Με μεγάλη επιτυχία και σημαντική συμμετοχή ολοκληρώθηκε την Παρασκευή, 7/2/2025, σεμινάριο του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου με τίτλο «Προκλήσεις για την Κύπρο και διεθνές δίκαιο: Συζητώντας με τον Καθηγητή Sir Malcolm Evans», το οποίο διεξήχθη σε μορφή συζήτησης.
Το σεμινάριο, το οποίο παρακολούθησαν πέραν των 130 δικηγόρων και άλλων συμμετεχόντων, αποτέλεσε εμβάθυνση και επέκταση σε ζητήματα που αφορούν την Κύπρο και τέθηκαν στο συνέδριο του Ιουλίου 2024 με τίτλο «Πενήντα χρόνια εισβολής και κατοχής: Προεκτάσεις διεθνούς και ευρωπαϊκού δικαίου».
Ομιλητής στο σεμινάριο διετέλεσε ο Sir Malcolm Evans, Καθηγητής διεθνούς δικαίου και τώρα Διευθυντής (Principal) του Κολλεγίου Regent’s Park στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, ο οποίος ήταν ο κεντρικός ομιλητής και στο συνέδριο του Ιουλίου. Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα επικεντρώνονται στη διεθνή προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, με ιδιαίτερη έμφαση στην πρόληψη των βασανιστηρίων και την ελευθερία της θρησκείας. Επίσης, ασχολείται εκτενώς με ζητήματα που αφορούν το διεθνές δίκαιο της θάλασσας, συμπεριλαμβανομένων θεμάτων θαλασσίων συνόρων και της προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη θάλασσα.
Το σεμινάριο χαιρέτησαν η κα Μαίρη Ανν Σταυρινίδου, Εισαγγελέας της Δημοκρατίας, εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, ο δρ Νικόλας A. Ιωαννίδης, Υφυπουργός Μετανάστευσης και Διεθνούς Προστασίας, και ο κος. Μιχάλης Βορκάς, Πρόεδρος του ΠΔΣ.
Τη συζήτηση συντόνιζε η Γραμματέας της Επιτροπής Διεθνούς και Ευρωπαϊκού Δικαίου του ΠΔΣ, κα Ελένη Γερασούδη.
Κατά τη συζήτηση αναδείχθηκαν σημαντικά ζητήματα τους διεθνούς δικαίου, τόσο θεωρητικά όσο και πρακτικά.
Κατέστη σαφές ότι το δίκαιο είναι με το μέρος της Κυπριακής Δημοκρατίας και, λόγω της φύσης τους, οι παραβιάσεις της Τουρκίας δεν θεραπεύονται ούτε με την πάροδο του χρόνου ούτε με κανέναν άλλον τρόπο. Τονίστηκε επίσης ότι το διεθνές δίκαιο παραμένει ισχυρό εργαλείο στα χέρια του κράτους που υφίσταται τις συνέπειες μιας παραβίασης, κάτι το οποίο έχει επιβεβαιωθεί σε πολλές περιπτώσεις κρατών που κατόρθωσαν να καταστήσουν τους παραβάτες υπόλογους των πράξεων τους μετά από χρόνια. Πρόσφατο σχετικό παράδειγμα αποτελεί η απόφαση του Ηνωμένου Βασιλείου να επιστρέψει την κυριαρχία επί του Αρχιπελάγους Chagos στον Μαυρίκιο, ο οποίος ήταν πρώην αποικία του Ηνωμένου Βασιλείου, σχεδόν 60 χρόνια μετά την ανεξαρτητοποίησή του.
Να σημειωθεί, μάλιστα, ότι το δικαίωμα στην αυτοδιάθεση των λαών που τελούν υπό πολεμική κατοχή αποτελεί κανόνα αναγκαστικού δικαίου (jus cogens), ο οποίος δεν επιδέχεται παρέκκλιση, σε αντίθεση με το αντίστοιχο δικαίωμα σε περιπτώσεις αποικιοποίησης. Αυτό το εύρημα του Διεθνούς Δικαστηρίου στην πρόσφατη, Γνωμοδότηση για τις πρακτικές του Ισραήλ στα Κατεχόμενα Παλαιστινιακά Εδάφη ημερομηνίας 19 Ιουλίου 2024, ενισχύει ακόμα περισσότερο την προστασία που παρέχει το διεθνές δίκαιο στην περίπτωση της Κύπρου.
Επιπλέον, συζητήθηκε εκτενώς και η αλληλεπίδραση κανόνων διαφορετικών αντικειμένων του διεθνούς δικαίου και η εφαρμογή τους στην περίπτωση της Κύπρου από διεθνή δικαιοδοτικά όργανα. Συγκεκριμένα, η συζήτηση αποτέλεσε εξαιρετική ευκαιρία για να ξεκαθαριστεί η ελαττωματικότητα της απόφασης του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου στην υπόθεση Δημόπουλος ν. Τουρκίας, η οποία έχει προκαλέσει σύγχυση τόσο στον νομικό κόσμο όσο και στην κοινή γνώμη. Τονίστηκε πως τα ευρήματα του Δικαστηρίου σχετικά με «δικαιώματα χρηστών» έναντι Ελληνοκυπρίων ιδιοκτητών είναι εντελώς αβάσιμα. Το Δικαστήριο δεν έλαβε υπόψη άλλους σχετικούς κανόνες του διεθνούς δικαίου, όπως του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου, και αναγκαστικά κατέληξε σε εσφαλμένα συμπεράσματα τα οποία δεν αντανακλούν το διεθνές νομικό πλαίσιο.
Ακολούθως, δόθηκε η ευκαιρία στο κοινό να θέσει ερωτήματα και να συμμετάσχει ενεργά στον διάλογο, το οποίο επέδειξε τεράστιο ενδιαφέρον με αποτέλεσμα να λάβει χώρα μια ιδιαίτερα εποικοδομητική συζήτηση.
Με αυτήν την ευκαιρία απευθύνουμε τις ευχαριστίες μας προς τον Sir Malcolm Evans για τη συμμετοχή του στο σεμινάριο όπως και για τις διαφωτιστικές εισηγήσεις του, προς το Πανεπιστήμιο Λεμεσού για τη συνεισφορά του ως χορηγός και προς την Επιτροπή Διεθνούς και Ευρωπαϊκού Δικαίου του ΠΔΣ για τη συμβολή της στη διοργάνωση του σεμιναρίου.
Ο ΠΔΣ, έχοντας ως προτεραιότητά του την ανάδειξη των νομικών θεμάτων που σχετίζονται με την Κύπρο, καθώς και των νομικών εργαλείων που έχουμε στην διάθεσή μας για διεκδίκηση των δικαιωμάτων της Δημοκρατίας και των πολιτών της και για αντιμετώπιση της έκνομης συμπεριφοράς της Τουρκίας, είναι ιδιαίτερα ικανοποιημένος από τα αποτελέσματα του σεμιναρίου.
Είναι βέβαιο πως οι τόσο θετικές για την Κύπρο παρατηρήσεις του Καθηγητή Sir Malcolm Evans, του πλέον διακεκριμένου στο πεδίο του διεθνούς δικαίου στις μέρες μας, αποτελούν έναν φάρο ελπίδας για την τελική δικαίωση της Δημοκρατίας και των πολιτών της.
ADDRESS BY THE ATTORNEY GENERAL
ADDRESS BY DEPUTY MINISTER FOR MIGRATION AND INTERNATIONAL PROTECTION
ADDRESS BY THE PRESIDENT OF CBA
ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΟΜΙΛΙΑ SIR MALCOLM EVANS
Παγκύπριος Δικηγορικός Σύλλογος