Η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την αποφυγή του εμπορικού πολέμου με τις ΗΠΑ

Στις 27 Ιουλίου 2025, η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής κατέληξαν σε ένα πολιτικό πλαίσιο συμφωνίας με στόχο τη μείωση των εμπορικών εντάσεων – γνωστό ως Διάσκεψη στο Turnberry της Σκωτίας – όπου συμφωνήθηκε ότι θα μειωθούν οι δασμοί σε ευρωπαϊκά αυτοκίνητα στο 15%. Στις 28 Αυγούστου 2025, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπέβαλε δύο νομοθετικές προτάσεις για να ενεργοποιηθεί αυτή η συμφωνία: η πρώτη προβλέπει την πλήρη κατάργηση των δασμών για βιομηχανικά αμερικανικά προϊόντα και την παροχή μειωμένων δασμολογικών συντελεστών σε επιλεγμένα αμερικανικά θαλασσινά και γεωργικά προϊόντα, όπως ξηρούς καρπούς, γαλακτοκομικά και φρούτα ενώ η δεύτερη αφορά την επέκταση της απαλλαγής από δασμούς για αστακούς, συμπεριλαμβανομένων και των επεξεργασμένων.

Αν και οι εν λόγω προτάσεις χρειάζονται έγκριση από το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, σύμφωνα με δημοσιεύματα, η αναφορά των ΗΠΑ για μείωση των δασμών στα ευρωπαϊκά αυτοκίνητα ισχύει αναδρομικά από την 1η Αυγούστου 2025. Πρόκειται για μια πρωτοβουλία που αποσκοπεί στην αποτροπή ενός εμπορικού πολέμου, δεδομένου ότι προηγουμένως ο Πρόεδρος Τραμπ είχε απειλήσει με επιβολή δασμών έως και 30% σε σχεδόν όλα τα ευρωπαϊκά προϊόντα.

Ωστόσο, η συμφωνία έχει κριθεί ως λιγότερο ευνοϊκή για την Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς απαιτείται από τις Βρυξέλλες να προβούν σε μεγάλες συμβιβαστικές κινήσεις, καθώς οι ΗΠΑ διατηρούν δασμούς σε περίπου το 70% των ευρωπαϊκών εξαγωγών. Επιπλέον, ορισμένοι βασικοί ευρωπαϊκοί κλάδοι, όπως τα μέταλλα, εξακολουθούν να υπόκεινται σε πολύ υψηλούς δασμούς (έως 50%).

Στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, η συμφωνία δέχεται επικρίσεις και αμφισβητήσεις. Ο πρόεδρος της επιτροπής Εμπορίου, Bernd Lange, εξέφρασε «αμφιβολίες» και εκτίμησε ότι θα υπάρξουν τροπολογίες κατά τη διαδικασία νομοθέτησης. Το γεγονός ότι δύο εβδομάδες μετά τη συμφωνία οι ΗΠΑ επέκτειναν δασμούς 50% σε περί τα 400 προϊόντα που περιλαμβάνουν μέταλλα έδειξε έλλειψη προβλεψιμότητας.

Παρά το πολιτικό ρίσκο, κύκλοι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής υπερασπίζονται τη συμφωνία, τονίζοντας ότι εξακολουθεί να προσφέρει καλύτερους όρους από ό,τι έχει επιτύχει άλλος εμπορικός εταίρος των ΗΠΑ, και αποτρέπει μια ολοκληρωτική επιδείνωση των σχέσεων. Ορισμένα στελέχη του Ευρωκοινοβουλίου από το ευρύτερο πολιτικό φάσμα – από την αριστερά έως την ακροδεξιά – καταφέρθηκαν εναντίον της συμφωνίας, χαρακτηρίζοντας την Ευρωπαϊκή Ένωση ως «παραδομένη» ή υποστηρίζοντας ότι καταστρέφει τη διαπραγματευτική θέση της Ένωσης. Επιπλέον, διατυπώθηκε απαίτηση για επιβολή «ρήτρας λήξης» (sunset clause), ώστε οι δασμολογικές υποχωρήσεις να παύουν να ισχύουν εάν δεν ανανεωθούν ρητά.

Σε γενικές γραμμές, πρόκειται για μια στρατηγική κίνηση: η ΕΕ προσφέρει χαμηλότερους δασμούς στα αμερικανικά προϊόντα ώστε να πετύχει υψηλότερη πρόσβαση στις αμερικανικές αγορές, ειδικά για τον κλάδο της αυτοκινητοβιομηχανίας. Παρά τις πολιτικές αντιδράσεις, η Επιτροπή υποστηρίζει ότι η συμφωνία αποτρέπει μια κλιμάκωση της εμπορικής έντασης, αν και η ευρωβουλευτική έγκριση είναι κάτι που θα διαφανεί στην πορεία.

Print Friendly, PDF & Email
Ετικέτες: , ,