Δέσμη πρωτοβουλιών για τον εκσυγχρονισμό των δικαστικών συστημάτων της ΕΕ, με στόχο την ψηφιοποίηση της δικαιοσύνης στην ΕΕ και την ευρωπαϊκή κατάρτιση δικαστικών, ενέκρινε σήμερα το Κολέγιο των Επιτρόπων.
Το πακέτο στοχεύει στην υποστήριξη των κρατών μελών στην ψηφιοποίηση της δικαιοσύνης και στη βελτίωση της διασυνοριακής δικαστικής συνεργασίας της ΕΕ μεταξύ των αρμόδιων αρχών. Όσον αφορά την ευρωπαϊκή κατάρτιση δικαστικών, αυτή εκτός της διδασκαλίας των ψηφιακών μέσων σκοπεύει και στη δημιουργία “ευρωπαϊκής δικαστικής κουλτούρας, που βασίζεται στο κράτος δικαίου, τα θεμελιώδη δικαιώματα και την αμοιβαία εμπιστοσύνη”.
Αναλυτικά, προβλέπει καθορισμό της ψηφιακής ως προεπιλεγμένης επιλογής στη διασυνοριακή δικαστική συνεργασία, μέτρα για την καταπολέμηση του διασυνοριακού εγκλήματος, την καλύτερη πρόσβαση σε πληροφορίες και εργαλεία πληροφορικής για τη διασυνοριακή συνεργασία.
Η Κομισιόν αναφέρει ότι μέχρι σήμερα, οι περισσότερες δικαστικές διαδικασίες διεξάγονται με χαρτί και ταχυδρομείο. Η Κομισιόν θα επεξεργαστεί νομοθετική πρόταση για την ψηφιοποίηση των διαδικασιών διασυνοριακής δικαστικής συνεργασίας σε αστικές, εμπορικές και ποινικές υποθέσεις. Η υιοθέτηση έχει προγραμματιστεί για το τέλος του 2021.
Το σύστημα διαχείρισης υποθέσεων της Eurojust, το οποίο επιτρέπει στον Οργανισμό έλεγχο επί διαφόρων υποθέσεων για να συντονίσει την καταπολέμηση της ΕΕ κατά του σοβαρού διασυνοριακού εγκλήματος, συμπεριλαμβανομένης της τρομοκρατίας, πρέπει να ενημερωθεί.
Επιπλέον, μετά από μέτρα που θα ληφθούν η Eurojust, η Europol και η EPPO θα ενημερώνονται ψηφιακά σε πραγματικό χρόνο για τις συνεχιζόμενες έρευνες και διώξεις. Το 2021, η Κομισιόν θα παρουσιάσει επίσης νομοθετικές πρωτοβουλίες για την ανταλλαγή ψηφιακών πληροφοριών σχετικά με υποθέσεις διασυνοριακής τρομοκρατίας και για τη δημιουργία μιας κοινής πλατφόρμας συνεργασίας ομάδων έρευνας.
Επιπλέον προβλέπονται ηλεκτρονικές βάσεις δεδομένων και ζητείται από τα κράτη μέλη να προσπαθήσουν να ψηφιοποιήσουν τα μητρώα τους και να εργαστούν για τις διασυνδέσεις τους.
Η Κομισιόν αναφέρει ότι το e-CODEX (επικοινωνία ηλεκτρονικής δικαιοσύνης μέσω διαδικτυακής ανταλλαγής δεδομένων) είναι το κύριο εργαλείο για ασφαλή συνεργασία σε αστικές, εμπορικές και ποινικές διαδικασίες διασυνοριακά.
Μέχρι σήμερα, μόνο ορισμένα κράτη μέλη χρησιμοποιούν το e-CODEX. Με την έγκριση της σημερινής νομοθετικής πρότασης, η Κομισιόν στοχεύει να καταστήσει το e-CODEX το χρυσό πρότυπο για ασφαλή ψηφιακή επικοινωνία σε διασυνοριακές δικαστικές διαδικασίες σε όλα τα κράτη μέλη.
Από την 1η Ιουλίου 2023, η Κομισιόν αναθέτει αυτό το σύστημα στον Οργανισμό eu-LISA.
Ένα άλλο ψηφιακό εργαλείο είναι το eEDES (σύστημα ψηφιακών ανταλλαγών ηλεκτρονικών αποδεικτικών στοιχείων), το οποίο ορισμένα κράτη μέλη χρησιμοποιούν για να ανταλλάσσουν γρήγορα και με ασφάλεια τις ευρωπαϊκές εντολές έρευνας, αιτήματα αμοιβαίας νομικής συνδρομής και συναφή αποδεικτικά στοιχεία σε ψηφιακή μορφή αντί ταχυδρομικώς.
Με τη νομοθετική πρόταση που εγκρίθηκε σήμερα, η Κομισιόν ενθαρρύνει όλα τα κράτη μέλη να συνδεθούν με το EEDES.
Τέλος, η ετήσια έκθεση 2020 για την ευρωπαϊκή κατάρτιση δικαστικών δείχνει ότι το 2019 περισσότεροι από 180.000 επαγγελματίες της δικαιοσύνης – το 12,9% όλων των επαγγελματιών της δικαιοσύνης της ΕΕ – εκπαιδεύτηκαν στο δίκαιο της ΕΕ ή στο δίκαιο άλλου κράτους μέλους.
Συνολικά, από την έγκριση της πρώτης στρατηγικής κατάρτισης δικαστικών το 2011, 1,2 εκατομμύρια επαγγελματίες της δικαιοσύνης εκπαιδεύτηκαν στο δίκαιο της ΕΕ.
Αυτή η δεύτερη έκδοση της στρατηγικής της ΕΕ για την κατάρτιση δικαστικών διευρύνει το πεδίο της προσφοράς κατάρτισης της ΕΕ στους επαγγελματίες της δικαιοσύνης σε νέους τομείς πολιτικής, όπως η ψηφιοποίηση και η τεχνητή νοημοσύνη, εξοπλίζοντας τους με τις γνώσεις και τις δεξιότητες που απαιτούνται για την αντιμετώπιση των προκλήσεων του 21ου αιώνα. Καθορίζει επίσης φιλόδοξους στόχους, ώστε έως το 2024, το 65% των δικαστών και των εισαγγελέων και το 15% των δικηγόρων να εκπαιδεύονται ετησίως στο δίκαιο της ΕΕ.
Πηγή: ΚΥΠΕ