Οδηγία για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες: η διάταξη, η οποία προβλέπει ότι στις πληροφορίες σχετικά με τους πραγματικούς δικαιούχους των εταιρειών που έχουν την έδρα τους στην επικράτεια των κρατών μελών έχει πρόσβαση, σε κάθε περίπτωση, οποιοδήποτε μέλος του ευρύτερου κοινού είναι ανίσχυρη.
Ο Παγκύπριος Δικηγορικός Σύλλογος (ΠΔΣ) επιθυμεί να ενημερώσει τα μέλη του για την απόφαση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ημερομηνίας 22 Νοεμβρίου 2022, στις συνεκδικασθείσες υποθέσεις C-37/20 (https://curia.europa.eu/jcms/upload/docs/application/pdf/2022-11/cp220188el.pdf).
Με τη χθεσινή του απόφαση, το Τμήμα Μείζονος Συνθέσεως του Δικαστηρίου διαπίστωσε ότι, υπό το πρίσμα του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Χάρτης), είναι ανίσχυρη η διάταξη της οδηγίας για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες (Οδηγία (ΕΕ) 2015/849), η οποία προβλέπει ότι τα κράτη μέλη οφείλουν να διασφαλίζουν ότι στις πληροφορίες σχετικά με τους πραγματικούς δικαιούχους των εταιρικών και άλλων νομικών οντοτήτων που έχουν την εταιρική τους έδρα στην επικράτειά τους έχει πρόσβαση, σε κάθε περίπτωση, οποιοδήποτε μέλος του ευρύτερου κοινού.
Κατά το Δικαστήριο, η πρόσβαση του ευρύτερου κοινού στις πληροφορίες σχετικά με τους πραγματικούς δικαιούχους συνιστά σοβαρή επέμβαση στα θεμελιώδη δικαιώματα σεβασμού της ιδιωτικής ζωής και προστασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα.
Το Δικαστήριο πρόσθεσε ότι οι προαιρετικές διατάξεις, οι οποίες παρέχουν στα κράτη μέλη, αντιστοίχως, τη δυνατότητα να καθιστούν τις πληροφορίες σχετικά με τους πραγματικούς δικαιούχους διαθέσιμες υπό τον όρο της ηλεκτρονικής εγγραφής και, σε εξαιρετικές περιπτώσεις, να προβλέπουν εξαιρέσεις από την πρόσβαση του ευρύτερου κοινού στις εν λόγω πληροφορίες, δεν είναι, αυτές καθαυτές, ικανές να αποδείξουν ούτε ότι έχει γίνει ισόρροπη στάθμιση μεταξύ του επιδιωκόμενου σκοπού γενικού συμφέροντος και των θεμελιωδών δικαιωμάτων που κατοχυρώνονται από τον Χάρτη, ούτε ότι υφίστανται υπέρ των υποκειμένων των δεδομένων επαρκείς εγγυήσεις για την αποτελεσματική προστασία των προσωπικών τους δεδομένων από τους κινδύνους κατάχρησης.
Ο ΠΔΣ έχει ήδη προβεί σε παραστάσεις προς την Έφορο Εταιρειών ζητώντας την άμεση αναστολή της δυνατότητας δημόσιας πρόσβασης στο Μητρώο Πραγματικών Δικαιούχων μέχρι να εξεταστούν και να εφαρμοστούν σχετικές νομοθετικές ρυθμίσεις.
Παράλληλα, ο ΠΔΣ θα μελετήσει το κείμενο της απόφασης λεπτομερώς και, αν απαιτείται, θα προβεί σε παραστάσεις και σε άλλες αρχές (όπως την ΕΚΚ) αναφορικά με τη δυνατότητα πρόσβασης από πρόσωπα που ισχυρίζονται ότι έχουν έννομο συμφέρον σε τέτοια πρόσβαση.
Παγκύπριος Δικηγορικός Σύλλογος