Σε πολύ πρόσφατη του απόφαση1 το Εφετείο αποφάσισε πως «η αξιολόγηση της μαρτυρίας του Εφεσίβλητου 1/Ενάγοντα όπως και η κρίση του πρωτόδικου Δικαστηρίου να την αποδεκτή, είναι μολυσμένη διά της χρησιμοποίησης της μαρτυρίας του Εφεσίβλητου 2/Τριτοδιάδικου άλλοτε για υποστήριξη των ισχυρισμών του Εφεσίβλητου 1 άλλοτε για απόρριψη των υπερασπίσεων του Εφεσίβλητου 1 και άλλοτε για απόδειξη της απαίτησης του Εφεσίβλητου 1/Ενάγοντα»2.
Σύμφωνα με τα πραγματικά γεγονότα της υπόθεσης ο Ενάγοντας/Εφεσίβλητος 1 καταχώρησε την αγωγή εναντίον της Εναγομένης/Εφεσείουσας Εταιρείας αξιώνοντας το ποσό των ΛΚ50,000 δυνάμει συναλλαγματικής. Ο Τριτοδιάδικος/Εφεσίβλητος 2 προστέθηκε ως Τριτοδιάδικος κατόπιν σχετικού αιτήματος της Εφεσείουσας. Το Πρωτόδικο Δικαστήριο μετά την αξιολόγηση της ενώπιον του μαρτυρίας αποδέχτηκε την μαρτυρία του Ενάγοντα/Εφεσίβλητου 1 και προέβη σε εύρημα ότι ο Ενάγοντας δάνεισε στην Εφεσείουσα/Εναγόμενη Εταιρεία το αξιούμενο ποσό και πως ο Τριτοδιάδικος Διευθυντής της Εφεσείουσας Εταιρείας ενήργησε σύμφωνα με την εξουσιοδότηση των άλλων διοικητικών συμβούλων και απέδωσε το ποσό στον Ενάγοντα/Εφεσίβλητο 1 ενώ απέρριψε την απαίτηση της Εφεσείουσας/Εναγόμενης εναντίον του Τριτοδιάδικου.
Το Ανώτατο Δικαστήριο εξετάζοντας την ορθότητα της πρωτόδικης απόφασης έκρινε πως παρόλο το γεγονός ότι οι οδηγίες του Πρωτόδικου Δικαστηρίου ήταν ορθές, που απόφυγε να δώσει οδηγίες στον τριτοδιάδικο να υπερασπισθεί στην αγωγή μεταξύ της Εναγόμενης και του Ενάγοντα, παρέπεμψε στην κορυφαία υπόθεση3 επί της διαδικασίας τριτοδιαδίκου, στην οποία τονίστηκαν τα κάτωθι:
«με την επίδοση της ειδοποίησης Τριτοδιαδίκου, καθίσταται διάδικος στην αγωγή και έχει τα ίδια δικαιώματα σχετικά με την υπεράσπιση του ως εάν είχε εναχθεί με κανονική αγωγή από τον Εναγόμενο. Ο Τριτοδιάδικος όμως δεν είναι Εναγόμενος στην υφιστάμενη αγωγή του Ενάγοντα εναντίον του Εναγομένου εκτός και αν ο Ενάγων αποφασίσει και τον καταστήσει συνεναγόμενο. Η Διαδικασία Τριτοδιαδίκου είναι εντελώς ξεχωριστή και ανεξάρτητη διαδικασία από την προϋπάρχουσα αγωγή. Σκοπός της είναι η αποφυγή πολλαπλότητας αγωγών, η αποφυγή εξόδων, η δέσμευση του Τριτοδιαδίκου με το αποτέλεσμα της αγωγής μεταξύ Ενάγοντα και Εναγομένου και η δυνατότητα απόφασης επί του θέματος που σχετίζεται με τη διαδικασία Τριτοδιαδίκου αμέσως μετά την απόφαση στην αγωγή4».,
Το Ανώτατο Δικαστήριο παρατηρώντας και σχολιάζοντας ότι το Πρωτόδικο Δικαστήριο σε αρκετά μέρη της απόφασης του αναφέρθηκε στην μαρτυρία του Τριτοδιάδικου ως επιβεβαιωτική της μαρτυρίας του Ενάγοντα/Εφεσίβλητου 1 κατέληξε ότι η «αξιολόγηση της μαρτυρίας του Ενάγοντα /Εφεσίβλητου 1 όπως και η κρίση του να την αποδεκτή είναι μολυσμένη» δια της χρησιμοποίησης της μαρτυρίας του τριτοδιαδίκου προς υποστήριξη και επιβεβαίωση αυτής του Ενάγοντα/Εφεσίβλητου 1.
Στο σημείο αυτό είναι σημαντικό να σημειωθεί πως σε όλα τα αποσπάσματα της πρωτόδικης απόφασης που επικαλείται το Ανώτατο, γίνεται αναφορά σε «επιβεβαίωση θέσεων του Ενάγοντα από τον Τριτοδιάδικο, αλλά και της αξίωσής του, ως τις μόνες άμεσες μαρτυρίες που δόθηκαν σε σχέση με την υπογραφή της συναλλαγματικής» και πως σε κανένα στάδιο της πρωτόδικης απόφασης κρίθηκε ότι η μαρτυρία του Τριτοδιαδίκου συμπλήρωσε ή χρησιμοποιήθηκε με αποτέλεσμα ο Ενάγοντας/Εφεσίβλητος 1 να ικανοποιήσει το βάρος απόδειξης που είχε στους ώμους του.
Τονίζεται περαιτέρω ότι όταν παρόμοιο ζήτημα τέθηκε στην απόφαση Νικήτα ανωτέρω, στην οποία το Εφετείο, αφού σκιαγράφησε τη Διαδικασία τριτοδιαδίκου, έκρινε στα περιστατικά εκείνης της υπόθεσης πως «η μαρτυρία του τριτοδιάδικου δεν μπορούσε να χρησιμοποιηθεί όσο ευνοϊκή και αν ήταν για τον εφεσείοντα/ενάγοντα για να αποδείξει αυτός την υπόθεση του στην αγωγή εναντίον της εφεσίβλητης/εναγόμενης» καθότι το βάρος απόδειξης βάρυνε τον ίδιο τον Ενάγοντα και αποφάσισε την απόρριψη της έφεσης.
Στην προκειμένη περίπτωση, εντελώς αντίθετα με τα όσα έχουν νομολογηθεί, το Εφετείο δεν έκρινε πως η μαρτυρία του Τριτοδιάδικου χρησιμοποιήθηκε για να αποδείξει την υπόθεση του Ενάγοντα αλλά για ναυποστηρίξει και να επιβεβαιώσει τη μαρτυρία του Ενάγοντα και κατέληξε εξελικτικά σε απόφαση επανεκδίκασης της αγωγής εξ’ υπαρχής. Τονίζουμε πως εάν σύμφωνα με την νομολογία το Δικαστήριο έκρινε πως η μαρτυρία του Εφεσίβλητου 2/Τριτοδιάδικου χρηιμοποιήθηκε για να συμπληρώσει τη μαρτυρία του Ενάγοντα και για να υποβοηθήσει τον Ενάγοντα/Εφεσίβλητο 1 να αποσείσει το βάρος της απόδειξης που είχε, τότε θα έπρεπε να είχε αποφασίσει την ακύρωση της πρωτόδικης απόφασης και όχι την ακύρωση της αλλά και την επανεκδίκαση της αγωγής.
Κατά την άποψη του γράφοντος η πρόσφατη απόφαση ενδεχομένως να προκαλεί σειρά δικονομικών και αποδεικτικών περιπλοκών. Δεν μπορεί εξίσου να παραγνωριστεί πως ενδέχεται να επηρεάσει και να μεταβάλλει το σκοπό της διαδικασίας τριτοδιαδίκου5: ιδιαίτερα δε, όταν η μαρτυρία του τριτοδιάδικου απλά ταυτίζεται με αυτή του Ενάγοντα τότε υπάρχει σοβαρό ενδεχόμενο αυτή να θεωρείται επιμολυσμένη ανεξάρτητα εάν ο Ενάγοντας κρίνεται πως έχει αποσείσει το αποδεικτικό βάρος, με αποτέλεσμα να επηρεάζονται δραστικά και αρνητικά τα δικαιώματα του Ενάγοντα εναντίον οιουδήποτε Εναγόμενου στην αγωγή.
Με βάση την πρόσφατη απόφαση θα μπορούσε δηλαδή ενίοτε καταχρηστικά η πλευρά των Εναγομένων να προσεπικαλείται τριοτοδιάδικους με σκοπό και στόχο να επιμολύνουν την μαρτυρία του εκάστοτε Ενάγοντα για να την οδηγούν ως μολυσμένη σε απόρριψη.
Λόγω λοιπόν αυτής της επίφοβης εξέλιξης, οι Ενάγοντες για να θωρακίσουν την υπόθεση τους και για να την περιορίσουν από παρόμοιους κινδύνους επιμόλυνσης από τους τριτοδιαδίκους, δεν θα αποδέχονται την εκδίκαση της απαίτησης του εναγομένου εναντίον του τριτοδιαδίκου στα πλαίσια της αγωγής και θα διαχωρίζουν την εκδίκαση της. Τούτο θα έχει ως αποτέλεσμα να πλήττεται ο σκοπός της διαδικασίας τριτοδιαδίκου, που είναι η αποφυγή πολλαπλότητας αγωγών, η αποφυγή εξόδων, η δέσμευση του τριτοδιάδικου με το αποτέλεσμα αγωγής μεταξύ ενάγοντος και εναγομένου και η δυνατότητα απόφασης επί του θέματος που σχετίζεται με τη διαδικασία τριτοδιάδικου αμέσως μετά την απόφαση στην αγωγή.
Συνακόλουθα θα είναι αναγκασμένος ο εναγόμενος να περιμένει να αποδείξει την αξίωσή του εναντίον του τριτοδιάδικου με άλλη αγωγή ενώ ο ενάγων θα έχει την ευκαιρία να εκτελέσει την απόφαση εναντίον του.
1 Hermes Ltd V Τασουρής και Γεωργιάδης, Π.Ε. 299/2013, ημ. 16.11.2020.
2 Σελ.9.
3 Aνδρέας Νικήτα ν. Medcon Construction Limited κ.α. (1997) 1 Α.Α.Δ. 643
4 Ibid σελ.5.
5 Νικόλαος Δ. Κουλούρης, «Κυπριακή Πολιτική Δικονομία», σελ. 144, Νομική Βιβλιοθήκη.
