Δύο είναι οι μεγάλες τάσεις που επηρεάζουν και θα συνεχίσουν να επηρεάζουν τα επόμενα χρόνια το διεθνές οικονομικό σκηνικό (εξαιρουμένων των νέων ισορροπιών που θα δημιουργήσει η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία). Το ένα φαινόμενο αφορά στην επέλαση της τεχνολογίας σε κάθε πτυχή της οικονομίας και η άλλη αφορά στον ρόλο που έχει πλέον η Βιώσιμη Ανάπτυξη κατά τη διαδικασία λήψης επιχειρηματικών και επενδυτικών αποφάσεων.
Ο συνδυασμός των δύο μεγάλων τάσεων μπορεί να παίξει καθοριστικό ρόλο ώστε η υλοποίηση βιώσιμων οικονομικών μοντέλων, τα οποία θα μεταμορφώσουν την παγκόσμια οικονομία, να επιτευχθεί πολύ πιο γρήγορα. Μελέτη τω Ηνωμένων Εθνών κατέδειξε πως η εφαρμογή βιώσιμων οικονομικών μοντέλων θα μπορούσε να δημιουργήσει ευκαιρίες αξίας $12 τρισ. ετησίως μέχρι το 2030. Προς αυτήν την κατεύθυνση, ο ρόλος της τεχνολογίας θα είναι καταλυτικός. Τεχνολογικές λύσεις όπως τα Data Analytics, το Blockchain, η Τεχνητή Νοημοσύνη (Artificial Intelligence) και γενικότερα η λεγόμενη Fintech (χρηματοοικονομική τεχνολογία), μπορούν να βοηθήσουν τις επιχειρήσεις να αξιολογήσουν και να μειώσουν το περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα (Carbon Footprint) και τους επενδυτές να διοχετεύσουν τα κεφάλαια τους προς πιο βιώσιμα έργα.
Η υλοποίηση των κυριότερων στόχων Βιωσιμότητας των Ηνωμένων Εθνών (17 SDGs – Sustainable Development Goals) προαπαιτούν και την αντίστοιχη χρηματοδότηση, κάτι που αποτελεί κορυφαία πρόκληση. Η διασύνδεση μεταξύ της ψηφιοποίησης του χρηματοοικονομικού μοντέλου και της επίτευξης της Βιωσιμότητας, είναι εκ των ων ουκ άνευ και θα πρέπει το συντομότερο να καθοριστεί επακριβώς η σχέση τους, θέτοντας τον όρο «Green Fintech» στα ορθά πλαίσια (UN Task Force on Digital Financing Goals).
Αν και τα παραδοσιακά τραπεζικά ιδρύματα έχουν αρχίσει να εντάσσουν τον παράγοντα Βιωσιμότητα στα δανειακά τους προϊόντα, εντούτοις, αποτελούν ακόμα μόνο ένα πολύ μικρό ποσοστό των συνολικών τους δανείων. Αντίστοιχα, τα λεγόμενα «πράσινα ομόλογα» αποτελούν μόλις το 1% των συνολικών εκδόσεων ομολόγων.
Είναι πράγματι απεριόριστες οι ευκαιρίες που δημιουργεί η τεχνολογία στον χρηματοοικονομικό τομέα. Τα Big data, το Machine Learning και η Τεχνητή Νοημοσύνη και το Cloud Computing μέσω της ανάλυσης μεγάλων όγκων δεδομένων από διαφορετικές πηγές, διευκολύνουν και επιταχύνουν τη λήψη αποφάσεων με χαμηλό κόστος. Αντίστοιχα, οι ψηφιακές πλατφόρμες συναλλαγών, είτε μεταξύ φυσικών προσώπων (Ρ2Ρ), είτε για μαζικές συναλλαγές, επιτρέπουν τη διενέργεια γρήγορων πράξεων χωρίς να χρειάζεται η χρήση παραδοσιακών τραπεζικών λογαριασμών. Έτσι, δημιουργούνται νέες επενδυτικές ευκαιρίες για δανειστές και νέες πηγές κεφαλαίου για δανειζόμενους. Επίσης, η τεχνολογία Blockchain έχει ήδη δημιουργήσει νέα δεδομένα στις συναλλαγές μέσω την ενεργοποίησης έξυπνων συμβολαίων, τα οποία επιτρέπουν την αυτόματη εκτέλεση πράξεων υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις χωρίς να χρειάζεται η μεσολάβηση κάποιου τρίτου μέρους, άρα μειώνοντας και πάλι σημαντικά τα έξοδα. Επιπρόσθετα, το λεγόμενο Internet of Things (IoT) επιτρέπει την ενεργοποίηση έξυπνων υπολογιστών οι οποίοι υλοποιούν καθήκοντα πέραν από τα συνηθισμένα. Οι τεχνολογικές δυνατότητες λοιπόν, είναι απεριόριστες.
Σύμφωνα με έρευνα του Sustainable Digital Finance Alliance, η ψηφιακή τραπεζική μπορεί να προσθέσει $4.2 τρισ. σε καταθέσεις, $2.1 τρισ. σε νέο δανεισμό και να οδηγήσει σε 90% μειωμένο κόστος συναλλαγών σε σχέση με τις παραδοσιακές. Επιπρόσθετα, εκτιμάται πως μέχρι το 2025 το 10% του παγκόσμιου ΑΕΠ θα είναι στο Blockchain. Αυτομάτως λοιπόν, γίνεται αντιληπτό πως αν ένα μέρος όλης αυτής της προοπτικής κατευθυνθεί προς τη Βιώσιμη Ανάπτυξη, τα δεδομένα αλλάζουν άρδην.
Η ψηφιακή χρηματοδότηση μπορεί να αυξήσει τις δυνατότητες των παραγωγικών δυνάμεων της παγκόσμιας οικονομίας μέσω πιο αποτελεσματικών εφοδιαστικών αλυσίδων, μειωμένου κόστους, υπολογισμού των περιβαλλοντικών κινδύνων και ευκαιριών, αλλά και μέσω αποτελεσματικής εφαρμογής πολιτικών, κανονισμών και προτύπων. Όλα αυτά βέβαια, εφόσον η αξιοποίηση των τεχνολογικών χρηματοοικονομικών λύσεων συνδυαστεί με την επίτευξη βιώσιμης ανάπτυξης. Απαιτείται λοιπόν συλλογική φιλοδοξία, καινοτομία, και επιμονή από όλους τους εμπλεκόμενους, χρηματοοικονομικά ιδρύματα, πολιτικούς και κέντρα λήψεως αποφάσεων και τους ίδιους τους πολίτες.
Τις δυνατότητες που έχει το digital disruption για να διαμορφώσει τον παραδοσιακό τρόπο χρηματοδότησης και να δώσει ώθηση προς τη Βιώσιμη Ανάπτυξη, κατέγραψε αναλυτικά η έκθεση «People’s Money: Harnessing Digitalization to Finance a Sustainable Future», υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών. Τα ευρήματα της θα τα αναλύσουμε σε κατοπινό άρθρο.
