Σας καλωσορίζω στη σημερινή δημοσιογραφική διάσκεψη για την παρουσίαση των αποτελεσμάτων της έρευνας που η Επιτροπή ανέθεσε και διεκπεραίωσε ο οργανισμός Insights Research Market του Πανεπιστημίου Λευκωσίας, με θέμα τη θέση της γυναίκας στην αγορά εργασίας στην Κύπρο, την ύπαρξη έμφυλων διακρίσεων, καθώς και τις αντίστοιχες αντιλήψεις και στερεότυπα που αναπαράγουν και συντηρούν το σύστημα διακρίσεων.
Η προώθηση της έμφυλης ισότητας στην απασχόληση αποτελεί έναν από τους κύριους στόχους του Υπουργείου Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων και υλοποιείται μέσα από την εφαρμογή και την παρακολούθηση των σχετικών νομοθεσιών από τα αρμόδια Τμήματα του Υπουργείου – το Τμήμα Εργασίας και το Τμήμα Εργασιακών Σχέσεων.
Οι περί Ίσης Μεταχείρισης Ανδρών και Γυναικών στην Απασχόληση και στην Επαγγελματική Εκπαίδευση Νόμοι, οι οποίοι εμπίπτουν στην αρμοδιότητα του Τμήματος Εργασίας, έχουν ως στόχο τη διασφάλιση και προώθηση της αρχής της ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών στην απασχόληση και στην επαγγελματική εκπαίδευση.
Η διάκριση λόγω φύλου περιλαμβάνει την παρενόχληση και τη σεξουαλική παρενόχληση, η οποία απαγορεύεται με βάση το άρθρο 12 των εν λόγω Νόμων και ορίζει ως πρωτίστως υπεύθυνο για την αντιμετώπιση της σεξουαλικής παρενόχλησης στην εργασία (προληπτικά και κατασταλτικά) τον εργοδότη ή συνυπεύθυνο εις ολόκληρον με το πρόσωπο που προέβη σε αυτή.
Η πιο πάνω νομοθεσία συνδέεται άμεσα με τους περί Προστασίας της Μητρότητας Νόμους εφόσον η διάκριση λόγω εγκυμοσύνης ή λόγω οικογενειακής κατάστασης αντίστοιχα εις βάρος εργαζόμενης γυναίκας στοιχειοθετεί άμεση διάκριση λόγω φύλου και εξετάζεται, επίσης, με βάση τις πρόνοιες των περί ίσης Μεταχείρισης Ανδρών και Γυναικών στην Απασχόληση και στην Επαγγελματική Εκπαίδευση Νόμων.
Οι περί Προστασίας της Μητρότητας Νόμοι αφορούν ειδικά την προστασία της εγκύου γυναίκας, την επέκταση της άδειας μητρότητας σε περίπτωση τοκετού που απολήγει στη γέννηση περισσότερων του ενός τέκνου κατά 4 εβδομάδες για κάθε τέκνο πέραν του ενός από τον ίδιο τοκετό, της γυναίκας που υιοθετεί παιδί, της γυναίκας που κάνει χρήση της παρένθετης μητέρας, όπως και της ίδιας της παρένθετης μητέρας στην εργασία καθώς έγινε επέκταση της απαγόρευσης της απόλυσης ή προειδοποίηση απόλυσης της μισθωτής πιο πάνω γυναίκας όπως προβλέπεται στους πιο πάνω Νόμους από 3 μήνες μετά το πέρας της άδειας μητρότητας σε 5 μήνες καθώς και η προσθήκη στην επιλογής της μιας ώρας για αξιοποίηση του ωραρίου εργασίας για χρονικό διάστημα εννέα μηνών για αποθήκευση του μητρικού γάλακτος ώστε να περιληφθεί και το θέμα της παροχής και προστασίας του μητρικού θηλασμού κατά τη διάρκεια της εργασίας της μισθωτής.
Περαιτέρω η θεσμοθέτηση της προστασίας της Πατρότητας με τον σχετικό νόμο του 2017, συμβάλει και ενδυναμώνει τον θεσμό της οικογένειας, αλλά ταυτόχρονα αναγνωρίζει και ενθαρρύνει την εξισορρόπηση μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής της μισθωτής γυναίκας.
Ο μηχανισμός του Αρχιεπιθεωρητή και των Επιθεωρητών του Τμήματος Εργασίας συνιστά μια σημαντική εξωδικαστική διαδικασία με συνάμα κοινωνικό ρόλο όπως αυτός προβλέπεται στον Περί Ίσης Μεταχείρισης Ανδρών και Γυναικών στην Απασχόληση και στην Επαγγελματική Εκπαίδευση Νόμων. Η εν λόγω νομοθεσία είναι η μόνη που προβλέπει και περιγράφει στο άρθρο 27 τον εξωδικαστικό μηχανισμό μέσω των διοικητικών οργάνων της διοίκησης με την ιδιότητα του Αρχιεπιθεωρητή και των Επιθεωρητών Ισότητας. Άρα μέσα από αυτή την πρόνοια επιτυγχάνεται ο ρόλος του εξωδικαστικού μηχανισμού. Ο ρόλος του αρχιεπιθεωρητή/επιθεωρητή και αρχική προτεραιότητα του σύμφωνα με το εν λόγω άρθρο είναι να επιχειρεί να διευθετήσει τη διαφορά εφόσον ενημερώσει την παραπονούμενη για τις ενδεχόμενες λύσεις με γνώμονα πάντοτε το έννομο συμφέρον της. Με αυτό τον τρόπο, ο εξωδικαστικός μηχανισμός συμβάλλει κατά πολύ στην ενδυνάμωση της προστασίας των κοινωνικών δικαιωμάτων για αυτό και προηγείται του δικαστικού ελέγχου και όπως ορίζεται ρητά στο εν λόγω άρθρο «με την προϋπόθεση ότι η υπόθεση δεν έχει εισαχθεί σε Δικαστήριο».
Ο Αρχιεπιθεωρητής και οι Επιθεωρητές που έχουν διοριστεί, καλούνται να επιτελέσουν τον ρόλο αυτό εξετάζοντας καταγγελίες που προέρχονται είτε από την ίδια την μισθωτή που θεωρεί ότι θίγεται, είτε από οργανώσεις εργαζομένων και μη κυβερνητικές οργανώσεις για λογαριασμό της είτε από την Επιτροπή Ισότητας των Φύλων στην Απασχόληση και στην Επαγγελματική Εκπαίδευση σχετικά με ενδεχόμενη παράβαση των πιο πάνω Νόμων.
Περαιτέρω, το Τμήμα Εργασιακών Σχέσεων του Υπουργείου μέσα από την εφαρμογή και παρακολούθηση του περί Ίσης Αμοιβής Ανδρών και Γυναικών για την Ίδια Εργασία ή για Εργασία Ίσης Αξίας Νόμων αλλά και τον περί Γονικής Άδειας και Άδεια για Λόγους Ανωτέρας Βίας Νόμο, διασφαλίζει αφενός την αρχή της ισότητας στην αμοιβή για ίδια εργασία ή για εργασία ίσης αξίας, ανεξάρτητα από το φύλο του εργοδοτουμένου και αφετέρου το δικαίωμα του εργοδοτουμένου (άντρα και γυναίκας) να λαμβάνει άδεια χωρίς απολαβές για σκοπούς φροντίδας και ανατροφής παιδιού. Επίσης, ρυθμίζει το δικαίωμα του εργοδοτουμένου (άντρα και γυναίκας) να λαμβάνει άδεια για λόγους ανωτέρας βίας που σχετίζονται με επείγοντες οικογενειακούς λόγους. Επιπρόσθετα, η σύσταση του Εθνικού Φορέα Πιστοποίησης Επιχειρήσεων για την Εφαρμογή Καλών Πρακτικών για την Ισότητα των Φύλων στο Εργασιακό Περιβάλλον, κάτω από το Τμήμα Εργασιακών Σχέσεων του Υπουργείου Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, και με τη συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων και εμπειρογνωμόνων σε θέματα ισότητας των φύλων είναι ακόμα ένα μέτρο προς την προσπάθεια επίτευξης ισότητας στην εργασία και εξάλειψης των έμφυλων διακρίσεων. Ο πιο πάνω Φορέας, πιστοποιεί επιχειρήσεις οι οποίες εφαρμόζουν πολιτικές που διασφαλίζουν στο προσωπικό τους συνθήκες ισότητας των φύλων, ισότητας ευκαιριών ανέλιξης, συμφιλίωσης επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής και ειδικότερα την αρχή της ίσης αμοιβής μεταξύ ανδρών και γυναικών για ίδια εργασία ή εργασία ίσης αξίας.
Η σημασία που προσδίδει το Υπουργείο μας στην έμφυλη ισότητα διαφαίνεται εξάλλου και από τα αποτελέσματα ερευνών ανάμεσα στα κράτη-μέλη της ΕΕ, όπου η Κύπρος έχει σημειώσει σημαντική πρόοδο σε θέματα ισότητας φύλων σε διάστημα δέκα ετών με ποσοστά ψηλότερα από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο σύμφωνα με τον Δείκτη Ισότητας του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου για την ισότητα των Φύλων.
Η σημερινή έρευνα παρουσιάζεται σε μια εποχή ιδιαίτερη αλλά και δύσκολη, τόσο εξαιτίας της πανδημίας και των κοινωνικο-οικονομικών συνεπειών της αλλά επίσης, λόγω των πρόσφατων καταγγελιών που είδαν το φως της δημοσιότητας και αφορούν στη σεξουαλική παρενόχληση γυναικών αλλά και ανδρών στη σφαίρα της ιδιωτικής και δημόσιας ζωής. Αναπόδραστα η διεθνής οικονομική κρίση και η μακρά ύφεση, που βιώνουμε και προσπαθεί και το κράτος να αντιμετωπίσει, πλήττει σήμερα μεγάλο μέρος του πληθυσμού με τις επιπτώσεις της να είναι ιδιαίτερα έντονες στις ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού, όπως είναι και οι εργαζόμενες γυναίκες. Από την άλλη, η χρονική συγκυρία των καταγγελιών που έρχονται στο φως της δημοσιότητας, ευελπιστούμε ότι θα αποτελέσουν εφαλτήριο για οργανωμένους φορείς και κοινωνία γενικότερα, ώστε να ενσκήψουν στο ζήτημα αυτό με την απαιτούμενη σημασία και αποφασιστικότητα ώστε να εξαλειφθεί το φαινόμενο της σεξουαλικής παρενόχλησης και της οποιασδήποτε έμφυλης ανισότητας και διάκρισης.
Εμείς ως αρμόδιο Υπουργείο, αξιοποιώντας τα ευρήματα της παρούσας έρευνας αλλά και άλλων στοιχείων που έχουμε ενώπιών μας, θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε προς την εξάλειψη των έμφυλων ανισοτήτων στην αγορά εργασίας και το άνοιγμα νέων δρόμων στις λύσεις που απαιτούνται για την εξάλειψη των διακρίσεων και των παραδοσιακών στερεοτύπων των φύλων, τη γεφύρωση του χάσματος αμοιβών, την άρση του έμφυλου επαγγελματικού διαχωρισμού και άλλων διαχρονικών ζητημάτων αλλά και νέων που αναδύονται μέσα από την εξέλιξη της σύγχρονης κοινωνίας
Η στενή και αγαστή συνεργασία μας με την Επιτροπή Ισότητας των Φύλων στην Απασχόληση και στην Επαγγελματική Εκπαίδευση αποδεικνύει την έμπρακτη στήριξη και συμπαράσταση προς την επίτευξη αυτού του σκοπού. Στο σημείο αυτό, θα ήθελα να συγχαρώ την Επιτροπή για την ενεργό εμπλοκή και συμβολή της στην προώθηση της ισότητας των δύο φύλων στον τομέα της απασχόλησης και για το έργο που παράγει προς την κατεύθυνση αυτή.
Πηγή : Γραφείο Τύπου και Πληροφοριών
