Πραγματοποιήθηκε το απόγευμα της Δευτέρα 16 Δεκεμβρίου, η εκδήλωση του Cyprus Integrity Forum (CIF) με τίτλο «ΔΙΑΦΘΟΡΑ: ώρα Μηδέν!» Στο πλαίσιο της εκδήλωσης, παρέστησαν οι αρχηγοί των επτά κοινοβουλευτικών κομμάτων μαζί με το Γενικό Εισαγγελέα, τον Υπουργό Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως, τον Αρχηγό Αστυνομίας και το Γενικό Ελεγκτή, οι οποίοι απάντησαν σε ερωτήσεις των παρευρισκόμενων.
Στο χαιρετισμό του ο Υπουργός Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως κ. Γιώργου Σαββίδη, ευχαρίστησε το Cyprus Integrity Forum για την πρόσκληση κι αναφέρθηκε στις βασικές αιτίες όξυνσης του προβλήματος της διαφθοράς:
“Η αναγωγή του χρήματος ή άλλου προσωπικού, άμεσου ή έμμεσου οφέλους, σε υπέρτατη κοινωνική αξία, ακυρώνει την ορθή κρίση, καταργεί τις ηθικές αξίες, παραγκωνίζει και αγνοεί τους Νόμους, προσαρμόζει προτεραιότητες ανεξαρτήτως ορθού και λάθους, νόμιμου και παράνομου, ηθικού και ανήθικου, και διαβρώνει δραματικά το κοινωνικό σύστημα. Η διαφθορά, ως παράγωγο του πιο πάνω σύνθετου φαινομένου, είναι ένα δύσκολο και πολυδιάστατο, αντικοινωνικό, παγκόσμιο και διαχρονικό φαινόμενο με επιπτώσεις που διαχέονται κυριολεκτικά παντού: Στην οικονομία, στην ανάπτυξη, στο περιβάλλον, στην ανθρώπινη ευημερία, στην παιδεία, στη φτώχεια, στην υγεία, στα ανθρώπινα δικαιώματα, στην άμυνα, στην ασφάλεια”
Σύμφωνα με τον ίδιο, η Κύπρος το 2018 κατείχε την 38η θέση του «Δείκτη Αντίληψης Διαφθοράς» της Διεθνούς Διαφάνειας σε σύνολο 182 χωρών, βελτιωμένη θέση σε σχέση με τον δείκτη του 2017 όπου κατείχε την 42η θέση. Κατά το 2018, η Κύπρος βρέθηκε ανάμεσα στα πέντε κράτη μέλη της ΕΕ που κατέγραψαν τη μεγαλύτερη σχετική άνοδο. Τόνισε επίσης ότι όλοι μας έχουμε την ευθύνη να αγωνιστούμε ενάντια στη διαφθορά, ο κάθε θεσμός, ο κάθε αξιωματούχος, η κάθε εξουσία αυτής της πολιτείας, ο κάθε υπάλληλος του δημόσιου, ευρύτερου δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, και ο κάθε πολίτης αυτής χώρας.
Στη συνέχεια, έκανε κατανοητό ότι οι ένοχοι για αδικήματα διαφθοράς πρέπει να τιμωρούνται, όποιοι και αν είναι, υποστηρίζοντας ότι αυτό συμβαίνει τα τελευταία χρόνια στην Κύπρο. Υποθέσεις που αφορούν αδικήματα διαπλοκής και διαφθοράς οδηγήθηκαν στη Δικαιοσύνη, ανεξάρτητα του ότι αφορούσαν επώνυμους, πολιτικούς ή άλλους αξιωματούχους.
Τέλος, αναφέρθηκε στο έργο και στις δράσεις της κυβέρνησης για την αντιμετώπιση της διαφθοράς :
- ετοιμάστηκε η πρώτη Εθνική Στρατηγική κατά της Διαφθοράς η οποία εγκρίθηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο στις 28 Ιουνίου το 2017. Στο πλαίσιο της Στρατηγικής, όλα τα αρμόδια Υπουργεία / Υπηρεσίες / Φορείς κλήθηκαν να συνεισφέρουν με δράσεις για την υλοποίηση της.
- καταρτίστηκε οριζόντιο, πενταετές Σχέδιο Δράσης το οποίο αφού έτυχε της έγκρισης του Υπουργικού Συμβουλίου τον Μάιο του 2019 ξεκίνησε να υλοποιείται.
- κύριος άξονας της πολιτικής μας είναι η ευαισθητοποίηση. Το κάθε Υπουργείο και η κάθε Υπηρεσία ή Φορέας έχουν καθήκον βάσει και των σχετικών αποφάσεων του Υπουργικού Συμβουλίου να αναγνωρίσουν τα ευάλωτα σε Διαφθορά θέματα που τους αφορούν και να ετοιμάσουν Σχέδια Δράσης με σκοπό την θωράκιση των διαδικασιών τους.
- Τα ανώτατα στρώματα της ιεραρχίας κάθε Υπηρεσίας, πρέπει να διασφαλίζουν ότι η συμπεριφορά και οι ενέργειες των εργαζομένων τους κατευθύνονται από τις αρχές και τις πολιτικές της Υπηρεσίας και ότι εφαρμόζονται οι διαδικασίες που μειώνουν τους κινδύνους καλλιέργειας φαινομένων διαφθοράς.
- σχεδιάστηκε και πραγματοποιήθηκε από το Υπουργείο ένα πρώτος Κύκλος Εκπαιδεύσεων γενικής, αλλά και ειδικής φύσεως για την Πρόληψη και Καταπολέμηση της Διαφθοράς για όλους τους Λειτουργούς Συνδέσμους στα Υπουργεία και στις Υπηρεσίες στου δημόσιου και ευρύτερου δημόσιου τομέα.
- θεσπίστηκε νομοθεσία για την καταπολέμηση της χειραγώγησης αθλητικών γεγονότων, την ενίσχυση του πόθεν έσχες των αξιωματούχων, καθώς και τη ρύθμιση του ανώτατου ορίου των θητειών του Προέδρου.
- δημιουργήθηκε πλατφόρμα καταγγελιών στην ιστοσελίδα της Αστυνομίας καθώς και εφαρμογή για έξυπνα κινητά, μέσω των οποίων μπορεί να καταχωρηθεί καταγγελία/πληροφορία διαφθοράς ανώνυμα.
- η κυβέρνηση ετοίμασε και κατέθεσε στη Βουλή των Αντιπροσώπων σειρά θεσμικών νομοσχεδίων όπως είναι το νομοσχέδιο που αφορά τον περιορισμό της ασυλίας των βουλευτών και τον καθορισμό των αδικημάτων που μπορεί ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας να διωχθεί ποινικά.
Κατατέθηκαν επίσης:
- Νομοσχέδιο για τη Σύσταση και Λειτουργία της Ανεξάρτητης Αρχής κατά της Διαφθοράς (κατατέθηκε 15/3/2019).
- Νομοσχέδιο για τη Διαφάνεια στις Διαδικασίες Λήψης Δημόσιων Αποφάσεων, ρύθμιση του lobbying, (Κατατέθηκε στις 30/5/2019).
- Νομοσχέδιο για την προστασία προσώπων που καταγγέλλουν πράξεις διαφθοράς Ενώπιον της Βουλής των Αντιπροσώπων, από το 2016 – ολοκληρώθηκε πρόσφατα η κατ΄ άρθρον συζήτηση του.
Στην αρχική τοποθέτηση του, ο Γενικός Εισαγγελέας, Κώστας Κληρίδης αναφέρθηκε στην πάταξη της διαφθοράς, τονίζοντας ότι στην κυπριακή πραγματικότητα απαιτείται η επιβολή αυστηρότερων ελέγχων κατά την άσκηση εξουσίας. Πρόσθεσε επίσης, ότι συμπεριφορές που πριν γίνονταν ανεκτές και περνούσαν απαρατήρητες σήμερα φαίνεται να έχουν πολιτικό κόστος. Περαιτέρω ανέφερε πως η ατιμωρησία υποθάλπει τη διαφθορά ενώ σε ότι αφορά τη ηθική είπε ότι ο άνθρωπος θέτει τους κανόνες και ο άνθρωπος τους εφαρμόζει. Είπε ακόμα πως τα αξιώματα πρέπει να καταλαμβάνονται με κύριο γνώμονα το ήθος.
Επίσης γνωστοποίησε μια προσωπική περίπτωση διαφθοράς στα ΜΜΕ. Συγκεκριμένα, δύο συγκεκριμένες εφημερίδες μετά την ανάληψη των καθηκόντων του πρόσφεραν μεγάλη υποστήριξη μέχρι παρεξηγήσεως, από τα άλλα ΜΜΕ. Ανέφερε πως όταν άρχισε διερεύνηση για συγκεκριμένη ποινική υπόθεση, επικοινώνησαν μαζί του από την εφημερίδα και του κατονόμασαν πρόσωπο το οποίο θα χρηματοδοτούσε την εφημερίδα, η οποία αντιμετώπιζε σοβαρά οικονομικά προβλήματα. Ο κ. Κληρίδης είπε ακόμα ότι αυτή η κατάσταση ήταν μια ψυχοφθόρα διαδικασία.
Ο Γενικός Ελεγκτής Οδυσσέας Μιχαηλίδης, σε δική του παρέμβαση κάλεσε τους πολίτες να ζητήσουν την δέσμευση των πολιτικών αρχών ότι η Βουλή θα προωθήσει τη διαδικασία με την οποία η Κύπρος θα καταστεί Υιοθετούσα Χώρα πρόσφατης Σύστασης του ΟΟΣΑ για τη Δημόσια Ακεραιότητα, στο πλαίσιο της οποίας θα κληθεί ο ΟΟΣΑ, ως εξωτερικός αξιολογητής, να διαβεβαιώσει ότι οι δράσεις που θα καθοριστούν ικανοποιούν τη Σύσταση.
Ο κ. Μιχαηλίδης εξήρε την τόλμη και αποφασιστικότητα του Γενικού Εισαγγελέα: «Eπί Κώστα Κληρίδη, για πρώτη φορά από το 1960, ζήσαμε τη φυλάκιση βοηθού γενικού εισαγγελέα, πρώην διοικητή της κεντρικής τράπεζας, νυν και πρώην δημάρχων, δημοτικών συμβούλων, και άλλων ασκούντων δημόσια εξουσία. Είχαμε με δική του πρωτοβουλία, ένα εξαιρετικό πόρισμα για την κατάρρευση του Συνεργατισμού που θα μπορούσε να αποτελέσει ισχυρό εργαλείο λογοδοσίας των υπευθύνων. Προφανώς, υπάρχουν ακόμη πολλά να γίνουν στο θέμα της λογοδοσίας. Αλλά αποτελεί κόλαφο για την ελευθεροτυπία το γεγονός ότι κάποια ΜΜΕ ανερυθρίαστα λοιδορούν ένα εξαίρετο κρατικό αξιωματούχο γιατί βρέθηκε στο δρόμο τους». Δυστυχώς, είπε, «σε αυτό το περιβάλλον, που μοιάζει με ναρκοπέδιο, καλούμαι και εγώ να βαδίσω. Τα ίδια ΜΜΕ με παρουσιάζουν ως επικίνδυνο για τον τόπο. Ο χειρότερος και εγώ από το 1960, όπως τον Κώστα Κληρίδη». Αναφερόμενος στα κόμματα είπε ότι είναι τα κύτταρα της Δημοκρατίας. Και η Δημοκρατία μας θα είναι υγιής αν και τα κύτταρα της είναι υγιή.
Ο Αρχηγός Αστυνομίας Κύπρος Μιχαηλίδης, επεσήμανε το γεγονός ότι υπήρξε σημαντικός αριθμός πρόσφατων ποινικών υποθέσεων διαφθοράς. Πρόσθεσε πως ο εντοπισμός κρουσμάτων διαφθοράς και εντός της αστυνομίας είναι αναπόφευκτος καθώς μέλη της υποβάλλονται σε αυξημένους κινδύνους από το οργανωμένο έγκλημα. Τόνισε ακολούθως ότι εκεί και όπου υπάρχον τέτοιες υποθέσεις η ηγεσία της Αστυνομίας επιδεικνύει μηδενική ανοχή.
Τέλος, ο Πρόεδρος του Φόρουμ Μάριος Σκανδάλης, είπε πως στόχος της εκδήλωσης είναι να δεσμευτεί το νομοθετικό σώμα ότι θα νομοθετήσει ώστε το φαινόμενο της διαφθοράς να περάσει στο παρελθόν. Με μανιφέστο που θα ετοιμαστεί μετά από κύκλο επαφών, οι οποίες θα διενεργηθούν με τα Κοινοβουλευτικά Κόμματα το Κυπριακό Φόρουμ Ακεραιότητας, προσδοκεί ότι του χρόνου θα τιμηθεί η παγκόσμια ημέρα κατά της διαφθοράς με απτά αποτελέσματα.
Με πληροφορίες από ΚΥΠΕ/ Γραφείο Τύπου και Πληροφοριών