Με αφορμή την εκδήλωση «Διαλέξεις Πολιτικής Δικονομίας» και την παρουσίαση του νέου βιβλίου με τίτλο «Εισαγωγή στην Kυπριακή Πολιτική Δικονομία» επικοινωνήσαμε με τη συγγραφέα και διδάσκουσα Νομικής, Δέσποινα Χατζηδημήτρη – Καρά και τη ρωτήσαμε για το σύγγραμμά της, το επίπεδο των φοιτητών Νομικής και γενικότερα για τους Θεσμούς Πολιτικής Δικονομίας στην Κύπρο.
Η Δέσποινα Χατζηδημήτρη – Καρά κατάγεται από την Αμμόχωστο, αλλά γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Λάρνακα. Σπούδασε νομική στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης και συνέχισε τις μεταπτυχιακές της σπουδές στο University of Bristol του Ηνωμένου Βασιλείου, ασκεί τη δικηγορία από το 2010. Από το 2014 εργάζεται στο δικηγορικό γραφείο Αντώνης Κ. Καράς ΔΕΠΕ και ασχολείται κυρίως με αστικές δικαστηριακές υποθέσεις. Από το 2012 εργάζεται ως ειδικό επιστημονικό προσωπικό στο Πανεπιστήμιο Λευκωσίας.
Το βιβλίο της αποτελεί πρακτικό οδηγό για φοιτητές νομικής, ασκούμενους και νέους δικηγόρους σε σχέση με την αστική δικαιοδοσία των Κυπριακών Δικαστηρίων. Πρόκειται για ένα εισαγωγικό έργο το οποίο επιχειρεί να θέσει τις βασικές αρχές και ορισμούς που διέπουν και σχετίζονται με αυτό τον κλάδο δικαίου και παραθέτει τον τρόπο με τον οποίο αρχίζει, προωθείται και περατώνεται η αστική δίκη. Τα πρώτα πέντε κεφάλαια αναφέρονται στις βασικές έννοιες του Αστικού Δικονομικού Δικαίου, τα υποκείμενα της δίκης, τον τρόπο έναρξης της Αστικής Δικαιοδοσίας των Κυπριακών Δικαστηρίων και τη διαδικασία πριν και μετά τη συμπλήρωση των Δικογράφων. Στα κεφάλαια 6 και 7 παραβάλλονται διαγράμματα των δικαστικών διαδικασιών και διάφοροι τύποι εγγράφων.
Σας παραθέτουμε αυτούσια τη συνέντευξη:
1.Πως προέκυψε η ιδέα για τη συγγραφή του βιβλίου «Εισαγωγή στην Κυπριακή Πολιτική Δικονομία»;
Την ιδέα για την έκδοση του βιβλίου την είχε ο κοσμήτορας της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Λευκωσίας κ.Αχιλλέας Αιμιλιανίδης, ο οποίος στα πλαίσια του εσωτερικού ελέγχου των διδασκόντων του Πανεπιστημίου Λευκωσίας, είχε διαβάσει τις σημειώσεις των διαλέξεων που είχα ετοιμάσει για τους φοιτητές μας στο αντίστοιχο μάθημα και θεώρησε πως με την βελτίωση ή και την ολοκλήρωση του περιεχομένου τους, θα ήταν ένα χρήσιμο εργαλείο για τους φοιτητές και σπουδαστές της Κυπριακής Πολιτικής Δικονομίας.
2.Θεωρείτε ότι υπάρχουν κενά στην ενημέρωση των νέων δικηγόρων σε θέματα πολιτικών υποθέσεων σε θέματα δικονομίας; Γιατί πιστεύετε ότι το βιβλίο σας θα ήταν χρήσιμο για τους φοιτητές νομικής και τους ασκούμενους δικηγόρους;
Θεωρώ πως δεν υπάρχει ενημέρωση και εναπόκειται στον κάθε σπουδαστή της νομικής και ασκούμενο δικηγόρο να ενημερωθεί για τις βασικές αρχές και τον τρόπο λειτουργίας της αστικής δικαιοσύνης στην Κύπρο. Υπάρχουν βεβαίως οι εξαιρετικά χρήσιμες σημειώσεις του κ. Αλέκου Μαρκίδη για τους ασκούμενους δικηγόρους. Έχουν κυκλοφορήσει και κάποια συγγράμματα τελευταίως που αφορούν την διαδικασία ενώπιον των Δικαστηρίων όταν δικάζουν αστικές διαφορές, όπως του Ν. Κουλούρη (το 2017) και του αείμνηστου Κ. Σατολιά (το 2014) τα οποία ναι μεν είναι πολύτιμα, ωστόσο θεωρώ, απευθύνονται περισσότερο σε δικηγόρους και όχι σε φοιτητές και ασκούμενους δικηγόρους. Προϋποθέτουν δηλαδή κάποιες βασικές γνώσεις για τον τρόπο λειτουργίας των Δικαστηρίων στην Κύπρο.
3.Ποια είναι η άποψη σας για το γενικότερο επίπεδο φοιτητών νομικής σήμερα;
Το επίπεδο των φοιτητών της νομικής είναι πολύ ψηλό σήμερα. Βλέπεις νέα παιδιά συνειδητοποιημένα να επιλέγουν τις σπουδές της νομικής ως ένα μέσο για μελλοντική επαγγελματική αποκατάσταση.
4.Γίνεται συχνά λόγος για αντιφατικότητα των δικαστηρίων στην ερμηνεία κανόνων πολιτικής δικονομίας. Πιστεύετε ότι όντως υπάρχει γενικευμένο πρόβλημα;
Δεν γνωρίζω εάν είναι γενικευμένο το πρόβλημα της αντιφατικότητας, ωστόσο σε κάποιο βαθμό υπάρχει σε θέματα διαδικαστικής φύσεως. Πιστεύω πως αυτό απορρέει από το γεγονός πως δεν υπάρχει εκτενής βιβλιογραφία και συστηματική επεξεργασία της νομολογίας του Ανωτάτου Δικαστηρίου στα θέματα αυτά.
5.Γιατί οι Θεσμοί της Πολιτικής Δικονομίας στην Κύπρο χρειάζονται αναθεώρηση;
Οι Θεσμοί Πολιτικής Δικονομίας είναι πεπαλαιωμένοι και αναχρονιστικοί και κατασπαταλείται με αυτούς πολύτιμος δικαστικός χρόνος στη διαδικασία και όχι στην ουσία. Το πρόβλημα αυτό είναι καλά εμπεδωμένο από το 1989. Σχετική είναι η έκθεση του Δικαστή Πική με την οποία τονίστηκε η ανάγκη αναθεώρησής τους.
6.Θεωρείτε ότι οι μεταρρυθμίσεις που θα γίνουν στη δομή των δικαστηρίων θα επιφέρουν τις απαραίτητες αλλαγές στους θεσμούς της πολιτικής δικονομίας και θα συμβάλουν στην επίσπευση των διαδικασιών μιας υπόθεσης;
Με την αύξηση του αριθμού των δικαστών, την αύξηση του προσωπικού των Επαρχιακών Δικαστηρίων, τον περιορισμό του αριθμού των υποθέσεων που καταχωρούνται στα Δικαστήρια, την εισαγωγή σύγχρονων μέσων τεχνολογίας θα επισπευτούν οι διαδικασίες σε κάποιο βαθμό. Ωστόσο, με την ριζική αναθεώρηση και εκσυγχρονισμό των Θεσμών θα είμαστε σε θέση να μιλούμε για ένα αποδοτικό σύστημα απονομής δικαιοσύνης στις αστικές διαφορές.
7.Ποια είναι η αποτίμηση σας για την πρόσφατη αναθεώρηση της Διαταγής 30;
Με την αναθεώρηση της Διαταγής 30 έχει επισπευθεί ελάχιστα ο χρόνος της προδικασίας και της ακρόασης μιας υπόθεσης. Η αναθεώρηση της βέβαια έγινε στα πλαίσια εξυπηρέτησης της ανάγκης εκσυγχρονισμού των Θεσμών Πολιτικής Δικονομίας και αυτό πρέπει να αναγνωριστεί. Ωστόσο αντί αυτού, σε πολλές περιπτώσεις η άκαμπτη εφαρμογή της και η αυστηρή τήρηση των προθεσμιών που θέτει, είχε ως αποτέλεσμα αντί να εκσυγχρονίζεται η διαδικασία ή να κινείται έστω σε αυτή την κατεύθυνση, να χρησιμοποιείται η Διαταγή 30 για απόρριψη υποθέσεων για τυπολατρικούς λόγους.
