Ο Υπουργός Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξεως κ. Γιώργος Σαββίδης, παρευρέθηκε την Τρίτη 10 Δεκεμβρίου στην ημερίδα που συνδιοργάνωσαν ο Παγκύπριος Δικηγορικός Σύλλογο σε συνεργασία με την Αστυνομία. Η ημερίδα είχε θέμα την “Aνάπτυξη κουλτούρας προστασίας, πρόληψης και προώθησης ανθρωπίνων δικαιωμάτων”, με αφορμή την Παγκόσμια μέρα ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Στην εκδήλωση παρευρέθηκαν επίσης ο Γενικός Εισαγγελέας, ο Πρόεδρος του Ανωτάτου Δικαστηρίου, o Aρχηγός της Αστυνομίας και ο Πρόεδρος του Παγκυπρίου Δικηγορικού Συλλόγου.
Στην ομιλία του ο Υπουργός Δικαιοσύνης, αναφέρθηκε στο σεβασμό προς τα ανθρώπινα δικαιώματα, τα οποία αποτελούν αναπόσπαστο στοιχείο κάθε ανθρώπινης ύπαρξης, αλλά και συστατικό στοιχείο κάθε έννομης τάξης, τονίζοντας ότι ο αγώνας της πατρίδας μας για απαλλαγή από τη τουρκική κατοχή βασίζεται στον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Έκανε ιδιαίτερη αναφορά στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, η οποία ενσωματώθηκε στο κυπριακό δίκαιο όπως και οι διατάξεις του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων, ο οποίος έχει πλέον καταστεί νομικά δεσμευτικός για όσα κράτη εφαρμόζουν το ευρωπαϊκό δίκαιο.
Μίλησε επίσης, για την ύπαρξη μιας ανεξάρτητης δικαστικής εξουσίας, η οποία προασπίζεται τα ανθρώπινα δικαιώματα, τις δημοκρατικές αξίες, τη διαφάνεια και τη λογοδοσία και τις αρχές του κράτους δικαίου. Στη συνέχεια, αναφέρθηκε στις δράσεις της κυβέρνησης για την προστασία και την προώθηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων:
- Aναβαθμίσαμε και διευρύναμε ουσιαστικά τις δυνατότητες αποτελεσματικότερης απονομής της δικαιοσύνης και δικαστικής προστασίας των πολιτών μέσω μεγάλων θεσμικών αλλαγών στον τομέα της δικαιοσύνης.
- Μια σημαντικότατη αλλαγή που ήδη υλοποιήθηκε ήταν αυτή της σύστασης του Διοικητικού Δικαστηρίου, η λειτουργία του οποίου αξιολογείται θετικά απ’ όλες τις πλευρές.
- Για τη διαφύλαξη του θετικού αντίκτυπου που είχε στην αποτελεσματική διεκπεραίωση των υποθέσεων δικαστικού ελέγχου των πράξεων της Διοίκησης η λειτουργία του Διοικητικού Δικαστηρίου, συνεστήθη ξεχωριστό Διοικητικό Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας, το οποίο ήδη λειτουργεί από τον Ιούνιο του 2019, για σκοπούς ταχείας εκδίκασης υποθέσεων διεθνούς προστασίας, όπως απαιτεί το ευρωπαϊκό κεκτημένο.
- Εξάλλου, έχει ήδη δρομολογηθεί η ίδρυση ξεχωριστού Εφετείου και η επαναλειτουργία δύο ανώτατων δικαιοδοτικών οργάνων, του τριτοβάθμιου Ανώτατου Συνταγματικού Δικαστηρίου και Ανώτατου Δικαστηρίου, καθώς και η ίδρυση Εμπορικού Δικαστηρίου.
- Προχωρούν ταυτόχρονα και άλλες επιμέρους δράσεις στο πλαίσιο μεταρρύθμισης και αναδιοργάνωσης των δικαστηρίων μας με σκοπό την ταχύτερη και αποτελεσματικότερη απονομή της δικαιοσύνης.
- Ενισχύουμε την επιχειρησιακή ικανότητα της Αστυνομίας για πρόληψη και καταπολέμηση του εγκλήματος και για ταυτόχρονη προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των πολιτών. Επενδύουμε στην εκπαίδευση των αστυνομικών, ενώ έχουν εισαχθεί νέα αντικειμενικά και αξιοκρατικά κριτήρια πρόσληψης στην Αστυνομία.
- Στο σωφρονιστικό μας σύστημα αναβαθμίσαμε τις συνθήκες κράτησης, επιδείξαμε μηδενική ανοχή σε φαινόμενα καταπάτησης δικαιωμάτων και υιοθετήσαμε ανθρωποκεντρικές προσεγγίσεις στη μεταχείριση των κρατουμένων, οι οποίες είναι προσανατολισμένες στην αναμόρφωση των κρατουμένων και στην ομαλή και παραγωγική επανένταξη τους στο κοινωνικό και οικογενειακό τους περιβάλλον. Σήμερα, ποσοστό γύρω στο 80% των κρατουμένων συμμετέχει στα προγράμματα των επτά σχολείων που λειτουργούν στις Φυλακές. Επιστέγασμα των προσπαθειών μας για αναβάθμιση του σωφρονιστικού συστήματος αποτελεί και το νομοσχέδιο που έχει ετοιμαστεί για συνολική και εκ βάθρων αναθεώρηση του νομοθετικού και κανονιστικού πλαισίου των Φυλακών το οποίο βρίσκεται ενώπιον της Βουλής των Αντιπροσώπων για ψήφιση.
- Παράλληλα, ενισχύσαμε τα τελευταία χρόνια τη συμμετοχή των ίδιων των πολιτών στην άσκηση και τον έλεγχο της κρατικής δράσης, με τους θεσμούς της δημόσιας διαβούλευσης με τους πολίτες και τις οργανώσεις για σημαντικά νομοθετήματα, ενώ ενδυναμώσαμε τις διαδικασίες διαφάνειας και ελέγχου από τους ίδιους τους πολίτες μέσω της δυνατότητας πρόσβασης των πολιτών στα δημόσια έγγραφα και αρχεία. Γι’ αυτό και καλωσορίζω, ειδικά, την ευρεία συμμετοχή εκπροσώπων της κοινωνίας των πολιτών στη σημερινή εκδήλωση.
- Σχεδιάσαμε και υλοποιούμε το νέο Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Ισότητα Ανδρών και Γυναικών 2019-2023 που εγκρίθηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο, ενώ κυρώσαμε τη Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης (Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης) για την πρόληψη και καταπολέμηση όλων των μορφών βίας κατά των γυναικών.
Τέλος, αναφέρθηκε στην ετοιμασία της πρώτης Εθνικής Στρατηγικής και του πρώτου Εθνικού Σχεδίου Δράσης για τα ανθρώπινα δικαιώματα, μέσω της κατάρτισης ενός σαφούς, ολιστικού, συνεκτικού και συστηματικού πλαισίου στόχων, προτεραιοτήτων και κατευθύνσεων, που θα απευθύνονται στο σύνολο των κρατικών αρχών και της κοινωνίας που καθορίστηκαν από το Υπουργικό Συμβούλιο και η ετοιμασία του Εθνικού Σχεδίου Δράσης ανατέθηκε στο Τμήμα Νομικής του Πανεπιστημίου Κύπρου.
Δείτε τι δήλωσαν οι υπόλοιποι ομιλητές στην ημερίδα:
Γενικός Εισαγγελέας της Δημοκρατίας, Κ. Κληρίδης: Συνεχίζει να υπερισχύει το δίκαιο της ισχύος έναντι της ισχύος του Δικαίου
«Ατομικά δικαιώματα, κοινωνικά δικαιώματα, πολιτικά δικαιώματα, τυγχάνουν καταπάτησης καθημερινά γύρω μας. Συνεχίζει να υπερισχύει το δίκαιο της ισχύος έναντι της ισχύος του Δικαίου και κράτη μπορούν ακόμα ανενόχλητα να παραβιάζουν μαζικά τα δικαιώματα των κατοίκων άλλων χωρών. Καθεστώτα καταργούν ή περιορίζουν πολιτικά δικαιώματα, όπως είναι το δικαίωμα του εκλέγειν και εκλέγεσθαι, της ελευθερίας διακίνησης ιδεών, της έκφρασης πολιτικών αλλά και θρησκευτικών πεποιθήσεων.
H Κύπρος, δεκαετίες μετά την Τουρκική εισβολή, συνεχίζει να βιώνει καθημερινά το τι σημαίνει η επιβολή του δικαίου του ισχυρού και η καταπάτηση βασικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων.Εις δε τις διαπραγματεύσεις για ειρηνική επίλυση του Κυπριακού προβλήματος, συνεχίζει να προβάλλεται η εμμονή της Τουρκικής πλευράς σε προσωρινές αλλά και μόνιμες παρεκκλίσεις από την εφαρμογή ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ελευθεριών.
Εξάγεται αναπόφευκτα το συμπέρασμα, ότι όποιες συνταγματικές πρόνοιες και αν θεσπιστούν, όποιες διεθνείς συμβάσεις και αν κυρωθούν, το πρόβλημα του μη σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, θα συνεχίσει να υφίσταται και μπορεί μόνο να απαμβλυνθεί με τον ανθρώπινο παράγοντα, με τη σωστή διαπαιδαγώγηση και την καλλιέργεια της κατάλληλης νοοτροπίας και κουλτούρας. Εκεί είναι που πρέπει τα κράτη και οι εσωτερικές δομές τους να εστιάσουν την προσοχή τους και να επενδύσουν για το μέλλον. Όσο χρήσιμες και απαραίτητες και αν είναι οι υποχρεωτικές, δεσμευτικές ρυθμίσεις στις σχέσεις μεταξύ των κρατών, στις σχέσεις μεταξύ κράτους και πολίτη, αλλά και στις σχέσεις μεταξύ πολιτών, πρωταρχικό πάντα ρόλο θα διαδραματίζει ο ανθρώπινος παράγοντας».
Πρόεδρος του Ανωτάτου Δικαστηρίου, Μ. Νικολάτος: Η απονομή της δικαιοσύνης μέσα σε εύλογο χρόνο σημαντική πτυχή για την αποτελεσματική προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων
«Το άρθρο 30 του Συντάγματος καθιστά τη Δικαστική εξουσία τον αποκλειστικό κριτή των δικαιωμάτων και υποχρεώσεων του ατόμου καθώς και της ποινικής του ευθύνης, σ΄ οποιαδήποτε κατηγορία.Η δίκαιη δίκη κατοχυρώνεται ως δικαίωμα του καθενός από το άρθρο 30.2 του Συντάγματος στο οποίο εξειδικεύονται τα εχέγγυα της δίκαιης δίκης. Αυτά περιλαμβάνουν την κρίση των δικαιωμάτων και υποχρεώσεων του ατόμου από ανεξάρτητο, και αμερόληπτο δικαστήριο, καθιστώντας την ανεξαρτησία και αμεροληψία του δικαστηρίου προϋποθέσεις της έγκυρης απονομής της δικαιοσύνης. Το αιτιολογημένο των δικαστικών αποφάσεων, συνυφασμένο με τον αποκλεισμό της αυθαίρετης κρίσης, καθώς και η απονομή της δικαιοσύνης μέσα σε εύλογο χρόνο αποτελούν σημαντικότατες πτυχές για την αποτελεσματική προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και κατοχυρώνονται ως αναπόσπαστο μέρος της δίκαιης δίκης. Σημαντικότατη προϋπόθεση για την καταπολέμηση της διαφθοράς είναι να παραμείνει η Δικαστική εξουσία αλλά και οι Διωκτικές Αρχές, ανεξάρτητες , έντιμες και αμερόληπτες».
Αρχηγός της Αστυνομίας, Κ. Μιχαηλίδης: Η Αστυνομία στην πρώτη γραμμή της υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων
«Μια αποτελεσματική Αστυνομία είναι αυτή που αντιμετωπίζει δραστικά την εγκληματικότητα και ταυτόχρονα βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Αναγνωρίζουμε λοιπόν ότι ο ρόλος των αρχών επιβολής του νόμου, είναι καθοριστικός για την αποτελεσματική αντιμετώπιση των πολυάριθμων και ποικίλων παραβιάσεων των δικαιωμάτων του ατόμου.
Ως Αστυνομία Κύπρου, αναλαμβάνουμε πλήρως τις ευθύνες και τις υποχρεώσεις που μας αναλογούν όσον αφορά την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και καταβάλλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια για προώθησή τους. Στη βάση αυτής της προσέγγισης έχουμε συμπεριλάβει το θέμα στις άμεσες προτεραιότητές μας και η εκτέλεση των καθηκόντων των μελών της Αστυνομίας, στα πλαίσια αυτών των βασικών αξιών, αποτελεί πρωταρχικό μέλημά μας. Προχωρήσαμε στη σύσταση και λειτουργία εξειδικευμένων γραφείων, τα οποία επιτελούν ένα εξαιρετικά σημαντικό έργο σ’ ότι αφορά στον συντονισμό των δράσεων μας σε θέματα προστασίας και προώθησης των δικαιωμάτων του ανθρώπου.
Παράλληλα, μεταξύ άλλων επιμορφωτικών δράσεων, έχουμε ετοιμάσει εγχειρίδια που αφορούν στα ανθρώπινα δικαιώματα γενικότερα και ειδικότερα στον χειρισμό και μεταχείριση κρατουμένων, στα δικαιώματα των γυναικών-θυμάτων συντροφικής βίας, στον χειρισμό ανήλικων παραβατών και θυμάτων, στα δικαιώματα και προστασία Θυμάτων Εγκληματικότητας.
Η Αστυνομία Κύπρου θα συνεχίζει και θα εντατικοποιεί τις δράσεις της προς την κατεύθυνση αυτή, συμμετέχοντας ενεργά στις καθολικές προσπάθειες που καταβάλλονται από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς. Θα πρέπει βεβαίως να πω, πως πάντοτε υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης και αναβάθμισης».
Πρόεδρος του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου, Δ. Ιωαννίδης: Η Δικαιοσύνη το τελευταίο καταφύγιο των πολιτών για υπεράσπιση των δικαιωμάτων τους
«Η Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου το 1948 αποτελεί το κοινό ιδανικό στο οποίο πρέπει να κατατείνουν όλοι οι λαοί και όλα τα έθνη, με την τουρκική εισβολή τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Κύπρο έχουν καταπατηθεί με το χειρότερο τρόπο. Οι διάφορες λύσεις που κατά καιρούς μας έχουν προταθεί περιέχουν περιορισμούς, εκπτώσεις και πολλές φορές παραιτήσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η είσοδος μας στην ΕΕ έδωσε το δικαίωμα και όχι την ψευδαίσθηση ότι τα ανθρώπινα δικαιώματα θα στηριχθούν σ’ αυτό τον τόπο. Δυστυχώς μέχρι σήμερα δεν έχουμε δικαιωθεί.
Η δημοκρατία πρέπει και έχει την υποχρέωση να προστατεύει τα ανθρώπινα δικαιώματα. Ο βαθμός και ο ζήλος που κάθε κράτος υπερασπίζεται τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι το μέτρο, το οποίο αποφασίζει για την επιτυχία του έργου του. Αντανακλά στο επίπεδο του πολιτισμού κάθε χώρας.
Σ’ αυτό τον τομέα οι δικηγόροι διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο και έχουν το καθήκον να προστατεύουν τους πολίτες όταν προσβάλλονται τα δικαιώματα τους. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ο θεσμός της δικαιοσύνης αποτελεί το τελευταίο καταφύγιο των πολιτών να υπερασπιστούν τα δικαιώματά τους από κάθε κατάχρηση οποιασδήποτε αρχής».
Ομιλίες και φωτογραφικό υλικό: Γραφείο Τύπου και Πληροφοριών