Προκαταρκτικά ευρήματα του ελέγχου που διενήργησε η Ελεγκτική Υπηρεσία στο Κυπριακό Επενδυτικό Πρόγραμμα, καταδεικνύουν σειρά αδυναμιών, σύμφωνα με όσα ανέφερε ό Γενικός Ελεγκτής Οδυσσέας Μιχαηλίδης μιλώντας ενώπιον της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Οικονομικών.
Κατά τη συζήτηση ο Υπουργός Οικονομικών Κωνσταντίνος Πετρίδης κλήθηκε να παρουσιάσει μελέτη για τις επιπτώσεις του Κυπριακού Επενδυτικού Προγράμματος (ΚΕΠ) στην οικονομία, ενώ δεν έλειψαν οι εντάσεις όταν ο Υπουργός ανέφερε ότι είναι αντιδεοντολογικό η εκτελεστική εξουσία να καλείται να απαντήσει σε ευρήματα του Ελεγκτή σε πόρισμα που δεν έχει δει.
Ο κ. Μιχαηλίδης, στα προκαταρκτικά του ευρήματα αναφέρθηκε σε πολιτογράφησεις από το 2013 μέχρι το 2020 χιλιάδων ατόμων από το Υπουργικό Συμβούλιο που αποτελούσαν ενήλικα μέλη της οικογένειας του επενδυτή, χωρίς οι ίδιοι να πληρώσουν οτιδήποτε. Οι πολιτογραφήσεις αυτές ανέφερε, γίνονταν χωρίς να υπάρχει σχετικός νόμος.
Παράλληλα αναφέρθηκε σε προβληματικές περιπτώσεις κατά τις οποίες αντί ο αιτητής να είναι κάτοχος μόνιμης κατοικίας στην Κύπρο, ήταν κάτοχος κατοικίας μόνο στο χαρτί, κατοικία η οποία επρόκειτο να ανεγερθεί στη συνέχεια. Μάλιστα ο επενδυτής πλήρωσε ολόκληρο το ποσό των 2 εκατομμυρίων, όπως είπε, για μια κατοικία που δεν ολοκληρώθηκε ή δεν είχε τίτλο. Κάτι τέτοιο, όπως είπε, δημιουργεί το υπόβαθρο για μη υγιείς συναλλαγές.
Έκανε επίσης λόγο για περίπτωση αγοραστή που αγόρασε μεταχειρισμένα διαμερίσματα σε τιμή υπερδιπλάσια απ’ αυτή που αναφερόταν στο κτηματολόγιο. Κάτι τέτοιο είπε, σημαίνει ότι ή τον είχαν ξεγελάσει ή ότι η διαφορά διοχετεύτηκε σε άλλες νόμιμες ή παράνομες προμήθειες.
Αναφέρθηκε και στην περίπτωση 6 Σαουδάραβων επενδυτών που έφεραν στην Κύπρο συνολικά ποσά των 20 εκ ευρώ ενώ με βάση το κτηματολόγιο η αξία αυτών που αγόρασαν ήταν στα 10 εκ ευρώ.
Αναφέρθηκε επίσης σε περίπτωση ακύρωσης αγοράς ακινήτων που αγοράστηκαν ύστερα από δύο μήνες, κάτι που έκανε τον επενδυτή να μην πληροί τα κριτήρια για το ΚΕΠ.
Προβληματική χαρακτήρισε και την εφαρμογή του χαμηλού συντελεστή 5% ΦΠΑ για αγορά κατοικίας από επενδυτές στο πλαίσιο του ΚΕΠ. Είπε επίσης ότι εντόπισαν επιχειρηματία ανάπτυξης γης που δεν είναι καν γραμμένος στο ΦΠΑ.
Ο Υπουργός Οικονομικών χαρακτήρισε πρωτοφανές και αντιδεοντολογικό να καλείται να απαντήσει η εκτελεστική εξουσία σε πόρισμα του Ελεγκτή που δεν έχει ακόμα δει και έκανε λόγο για πολιτική σκοπιμότητα πίσω από αυτό. Ανέφερε ότι η εξέλιξη της συζήτησης στην Επιτροπή ήταν για επισημάνσεις που ακόμα δεν είχε δει και ότι δεν είχε σχέση με το αρχικό θέμα συζήτησης. Είπε επίσης ότι αυτά τα πράγματα «δεν είναι πολιτικό σόου» και ότι σε περίπτωση που υπάρξει συζήτηση ουσίας για το θέμα είναι στη διάθεση της Βουλής. Σε δηλώσεις του ο ΥΠΟΙΚ ανέφερε ακόμα ότι υπάρχει διαστρέβλωση και παρερμηνεία.
Απαντώντας στην κριτική μελών της Επιτροπής για τις πρόνοιες του προγράμματος διερωτήθηκε γιατί κάποια πράγματα δεν τέθηκαν όταν ψήφιζε τους κανονισμούς η Βουλή. Διερωτήθηκε αν τώρα «ανακαλύπτουμε τι προέβλεπαν οι όροι του προγράμματος» οι οποίοι ήταν πλήρως δημοσιευμένοι.
Αναφερόμενος στη μελέτη της Κυβέρνησης για τις οικονομικές επιπτώσεις του ΚΕΠ, που επικαιροποιήθηκε το 2018 ανέφερε ότι με βάση τα συμπεράσματα, το 60% αυτών των επενδύσεων αφορούν ακίνητα και ότι η επίδραση του προγράμματος στην οικονομία είναι θετική με αρκετά σημαντική την προστιθέμενη αξία και απασχόληση ιδιαίτερα στον τομέα των κατασκευών. Σημείωσε ότι την περίοδο 2016-2019 η αύξηση του ΑΕΠ ήταν 18,4% και το 1,7% της αύξησης αποτελούσε την συνεισφορά του σχεδίου. Δημιουργήθηκαν επίσης 3000 θέσεις εργασίας.
Ο ΥΠΟΙΚ ανέφερε ότι ως συνέπεια του προγράμματος οι τιμές των ακινήτων αυξήθηκαν ειδικά στη Λεμεσό.
Αν συνεχιστεί το ΚΕΠ αναμένεται την περίοδο 2021-23 να επιφέρει 1,3% αύξηση του ΑΕΠ, κάτι που θα χαθεί αν υπάρξει διακοπή του. Σε περίπτωση σταδιακής διακοπής του, είπε, χάνεται το 0,8% αυτή της αύξησης του ΑΕΠ.
Σημείωσε ότι όσον αφορά το ΚΕΠ, οι ανησυχίες επικεντρώνονται στον τομέα των ακινήτων που χρειάζεται πιο αποτελεσματική εποπτεία.
Εκ μέρους του Υπουργείου Εσωτερικών, Εκπρόσωπός του ανέφερε ότι αναμένουν να δουν την έκθεση του Γενικού Ελεγκτή για να απαντήσουν. Σε αυτή την δήλωση, ο Πρόεδρος του ΔΗΚΟ Νικόλας Παπαδόπουλος διερωτήθηκε πώς γίνεται να αναμένει το ΥΠΕΣ το πόρισμα του Ελεγκτή από τη στιγμή που δεν συνεργάζεται μαζί του για το θέμα.
Ο Έφορος Φορολογίας Γιάννης Τσαγκάρης διαφώνησε με την διαπίστωση του Ελεγκτή περί 5% ΦΠΑ, αναφέροντας ότι η νομοθεσία δεν λέει αν αυτό δεν πρέπει να γίνεται στα πλαίσια του επενδυτικού προγράμματος, ωστόσο χαρακτήρισε λάθος να δοθεί το 5% σε διαδοχικές πωλήσεις για δεύτερο και τρίτο ακίνητο.
Παράλληλα ανέφερε ότι πολλοί φαίνεται ότι δεν προτιμούν το 5% αλλά το 19% και αμέσως εγγράφουν το ακίνητο στο μητρώο του ΦΠΑ και το παρουσιάζουν ως επένδυση και μετά ζητούν επιστροφή όλου του ΦΠΑ που έχουν πληρώσει. Ανέφερε ότι για αυτό το θέμα βρίσκονται στα δικαστήρια.
Είπε επίσης ότι γίνονται έλεγχοι σε θέματα που αφορούν την καταβολή φορολογίας κυρίως ΦΠΑ και ότι σε μεταγενέστερο στάδιο θα μπορεί να αναφερθεί σε ευρήματα.
Σε δηλώσεις της στους δημοσιογράφους η Πρόεδρος της Επιτροπής, βουλευτής του ΔΗΚΟ Χριστιάνα Ερωτοκρίτου ανέφερε ότι το ΔΗΚΟ δεν θέλει να σκοτώσει το πρόγραμμα αλλά την κακοδιαχείρισή του που εξέθεσε τη χώρα μας πλήττοντας την αξιοπιστία της. Εξέφρασε λύπη για το γεγονός ότι το Κυβερνητικό επιτελείο δεν ήταν έτοιμο να δώσει απαντήσεις για τις οικονομικές απώλειες από τη κακή διαχείριση του προγράμματος και είπε ότι η συνεδρία διακόπηκε για να επανέλθουν όταν θα έχει όλα τα στοιχεία το επιτελείο της Κυβέρνησης για πιθανή απώλεια εσόδων.
Ο βουλευτής του ΑΚΕΛ Στέφανος Στεφάνου ανέφερε ότι ο Πρόεδρος Αναστασιάδης, τρία εν ενεργεία μέλη της κυβέρνησης Αναστασιάδη και δύο πρώην Υπουργοί συνδέονται με δικηγορικά και ελεγκτικά γραφεία που επί χρόνια υπέβαλλαν αιτήσεις για πολιτογράφηση ξένων επενδυτών. Σύμφωνα, με δημοσίευμα της Χαραυγής, είπε, που κανένας μέχρι αυτή τη στιγμή δεν έχει διαψεύσει, πάνω από 350 αιτήσεις για πολιτογράφηση συνδέονται με μέλη της κυβέρνησης Αναστασιάδη, περιλαμβανομένου και του Δικηγορικού Γραφείου που φέρει το όνομα του Προέδρου. Για άλλη μια φορά, ανέφερε, εγείρονται σοβαρά ερωτηματικά για θέματα δεοντολογίας και ηθικής τάξης της κυβέρνησης Αναστασιάδη. Είπε επίσης ότι ο Γενικός Εισαγγελέας που διόρισε την ερευνητική επιτροπή για τις πολιτογραφήσεις ήταν ο ίδιος μέλος του υπουργικού συμβουλίου που έπαιρνε τις αποφάσεις και διερωτήθηκε κατά πόσο Πρόεδρος και υπουργοί θα ελέγξουν τους εαυτούς τους.
Ο βουλευτής των Οικολόγων Γιώργος Περδίκης είπε ότι κατά παράβαση του σχεδίου και των νόμων τα περασμένα χρόνια έχουν δοθεί υπηκοότητες κατά τρόπο αλόγιστο προκαλώντας συγκεκριμένο οικονομικό κόστος γιατί δεν τηρούνταν τα κριτήρια και δεν γίνονταν οι κατάλληλες εισπράξεις εκ μέρους των αιτητών. Ζήτησε να εξεταστεί σε ευρύτερο δημοσιονομικό πλαίσιο η οικονομική πτυχή του προγράμματος έχοντας υπόψη και τις προειδοποιήσεις του Δημοσιονομικού Συμβουλίου.
Εκ μέρους της ΕΔΕΚ η Έλενα Κοζάκου Λυμπουρή ανέφερε ότι αυτό που προκύπτει από τη σημερινή συζήτηση σε σχέση με το κυπριακό επενδυτικό πρόγραμμα, είναι ότι θα πρέπει όλες οι περιπτώσεις πολιτογραφήσεων, από την έναρξη του προγράμματος το 2007 μέχρι σήμερα, να ελεγχθούν εξονυχιστικά, έτσι ώστε αν διαπιστωθεί ότι υπάρχουν τυχόν παρατυπίες, αυτές θα πρέπει να κατονομαστούν και να αποδοθούν ευθύνες εκεί και όπου υπάρχουν.
Πηγή : ΚΥΠΕ
