Επί σειράς ρουμανικών μεταρρυθμίσεων για την οργάνωση των δικαστηρίων, το πειθαρχικό καθεστώς των δικαστικών λειτουργών καθώς και την ευθύνη του Δημοσίου και την αστική ευθύνη των δικαστών λόγω δικαστικής πλάνης, απεφάνθη με σημερινή του απόφαση το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) και συγκεκριμένα επί έξι αιτήσεων για έκδοση προδικαστικής αποφάσεως οι οποίες υποβλήθηκαν ενώπιον του ΔΕΕ από ρουμανικά δικαστήρια στο πλαίσιο διαφορών μεταξύ νομικών προσώπων ή φυσικών προσώπων και αρχών ή οργάνων, όπως η ρουμανική Δικαστική Επιθεώρηση, το Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο και η Εισαγγελία του Ανώτατου Ακυρωτικού Δικαστηρίου της Ρουμανίας.
Οι διαφορές των κύριων δικών εντάσσονται στο πλαίσιο ευρείας μεταρρύθμισης αναφορικά με την δικαιοσύνη και την καταπολέμηση της διαφθοράς στη Ρουμανία, η οποία παρακολουθείται σε επίπεδο ΕΕ από το έτος 2007 βάσει του μηχανισμού για την συνεργασία και τον έλεγχο (ΜΣΕ).
Στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων για την ένταξή της στην ΕΕ, η Ρουμανία θέσπισε το 2004 τρεις νόμους, τους λεγόμενους «νόμους περί δικαιοσύνης» που αφορούν το καθεστώς δικαστών και εισαγγελέων, την οργάνωση του συστήματος απονομής της δικαιοσύνης και το Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο, με στόχο την βελτίωση της ανεξαρτησίας και της αποτελεσματικότητας του δικαστικού συστήματος.
Κατά τη διάρκεια των ετών 2017 έως 2019, τροποποιήσεις στους παραπάνω νόμους πραγματοποιήθηκαν με την θέσπιση νόμων και έκτακτων διαταγμάτων βάσει του ρουμανικού Συντάγματος. Οι προσφεύγοντες των κύριων δικών αμφισβητούν το συμβατό με το δίκαιο της Ένωσης ορισμένων νομοθετικών τροποποιήσεων.
Προς στήριξη της προσφυγής τους, αναφέρονται σε ορισμένες γνωμοδοτήσεις και εκθέσεις της Επιτροπής για την πρόοδο της Ρουμανίας στο πλαίσιο του ΜΣΕ, επικρίνοντας, σύμφωνα με αυτές, τις διατάξεις που θέσπισε η Ρουμανία κατά τα έτη 2017 έως 2019 σχετικά με τις απαιτήσεις της αποτελεσματικότητας στην καταπολέμηση της διαφθοράς και της εγγύησης της ανεξαρτησίας της δικαιοσύνης.
Υπό τις συνθήκες αυτές, τα αιτούντα δικαστήρια έχουν αποστείλει προδικαστικά ερωτήματα στο ΔΕΕ ζητώντας να διευκρινιστεί τόσο η φύση και τα έννομα αποτελέσματα του ΜΣΕ όσο και το πεδίο εφαρμογής των εκθέσεων που καταρτίστηκαν από την Επιτροπή στο πλαίσιο αυτού του μηχανισμού.
Ζητείται, επίσης, να εξακριβωθεί εάν οι απαιτήσεις που εμπεριέχονται στις εκθέσεις της Κομισιόν είναι δεσμευτικές για τις ρουμανικές αρχές.
Σύμφωνα με τα δικαστήρια αυτά, το περιεχόμενο, ο χαρακτήρας και η διάρκεια του ΜΣΕ πρέπει να θεωρούνται ότι εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της Συνθήκης για την προσχώρηση και οι απαιτήσεις που διατυπώνονται σε αυτές τις εκθέσεις πρέπει να έχουν δεσμευτικό χαρακτήρα έναντι της Ρουμανίας.
Ωστόσο, τα αιτούντα δικαστήρια αναφέρονται σε εθνική νομολογία κατά την οποία το δίκαιο της Ένωσης δεν υπερισχύει των κανόνων της ρουμανικής συνταγματικής τάξης.
Σημειώνουν δε ότι η απόφαση 2006/928 δεν μπορεί να αποτελέσει πρότυπο αναφοράς για τον έλεγχο της συνταγματικότητας, δεδομένου ότι η αυτή εκδόθηκε πριν από την ένταξη της Ρουμανίας στην Ένωση και ότι το ζήτημα του εάν το περιεχόμενό της, ο χαρακτήρας της και η διάρκειά της εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής της Συνθήκης για την προσχώρηση δεν έχει αποτελέσει αντικείμενο ερμηνείας από το ΔΕΕ.
Πηγή : ΚΥΠΕ
