1. Εισαγωγή
Το άρθρο παρουσιάζει στατιστικά στοιχεία σε σχέση με αποφάσεις που έχει εκδώσει το Διοικητικό Δικαστήριο (στο εξής «ΔΔ») κατά την περίοδο 2016-2022 σε προσφυγέςπου ασκήθηκαν εναντίον αποφάσεων της Επιτροπής Προστασίας του Ανταγωνισμού (στο εξής «ΕΠΑ»). Σημειώνεται ότι οι προσφυγές αφορούσαν σε αποφάσεις που είχαν εκδοθεί από την ΕΠΑ δυνάμει των Περί της Προστασίας του Ανταγωνισμού Νόμων του 2008 μέχρι 2014 (στο εξής «αντιμονοπωλιακή νομοθεσία») και του Περί Ελέγχου Συγκεντρώσεων Επιχειρήσεων Νόμου του 2014 (στο εξής «νομοθεσία συγκεντρώσεων»).
Η παρουσίαση των στατιστικών στοιχείων γίνεται ανά νομοθεσία βάσειτης οποίας έχει εκδοθεί η σχετική απόφαση από την ΕΠΑ (αντιμονοπωλιακή νομοθεσία ή νομοθεσία συγκεντρώσεων) και ανά είδος απόφασης (τελική ή ενδιάμεση). Επιπρόσθετα, παρουσιάζονται στατιστικά στοιχεία των αποφάσεων του ΔΔ ανά Δικαστή.
2. Αποφάσεις Διοικητικού Δικαστηρίου την περίοδο 2016-2022 σε προσφυγές εναντίον αποφάσεων της ΕΠΑ
Κατά την περίοδο 2016-2022, το ΔΔ εξέδωσε συνολικά σαράντα (40) αποφάσεις σε προσφυγές εναντίον αποφάσεων της ΕΠΑ. Οι τριανταοκτώ (38) αποφάσεις (ενδιάμεσες και τελικές) αφορούσαν προσφυγές εναντίον αποφάσεων της ΕΠΑ που είχαν εκδοθεί στη βάσητης αντιμονοπωλιακής νομοθεσίας ενώ οι δύο (2) αφορούσαν προσφυγές εναντίον αποφάσεων της ΕΠΑ που είχαν εκδοθεί δυνάμει της νομοθεσίας συγκεντρώσεων.
Στη συνέχεια παρουσιάζονται αναλυτικά στοιχεία ανά νομοθεσία δυνάμει της οποίας έχει εκδοθεί η σχετική απόφαση από την ΕΠΑ (αντιμονοπωλιακή νομοθεσία ή νομοθεσία συγκεντρώσεων).
2.1 Προσφυγές εναντίον αποφάσεων που είχαν εκδοθεί βάσει της αντιμονοπωλιακής νομοθεσίας
Τo ΔΔ εξέδωσε συνολικά τριανταοκτώ (38) αποφάσεις σε προσφυγές εναντίον αποφάσεων της ΕΠΑ που είχαν εκδοθεί δυνάμει της αντιμονοπωλιακής νομοθεσίας. Από τις εν λόγω αποφάσεις, εικοσιεννιά (29) ήταν τελικές και εννιά (9) ενδιάμεσες.
2.1.1. Τελικές αποφάσεις
Από τις τελικές αποφάσεις, οι δεκαέξι (16) ήταν επικυρωτικές ενώ οι δεκατρείς (13) ακυρωτικές. Σε ποσοστό οι επικυρωτικές αποφάσεις ανέρχονται σε 55,17% ενώ οι ακυρωτικές αποφάσεις ανέρχονται σε 44,83%.
Γράφημα 1
Γράφημα 2
2.1.2. Ενδιάμεσες αποφάσεις
Σε πέντε (5) από τις ενδιάμεσες αποφάσεις δεν έγιναν αποδεκτά τα αιτήματα των διαδίκων ενώ σε τρεις (3) έγιναν αποδεκτά ή μερικώς αποδεκτά. Το ποσοστό των ενδιάμεσων αποφάσεων με τις οποίες δεν έγιναν αποδεκτά τα αιτήματα των διαδίκων ανέρχεταισε 55,56% ενώ τωνενδιάμεσων αποφάσεων με τις οποίες έγιναν αποδεκτά ή μερικώς αποδεκτά τα αιτήματα των διαδίκων ανέρχεταισε 44,44%.
Γράφημα 3
Γράφημα 4
2.1.3. Αναλυτικά στοιχεία αποφάσεων ΔΔ ανά έτος – αντιμονοπωλιακή νομοθεσία
Πιο κάτω παρουσιάζονται αναλυτικά στοιχεία σε σχέση με αποφάσεις του ΔΔ σε προσφυγές εναντίον αποφάσεων της ΕΠΑ που εκδόθηκαν δυνάμει της αντιμονοπωλιακής νομοθεσίας ανά έτος:
- Κατά το έτος 2016, το ΔΔ εξέδωσε συνολικά έξι (6) αποφάσεις σε προσφυγές εναντίον αποφάσεων της ΕΠΑ που είχαν εκδοθεί δυνάμει της αντιμονοπωλιακής νομοθεσίας. Από τις εν λόγω αποφάσεις, οι δύο (2) ήταν επικυρωτικές ενώ οι τέσσερις (4) ήταν ακυρωτικές. Σε ποσοστό, οι επικυρωτικές αποφάσεις ανέρχονται σε 33,33% ενώ οι ακυρωτικές αποφάσεις ανέρχονται σε 66,67%.
- Κατά το έτος 2017, το ΔΔ εξέδωσε μόνον μία (1) απόφαση σε προσφυγή εναντίον απόφασης της ΕΠΑ που είχε εκδοθεί δυνάμει της αντιμονοπωλιακής νομοθεσίας. Η εν λόγω απόφαση ήταν επικυρωτική.
- Κατά το έτος 2018, το ΔΔ εξέδωσε συνολικά εννιά (9) αποφάσεις σε προσφυγές εναντίον αποφάσεων της ΕΠΑ που είχαν εκδοθεί δυνάμει της αντιμονοπωλιακής νομοθεσίας. Οι οκτώ (8) ήταν τελικές ενώ η μία (1) ήταν ενδιάμεση. Από τις τελικές αποφάσεις, οι επτά (7) ήταν επικυρωτικές ενώ η μία (1) ακυρωτική. Σε ποσοστό οι επικυρωτικές αποφάσεις ανέρχονται σε 87,50% ενώ οι ακυρωτικές αποφάσεις ανέρχονται σε 12,50%. Με την μια ενδιάμεση απόφαση που είχε εκδοθεί δεν έγινε αποδεκτό το αίτημα των διαδίκων.
- Κατά το έτος 2019, το ΔΔ εξέδωσε συνολικά οκτώ (8) αποφάσεις σε προσφυγές εναντίον αποφάσεων της ΕΠΑ που είχαν εκδοθεί δυνάμει της αντιμονοπωλιακής νομοθεσίας. Οι πέντε (5) ήταν τελικές ενώ οι τρεις (3) ήταν ενδιάμεσες. Από τις τελικές αποφάσεις, οι δύο (2) ήταν επικυρωτικές ενώ οι τρεις (3) ήταν ακυρωτικές. Σε ποσοστό οι επικυρωτικές αποφάσεις ανέρχονται σε 40% ενώ οι ακυρωτικές αποφάσεις ανέρχονται σε 60%. Σε καμία από τις ενδιάμεσες αποφάσεις δεν έγιναν αποδεκτά τα αιτήματα των διαδίκων.
- Κατά το έτος 2020, το ΔΔ εξέδωσε συνολικά τέσσερις (4) αποφάσεις σε προσφυγές εναντίον αποφάσεων της ΕΠΑ που είχαν εκδοθεί δυνάμει της αντιμονοπωλιακής νομοθεσίας. Η μία (1) ήταν τελική ενώ οι τρεις (3) ήταν ενδιάμεσες. Η τελική απόφαση ήταν ακυρωτική. Σε μία (1) από τις ενδιάμεσες αποφάσεις δεν έγινε αποδεκτό το αίτημα των διαδίκων ενώ σε δύο (2) έγιναν αποδεκτά ή μερικώς αποδεκτά τα αιτήματα των διαδίκων.
- Κατά το έτος 2021, το ΔΔ εξέδωσε συνολικά επτά (7) αποφάσεις σε προσφυγές εναντίον αποφάσεων της ΕΠΑ που είχαν εκδοθεί δυνάμει της αντιμονοπωλιακής νομοθεσίας. Οι πέντε (5) ήταν τελικές ενώ οι δύο ήταν ενδιάμεσες. Από τις τελικές αποφάσεις, οι τρεις (3) ήταν επικυρωτικές ενώ οι δύο (2) ακυρωτικές. Σε ποσοστό οι επικυρωτικές αποφάσεις ανέρχονται σε 60% ενώ οι ακυρωτικές αποφάσεις ανέρχονται σε 40%. Στη μία (1) από τις ενδιάμεσες αποφάσεις δεν έγινε αποδεκτό το αίτημα των διαδίκων ενώ στην άλλη μία (1) έγινε αποδεκτό ή μερικώς αποδεκτό.
- Κατά το έτος 2022, το ΔΔ εξέδωσε συνολικά τρεις (3) αποφάσεις σε προσφυγές εναντίον αποφάσεων της ΕΠΑ που είχαν εκδοθεί δυνάμει της αντιμονοπωλιακής νομοθεσίας. Όλες οι αποφάσεις ήταν ακυρωτικές.
Πίνακας 1
Έτος | Επικυρωτικές αποφάσεις | Ακυρωτικές αποφάσεις | Σύνολο αποφάσεων ΔΔ |
2016 | 2 | 4 | 6 |
2017 | 1 | 0 | 1 |
2018 | 7 | 1 | 8 |
2019 | 3 | 2 | 5 |
2020 | 0 | 1 | 1 |
2021 | 3 | 2 | 5 |
2022 | 0 | 3 | 3 |
Σύνολο | 16 | 13 | 29 |
Γράφημα 5
Πίνακας 2
Έτος | Επικυρωτικές αποφάσεις | Ακυρωτικές αποφάσεις |
2016 | 33,33% | 66,67% |
2017 | 100,00% | 0,00% |
2018 | 87,50% | 12,50% |
2019 | 60,00% | 40,00% |
2020 | 0,00% | 100,00% |
2021 | 60,00% | 40,00% |
2022 | 0,00% | 100,00% |
Μέσος όρος | 55,17% | 44,83% |
Γράφημα 6
Πίνακας 3
Έτος | Μη αποδοχή ενδιάμεσων αιτημάτων | Αποδοχή / Μερική αποδοχή ενδιάμεσων αιτημάτων | Σύνολο ενδιάμεσων αποφάσεων |
2016 | 0 | 0 | 0 |
2017 | 0 | 0 | 0 |
2018 | 1 | 0 | 1 |
2019 | 3 | 0 | 3 |
2020 | 0 | 3 | 3 |
2021 | 1 | 1 | 2 |
2022 | 0 | 0 | 0 |
Σύνολο | 5 | 4 | 9 |
Γράφημα 7
Πίνακας 4
Έτος | Μη αποδοχή ενδιάμεσων αιτημάτων | Αποδοχή / Μερική αποδοχή ενδιάμεσων αιτημάτων |
2016 | – | – |
2017 | – | – |
2018 | 100,00% | 0,00% |
2019 | 100,00% | 0,00% |
2020 | 0,00% | 100,00% |
2021 | 50,00% | 50,00% |
2022 | – | – |
Μέρος όρος | 55,56% | 44,44% |
Γράφημα 8
2.2. Προσφυγές εναντίον αποφάσεων που είχαν εκδοθεί δυνάμει της νομοθεσίας συγκεντρώσεων
Κατά την περίοδο 2016-2022, το ΔΔ εξέδωσε συνολικά δύο (2) αποφάσεις σε προσφυγές εναντίον αποφάσεων της ΕΠΑ που είχαν εκδοθεί δυνάμει της νομοθεσίας συγκεντρώσεων. Και οι δύο (2) αποφάσεις ήταν επικυρωτικές.
3. Αποφάσεις Διοικητικού Δικαστηρίου την περίοδο 2016-2022 σε προσφυγές εναντίον αποφάσεων της ΕΠΑ ανά Δικαστή
Όπως αναφέρθηκε πιο πάνω, την περίοδο 2016-2022, το ΔΔ εξέδωσε συνολικά σαράντα (40) αποφάσεις σε προσφυγές εναντίον αποφάσεων της ΕΠΑ.
Η Πρόεδρος του ΔΔ, κα Μαρίκα ΠαπαθωμάΚαλλιγέρου, εξέδωσε δέκα (10) αποφάσεις εκ των οποίων οι έξι (6) ήταν ενδιάμεσες. Σε τρεις (3) από τις ενδιάμεσες αποφάσεις δεν έγιναν αποδεκτά τα αιτήματα των διαδίκων ενώ σε τρεις (3) έγιναν αποδεκτά ή μερικώς αποδεκτάτα αιτήματα των διαδίκων. Όλες οι τελικές αποφάσεις που είχαν εκδοθεί από την κα Καλλιγέρου ήταν ακυρωτικές.
Ο Δικαστής του ΔΔ, κος Φίλιππος Κωμοδρόμος, εξέδωσε οκτώ (8) αποφάσεις. Οι έξι (6) από αυτές ήταν τελικές ενώ οι δύο (2) ενδιάμεσες. Όλες οι τελικές αποφάσεις ήταν επικυρωτικές. Επίσης, σε καμία από τις ενδιάμεσες αποφάσεις δεν έγιναν αποδεκτά τα αιτήματα των διαδίκων.
Η Δικαστής του ΔΔ, κα Ελίτα Γαβριήλ, εξέδωσε έξι (6) αποφάσεις. Από τις εν λόγω αποφάσεις, οι τέσσερις (4) ήταν επικυρωτικές και οι τρεις (3) ακυρωτικές.
Η Δικαστής του ΔΔ, κα Έλενα Μιχαήλ, εξέδωσε πέντε (5) αποφάσεις. Από τις εν λόγω αποφάσεις, οι τέσσερις (4) ήταν τελικές ενώ η μία (1) ήταν ενδιάμεση. Από τις τελικές αποφάσεις, η μία (1) ήταν επικυρωτική και οι τρεις (3) ακυρωτικές. Με την ενδιάμεση απόφαση έγιναν αποδεκτά ή μερικώς αποδεκτά τα αιτήματα των διαδίκων.
Η Δικαστής του ΔΔ, κα Αγνή Ευσταθίου Νικολετοπούλου, εξέδωσε πέντε (5) αποφάσεις, εκ των οποίων οι τέσσερις (4) σχετίζονταν με την αντιμονοπωλιακή νομοθεσία και μία (1) με την νομοθεσία συγκεντρώσεων. Από τις αποφάσεις που αφορούσαν την αντιμονοπωλιακή νομοθεσία, οι δύο (2) ήταν επικυρωτικές και οι δύο (2) ακυρωτικές. Η απόφαση που σχετιζόταν με την νομοθεσία συγκεντρώσεων ήταν επικυρωτική.
Ο Δικαστής του ΔΔ, κος Γιώργος Σεραφείμ, εξέδωσε τέσσερις (4) αποφάσεις, εκ των οποίων οι τρεις (3) σχετίζονταν με την αντιμονοπωλιακή νομοθεσία και μία (1) με την νομοθεσία συγκεντρώσεων. Από τις αποφάσεις που αφορούσαν την αντιμονοπωλιακή νομοθεσία, οι δύο (2) ήταν επικυρωτικές και η μία (1) ακυρωτική. Η απόφαση που σχετιζόταν με την νομοθεσία συγκεντρώσεων ήταν επικυρωτική.
Η Δικαστής του ΔΔ, κα Αριάδνη Ζερβού, εξέδωσε δύο (2) αποφάσεις. Η μία (1) απόφαση ήταν επικυρωτική και η άλλη μία (1) ακυρωτική.
Πίνακας 5
Δικαστής ΔΔ | Επικυρωτικές αποφάσεις | Ακυρωτικές αποφάσεις | Σύνολο τελικών αποφάσεων |
Φ. Κωμοδρόμος | 6 | 0 | 6 |
Ε. Γαβριήλ | 4 | 2 | 6 |
Α. Ε. Νικολετοπούλου | 3 | 2 | 5 |
Μ. Π. Καλλιγέρου | 0 | 4 | 4 |
Γ. Σεραφείμ | 3 | 1 | 4 |
Ε. Μιχαήλ | 1 | 3 | 4 |
Α. Ζερβού | 1 | 1 | 2 |
Σύνολο | 18 | 13 | 31 |
Πίνακας 6
Δικαστής ΔΔ | Επικυρωτικές αποφάσεις | Ακυρωτικές αποφάσεις |
Φ. Κωμοδρόμος | 100% | 0% |
Ε. Γαβριήλ | 67% | 33% |
Α. Ε. Νικολετοπούλου | 60% | 40% |
Μ. Π. Καλλιγέρου | 0% | 100% |
Γ. Σεραφείμ | 75% | 25% |
Ε. Μιχαήλ | 25% | 75% |
Α. Ζερβού | 50% | 50% |
Μέροςόρος | 54% | 46% |
Γράφημα 9
Γράφημα 10
Πίνακας 7
Δικαστής ΔΔ | Αποδοχή / μερική αποδοχή αιτημάτων | Μη αποδοχή αιτημάτων | Σύνολο ενδιάμεσων αποφάσεων |
Μ. Π. Καλλιγέρου | 3 | 3 | 6 |
Φ. Κωμοδρόμος | 0 | 2 | 2 |
Ε. Μιχαήλ | 1 | 0 | 1 |
Ε. Γαβριήλ | – | – | – |
Γ. Σεραφείμ | – | – | – |
Α. Ζερβού | – | – | – |
Α. Ε. Νικολετοπούλου | – | – | – |
Σύνολο | 4 | 5 | 9 |
Πίνακας 8
Δικαστής ΔΔ | Αποδοχή / μερική αποδοχή αιτημάτων | Μη αποδοχή αιτημάτων |
Μ. Π. Καλλιγέρου | 50% | 50% |
Φ. Κωμοδρόμος | 0% | 100% |
Ε. Μιχαήλ | 100% | 0% |
Ε. Γαβριήλ | – | – |
Γ. Σεραφείμ | – | – |
Α. Ζερβού | – | – |
Α. Ε. Νικολετοπούλου | – | – |
Μέρος όρος | 50% | 50% |
Γράφημα 11
Γράφημα 12
4. Καταληκτικά σχόλια
Το παρόν άρθρο παρουσιάζει αναλυτικά στοιχεία σε σχέση με τις αποφάσεις του ΔΔ που εκδόθηκαν κατά την περίοδο 2016-2022 σε προσφυγές που ασκήθηκαν εναντίον αποφάσεων της ΕΠΑ. Η εν λόγω ανάλυση καταδεικνύει ότι η πλειοψηφία των προσφυγών αφορούσε αποφάσεις της ΕΠΑ που είχαν εκδοθεί δυνάμει της αντιμονοπωλιακής νομοθεσίας.
Το ποσοστό ακύρωσης των αποφάσεων της ΕΠΑ ανέρχεται σε περίπου 45% για τις αποφάσεις που εκδόθηκαν δυνάμει της αντιμονοπωλιακής νομοθεσίας. Το εν λόγω ποσοστό κρίνεται ως ιδιαίτερα ψηλό, λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι ο έλεγχος που ασκεί το ΔΔ είναι ακυρωτικός. Εκτιμάται ότι εάν το ΔΔ ασκούσε πλήρη έλεγχο ουσίας σε σχέση με τις αποφάσεις της ΕΠΑ, τότε το ποσοστό ακύρωσης των εν λόγω αποφάσεων ενδεχομένως να ήταν υψηλότερο λόγω εξέτασης πρόσθετων λόγων ακύρωσης.
Ο αριθμός προσφυγών εναντίον αποφάσεων της ΕΠΑ που εκδόθηκαν δυνάμει της νομοθεσίας συγκεντρώσεων είναι πολύ πιο χαμηλός από τον αριθμό προσφυγών εναντίον αποφάσεων της ΕΠΑ που εκδόθηκαν δυνάμει της αντιμονοπωλιακής νομοθεσίας, παρόλο που η πλειοψηφία των αποφάσεων της ΕΠΑ εκδόθηκαν δυνάμει της νομοθεσίας συγκεντρώσεων. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι όλες οι αποφάσεις της ΕΠΑ που εκδόθηκαν δυνάμει της νομοθεσίας συγκεντρώσεων ήταν εγκριτικές ή/και εγκριτικές με όρους και δεσμεύσεις ενώ, μόνον σε πολύ μικρό αριθμό αποφάσεων επιβλήθηκαν διοικητικά πρόστιμα, κυρίως, λόγω μη έγκαιρης κοινοποίησης της σχετικής συγκέντρωσης.