβουλίες ανέδειξαν την χρησιμότητα της χρήσης της τεχνολογίας και όχι μόνο!
Άραγε θέλουμε όντως την αλλαγή και είμαστε διατεθειμένοι να αναλάβουμε και προσωπικό κόστος με σκοπό την βελτίωση της ποιότητας των εργασιών και υπηρεσιών μας, ή απλά φωνάζουμε και κάνουμε αντιπολίτευση εις τους εκάστοτε αρμόδιους;
