Τις προκλήσεις αλλά και την πρόοδο στα θέματα που άπτονται του κράτους δικαίου, την καταπολέμηση της διαφθοράς, το δικαστικό σύστημα και τον πλουραλισμό των μέσων ενημέρωσης στην Κύπρο, περιγράφει η Κομισιόν σε ειδική έκθεση που συνοδεύει τη σημερινή της εισήγηση για την κατάσταση του κράτους δικαίου στην ΕΕ.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το εξειδικευμένο κεφάλαιο για την Κύπρο, που η Κομισιόν έδωσε στη δημοσιότητα “το κυπριακό σύστημα δικαιοσύνης υφίσταται μια σειρά διαρθρωτικών αλλαγών και μεταρρυθμίσεων από το 2019 με σκοπό να ξεπεράσει σημαντικές προκλήσεις όσον αφορά την αποτελεσματικότητα και την ποιότητά του, ιδίως όσον αφορά την ψηφιοποίηση”.
Όπως σημειώνεται, “οι αστικές, εμπορικές και διοικητικές δικαστικές διαδικασίες παραμένουν πολύ χρονοβόρες. Αυτές οι μεταρρυθμίσεις περιλαμβάνουν τη δημιουργία νέων εξειδικευμένων δικαστηρίων, την αναδιάρθρωση των δικαστηρίων, τη δημιουργία σχολής κατάρτισης δικαστών, την αναθεώρηση των κανόνων πολιτικής δικονομίας και μέτρα για την αντιμετώπιση των καθυστερήσεων υποθέσεων”.
Σημειώνεται ότι “υπάρχει επίσης εκκρεμή μεταρρύθμιση σχετικά με τη σύσταση Ανώτατου Συνταγματικού Δικαστηρίου και Ανώτατου Δικαστηρίου. Πολλές από αυτές τις μεταρρυθμίσεις βρίσκονται ακόμη υπό συζήτηση ή αντιμετωπίζουν καθυστέρηση. Συνεχίζεται η αναθεώρηση της Νομικής Υπηρεσίας με σκοπό την ενίσχυση της ικανότητας του γραφείου, συμπεριλαμβανομένου του διαχωρισμού των καθηκόντων και των διαδικασιών πρόσληψης”.
Το ειδικό κεφάλαιο για τη χώρα αναφέρει ότι “η Κύπρος έχει σημειώσει κάποια πρόοδο στην αντιμετώπιση και διερεύνηση της διαφθοράς, συμπεριλαμβανομένων υποθέσεων υψηλού προφίλ”, όμως “εκκρεμεί ακόμη βασική νομοθεσία για την πρόληψη της διαφθοράς”.
“Η προστασία των λόμπι και του καταγγέλλοντος παραμένει ανεξέλεγκτη από το νόμο και απομένει να συσταθεί μια ανεξάρτητη αρχή κατά της διαφθοράς. Υπάρχουν ισχύοντες κανόνες γνωστοποίησης, αλλά το ισχύον καθεστώς θα μπορούσε να ενισχυθεί περαιτέρω βελτιώνοντας την αποτελεσματικότητα της παρακολούθησης των δηλώσεων περιουσιακών στοιχείων”.
“Ενώ υπάρχουν Κώδικες Συμπεριφοράς για μέλη της Κυβέρνησης, δημόσιους υπαλλήλους και εισαγγελείς, δεν υπάρχουν παρόμοιες διατάξεις για τα μέλη της Βουλής των Αντιπροσώπων”, καταγράφεται.
“Σημειώνεται ακόμη ότι “στην Κύπρο, η ελευθερία της έκφρασης και το δικαίωμα πρόσβασης σε πληροφορίες βρίσκουν νομική και επίσημη προστασία στο Σύνταγμα της Κυπριακής Δημοκρατίας”.
“Η δευτερογενής νομοθεσία προστατεύει ρητά το δικαίωμα των δημοσιογράφων να προστατεύουν τις πηγές τους και να προάγει την πολυφωνία των μέσων ενημέρωσης στον τομέα του ραδιοφώνου και της τηλεόρασης. Ωστόσο, έχουν τεθεί ερωτήματα σχετικά με την ανεξαρτησία της Αρχής για τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης (π.χ. σχετικά με τις διαδικασίες επιλογής). Ένα άλλο ζήτημα που προκαλεί ανησυχία είναι ότι δεν υπάρχει πλαίσιο που να εγγυάται τη διαφάνεια της ιδιοκτησίας στους τομείς του γραπτού τύπου και των ψηφιακών μέσων, γεγονός που καθιστά δύσκολη την αναγνώριση και την επαλήθευση των τελικών κατόχων ή της πολλαπλής ιδιοκτησίας σε αυτούς τους τομείς”, αναφέρεται στην έκθεση.
Σύμφωνα με την έκθεση, “το σύστημα ελέγχων και ισοζυγίων στην Κύπρο περιλαμβάνει μια διαδικασία διαβούλευσης στο πλαίσιο ενός έργου για τη βελτίωση της νομοθεσίας, καθώς και την εκ των υστέρων επανεξέταση της συνταγματικότητας”.
“Αυτή η αναθεώρηση διενεργείται επί του παρόντος από το Ανώτατο Δικαστήριο και ένα σχέδιο νόμου αποσκοπεί στη μεταφορά αυτού του έργου σε ένα νεοσύστατο Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο. Ένα άλλο σχέδιο νομοθεσίας στοχεύει στη βελτίωση της εφαρμογής των δικαστικών αποφάσεων από τη δημόσια διοίκηση”, αναφέρεται.
Τέλος τονίζεται ότι “ο Επίτροπος Διοίκησης, ο οποίος λειτουργεί ως Εθνικό Ίδρυμα Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, αντιμετώπισε ορισμένες προκλήσεις, αλλά πρόσφατα είδε τις ικανότητές του να αυξάνονται. Ενώ έχει δημιουργηθεί μια δομή για την ενθάρρυνση της συμμετοχής των πολιτών στη δημόσια ζωή, φαίνεται ότι οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών αντιμετωπίζουν ορισμένες ανησυχίες σχετικά με το πλαίσιο εγγραφής, το οποίο απαιτεί την εγγραφή τουλάχιστον 20 ιδρυτικών μελών”.
Πηγή : ΚΥΠΕ
