Το τελευταίο χρονικό διάστημα έχουν ανακοινωθεί οι υποψηφιότητες τριών δικηγόρων εγνωσμένου κύρους για την διεκδίκηση της Προεδρίας του ΠΔΣ τον προσεχή Οκτώβριο. Γνωρίζω προσωπικά και τους τρείς μέχρι σήμερα υποψήφιους, χάριν της μακροχρόνιας συνεργασίας μας και έχω πλήρη πίστη ότι και οι τρεις θα βοηθήσουν τα μέγιστα στη συνέχιση και γιατί όχι στην “εξέλιξη” του έργου που επιτελεί σήμερα ο ΠΔΣ. Τις προσεχείς εβδομάδες αναμένεται με ενδιαφέρον να δούμε την ανταλλαγή απόψεων σχετικά με τα φλέγοντα θέματα που απασχολούν τον δικηγορικό κόσμο (μεταρρύθμιση, θεσμοί, κτηριακό, διορισμοί, ταμείο συντάξεως κτλ). Σε αυτό το δημόσιο διάλογο θα πρέπει να τεθεί και ακόμα μια παράμετρος: Η χρήση της τεχνολογίας για την αντιμετώπιση πολλών από τις προκλήσεις που ταλανίζουν σήμερα το δικηγορικό κόσμο.
Πιο κάτω επιχειρώ να δώσω ένα πλαίσιο στο οποίο θα πρότεινα στους τρεις υποψηφίους να κινηθούν, με βάση 4 άξονες εργασίας.
Δημιουργία επιτροπής για θέματα τεχνολογίας
Ανά τον κόσμο σήμερα οι μεγαλύτεροι δικηγορικοί σύλλογοι αφιερώνουν άπλετο χρόνο στη συζήτηση γύρω από τη χρήση της τεχνολογίας και πως αυτή μπορεί να αποτελέσει την κινητήριο δύναμη για την επίλυση σοβαρών προκλήσεων τις οποίες αντιμετωπίζει σήμερα το δικηγορικό επάγγελμα. Φωτεινό παράδειγμα ο Δικηγορικός Σύλλογος ΗΠΑ (American Bar Association), ο οποίος αφιερώνει ένα τεράστιο κομμάτι της ιστοσελίδας του στην χρήση της τεχνολογίας από τους δικηγόρους, τους κατευθύνει με ενημερωτικό υλικό και εκπομπές καθώς και τους παρέχει το υπερβολικά χρήσιμο, ετήσιο ABA TECHREPORT το οποίο αναλύει διεξοδικά την γενικότερη κατάσταση της νομικής τεχνολογίας (legal tech) στις ΗΠΑ. Παράδειγμα επίσης αποτελεί και το Solicitors Regulation Authority του Ηνωμένου Βασιλείου το οποίο έχει δημιουργήσει το SRA Innovate το οποίο βοηθά δικηγόρους αλλά και προγραμματιστές να παρουσιάσουν ιδέες οι οποίες θα βοηθήσουν στην καλύτερη παροχή των νομικών υπηρεσιών (legal services delivery). Τέτοιες πρωτοβουλίες αποτελούν μόνο μερικές σταγόνες στον ωκεανό της εμπλοκής που έχουν σήμερα η τοπικοί ρυθμιστές (local regulators) με την τεχνολογία ανά το παγκόσμιο.
Ο Παγκύπριος Δικηγορικός Σύλλογος πρέπει να θεσμοθετήσει μια ομάδα, στα πρότυπα των εσωτερικών επιτροπών εργασίας, έτσι ώστε να βοηθά το ΔΣ και τον Πρόεδρο να λαμβάνει αποφάσεις και να δίνει κατεύθυνση στον δικηγορικό κόσμο σε όλα τα θέματα τεχνολογίας. Η ομάδα πρέπει να αποτελείται από νεαρούς δικηγόρους, με αντίληψη της τεχνολογίας, οι οποίοι μπορούν να θέσουν τις βάσεις και να πιέσουν το ΔΣ να εντάξει στον δημόσιο διάλογο τη χρήση της τεχνολογίας από τους δικηγόρους.
Εκμοντερνισμός της ηλεκτρονικής παρουσίας του ΠΔΣ
Ο ίδιος ο ΠΔΣ θα πρέπει πρώτος και καλύτερος να εκσυγχρονίσει κάποιες από τις διαδικασίες του καθώς και την ηλεκτρονική του παρουσία, ξεκινώντας από την ιστοσελίδα του. Η ιστοσελίδα του ΠΔΣ σήμερα εκτείνεται σήμερα σε δύο διαφορετικά domains, το http://www.cyprusbarassociation.org/ και το https://www.cyprusbar.org/ . Αρχικά να αναφέρω ότι δεν υπάρχει κάποιος ουσιαστικός τεχνικός λόγος για να υπάρχει αυτός “διαχωρισμός”. Ακόμα και να υπάρχει θα έπρεπε μέχρι σήμερα να είχε εξαλειφθεί. Είναι εμφανές ότι στο ένα domain βρίσκεται η στατική σελίδα του ΠΔΣ και στο άλλο το δυναμικό application στο οποίο οι δικηγόροι χειρίζονται τα CPDs τους κτλ. Το καθένα από τα δύο domains έχει τα δικά του προβλήματα τα οποία δεν είναι σκοπός μου να αναδείξω σε αυτό εδώ το άρθρο. Σκοπός μου όμως είναι να τονίσω ότι η ηλεκτρονική παρουσία του δικηγορικού συλλόγου πρέπει να έχει συνοχή, να προσφέρει στον χρήστη μια ευχάριστη εμπειρία πλοήγησης και να προσφέρει στον δικηγόρο αλλά και στο ευρύ κοινό τα εργαλεία εκείνα τα οποία θα του εξοικονομήσουν χρόνο. Δυστυχώς αυτό σήμερα δεν υπάρχει.
Καλύτερη διαχείριση του εσωτερικού μητρώου και δημιουργία APIs
Στην ιστοσελίδα του ΠΔΣ δεν τηρείται ένα ενιαίο μητρώο αλλά πολλά διαφορετικά μητρώα για ΔΕΠΕ, Δικηγόρους, ΕΠΔΥ κτλ. Δυστυχώς τα μητρώα αυτά δεν έχουν μεταξύ τους κάποια σχέση καθώς οι δικηγόροι δεν είναι συνδεδεμένοι με τις ΔΕΠΕ στις οποίες εργάζονται και επαφίεται στον κάθε δικηγόρο, μια φορά τον χρόνο με την ανανέωση της άδειας εξάσκησης επαγγέλματος να ενημερώσει για το γραφείο στο οποίο εργάζεται. Ακόμα και αυτή η πληροφορία όμως δεν αποθηκεύεται ή τουλάχιστον δεν παρουσιάζεται στο ευρύ κοινό. Το μητρώο του ΠΔΣ θα έπρεπε να έχει καλύτερη διασύνδεση δικηγόρων και ΔΕΠΕ καθώς επίσης θα έπρεπε να παρέχει την δυνατότητα αυτόματης ενημέρωσης όταν ένας δικηγόρος μετακινείται από ένα δικηγορικό γραφείο σε άλλο. Με τη βελτίωση του μητρώου πρέπει να επέλθει και η δημιουργία ενός (ή και πολλαπλών) API που θα ανοίξει το μητρώο σε developers όπως εμάς, έτσι ώστε να μπορέσουμε να δημιουργήσουμε ωραία και εύχρηστα applications τα οποία θα βοηθήσουν σε διάφορες ενότητες. Τρανό παράδειγμα αποτελεί το έντυπο ημερολόγιο του ΠΔΣ το οποίο κάθε χρόνο σπαταλά, χωρίς κανένα απολύτως λόγο, δεκάδες σελίδες χαρτιού ανά ημερολόγιο για να τυπωθούν, άκουσον άκουσον, τα τηλέφωνα και οι διευθύνσεις των δικηγόρων ενώ όλα αυτά θα έπρεπε να παρέχονται ηλεκτρονικά!
Επιμόρφωση Δικηγόρων σε θέματα τεχνολογίας
Η δικηγορική κοινότητα στην Κύπρο χρήζει καλύτερης επιμόρφωσης σε ότι αφορά θέματα τεχνολογίας. Σίγουρα υπάρχουν φωτεινά παραδείγματα δικηγόρων με τρανή αντίληψη της τεχνολογίας και του τρόπου που αυτή θα επηρεάσει το δικηγορικό επάγγελμα αλλά από την άλλη δυστυχώς έχουμε και νεαρους δικηγόρους οι οποίοι δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν ούτε τα βασικά προγράμματα του Microsoft Office (Excel, Powerpoint, Outlook). Σαν κομμάτι των CPDs τα οποία ένας δικηγόρος πρέπει να αντλεί κάθε χρόνο, ιδανικό θα ήταν να προστεθεί και η επιμόρφωση γύρω από θέματα τεχνολογίας. Προχωρώντας την ιδέα ένα βήμα παραπέρα αποτελεί προσωπικό μου στοίχημα στο σύντομο χρονικό διάστημα να πραγματοποιηθούν εξειδικευμένα μαθήματα για εκμάθηση τεχνικών κωδικοποίησης σε δικηγόρους (coding for lawyers). Το επάγγελμα Legal Technologist είναι μια πραγματικότητα στο εξωτερικό και η γνώση βασικών εννοιών καθώς και πως αυτές μπορούν να βοηθήσουν τα δικηγορικά γραφεία πρέπει να αποτελέσει θεμέλιο λίθο για την δημιουργίας της νέας γενιάς δικηγόρων.
Υπάρχουν ακόμη πολλές πτυχές με τις οποίες ο νέος πρόεδρος πρέπει να ασχοληθεί με κυριότερη την εφαρμογή της ηλεκτρονικής δικαιοσύνης στα κυπριακά δικαστήρια. Αν και η πρακτική εφαρμογή του συστήματος δεν αφορά άμεσα τον ΠΔΣ, ο Πρόεδρος πρέπει με ανοιχτό μυαλό και αντίληψη του προβλήματος και της λύσης, να προσφέρει σε όλους τους εμπλεκόμενους έτσι ώστε να υπάρξει απάμβλυνση του προβλήματος των καθυστερήσεων καθώς και βελτίωση της πρόσβασης στην δικαιοσύνη γενικότερα.
Ένα είναι το σίγουρο. Η χρήση της τεχνολογίας πρέπει να ανέβει ψηλά στην ατζέντα συζήτησης όλο το χρονικό διάστημα μέχρι την εκλογή του νέου προέδρου του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου.
