Παρακοή Διατάγματος Γονικής Μέριμνας

Σε περίπτωση έκδοσης διατάγματος Γονικής Μέριμνας από το Οικογενειακό Δικαστήριο, οι γονείς οφείλουν να τηρούν τις διατάξεις του διατάγματος.  Εάν ο ένας εκ των δύο γονέων δε συμμορφώνεται με το διάταγμα τότε υπάρχει παρακοή διατάγματος Δικαστηρίου και ο άλλος γονέας μπορεί να καταχωρήσει αίτηση με βάση το άρθρο 42 του Περί Δικαστηρίων Νόμου Ν.14/1960.

Συγκεκριμένα, το άρθρο προνοεί: «Τηρoυμέvoυ oιoυδήπoτε διαδικαστικoύ καvovισμoύ έκαστov δικαστήριov θα έχη εξoυσία vα εξαvαγκάζη εις υπακoήv πρoς oιovδήπoτε διάταγμα εκδoθέv υπ’ αυτoυ, διατάττov ή απαγoρεύov τηv εκτέλεσιv oιασδήπoτε πράξεως, διά πρoστίμoυ ή φυλακίσεως ή μεσεγγυήσεως πραγμάτωv. Και τo δικαστήριov δύvαται επιπρoσθέτως vα επιδικάση εις τo πρόσωπov πρoς τo συμφέρov τoυ oπoίoυ εξεδόθη τo διάταγμα τoιoύτov πoσόv υπό μoρφήv απoζημιώσεως, ως τo δικαστήριov δύvαται vα θεωρήση πρέπov.» Παράλληλα, το άρθρο 137 του Ποινικού Κώδικα κεφ. 154 κατατάσσει την παρακοή δικαστικού διατάγματος και ως ποινικό αδίκημα. Το δικαστήριο επομένως έχει τη δυνατότητα να εκδώσει διάταγμα φυλάκισης ή πρόστιμο στον υπαίτιo. Επίσης, υπάρχει πληθώρα νομολογίας η οποία επιβεβαιώνει την αναγκαιότητα συμμόρφωσης στα δικαστικά διατάγματα. Συγκεκριμένα, στην Photiou v. HadjiForados (1988) 1 C.L.R. 384, έγινε παραδεχτό ότι η μη συμμόρφωση προς δικαστικά διατάγματα έχει αποτέλεσμα την κατάρρευση του κράτους δικαίου.

Υπάρχουν 2 σημαντικά κριτήρια που πρέπει να πληρούνται για να επιτύχει η αίτηση. Πρώτο και σημαντικό είναι ο υπαίτιος γονέας να γνωρίζει για την ύπαρξη διατάγματος. Μέσα σε αυτό το κριτήριο κατατάσσεται και το γεγονός ότι η παρακοή δεν μπορεί να λάβει μέρος πριν την επίδοση του διατάγματος στον υπαίτιο γονέα. Στην Ανδρέας Μ. Ονουφρίου ν. Josephine Bye (2007) 1 (A) A.A.Δ. 371 ειπώθηκε, «είναι ουσιώδες όμως πως η επίδοση του διατάγματος στο πρόσωπο που αφορά πρέπει να προηγείται της συγκεκριμένης πράξης της παρακοής, για την οποία παραπονείται ο Αιτητής ….». Έτσι σε περίπτωση που δεν αποδειχθεί ότι το διάταγμα γονικής μέριμνας ήταν εις γνώση του καθ’ ου η αίτηση τότε η αίτηση απορρίπτεται. Για παράδειγμα, στην Μιχελάκη ν. Γκαμπριέλλα Ραμόνα Μιχελάκη (2017), ο Αιτητής δεν προέβηκε σε προσωπική επίδοση του διατάγματος στην Καθ’ης η αίτηση η οποία αποτέλεσε λόγο απόρριψηςτης αίτησης παρακοής.

Το δεύτερο κριτήριο όπως προνοεί το άρθρο 42 είναι η απόδειξη ηθελημένης ανυπακοής, δηλαδή, δεν αρκεί η ύπαρξη παρακοής για να ενεργοποιήσει τις διατάξεις του άρθρου 42, Sazen Fast Food Ltd v. Χ. Λειβαδ. & Σία Λτδ κ.α.  (2006) 1 (Α) ΑΑΔ 472. Πρέπει να υπάρχει πρόθεση καταστρατήγησης του διατάγματος του Δικαστηρίου. Το βάρος απόδειξης αυτού  βαραίνει τον αιτητή. Ο αιτητής είναι υπεύθυνος να αποδείξει όχι μόνο τα γεγονότα που αναφέρονται στην αίτηση του αλλά και την ενοχή του καθ’ ου η αίτηση πέρα πάσης λογικής αμφιβολίας. Όμως, σε περίπτωση που ο καθ’ ου θέλει να δικαιολογηθεί τότε το βάρος απόδειξης βαραίνει τον ίδιο. Για παράδειγμα δε μπορεί να υπάρξει ηθελημένη παρακοή σε διάταξη του διατάγματος η οποία δεν είναι σαφής, Ανδρέα Στυλιανού Παπαϊωάννου κ.α. ν. Ελένης Γεωργίου Γιωργαλλίδου (2016). Είναι λοιπόν σημαντικό να αποδειχθεί συγκεκριμένη παρακοή σε σαφή και ξεκάθαρη διάταξη του διατάγματος.

Στην Κωνσταντίνου ν. Ξιούρου (2014), το δικαστήριο επεξήγησε το βάρος απόδειξης σε αυτές τις υποθέσεις λέγοντας ότι «τα διατάγματα αυτά εκδίδονται κατά κύριο λόγο προς όφελος των ανηλίκων τέκνων εφόσον αναγνωρίζεται η μεγάλη σημασία της επικοινωνίας των ανηλίκων τέκνων και με τους δύο γονείς τους, παρά το χωρισμό των γονέων.  Σε περίπτωση που ο γονέας, που διατάσσεται να συμμορφωθεί με διάταγμα επικοινωνίας του ανήλικου τέκνου του με τον άλλο γονέα, προβάλλει κάποια δικαιολογία για τη μη συμμόρφωση του, το βάρος το έχει εκείνος που προβάλλει τη δικαιολογία να αποδείξει ότι αυτή είναι εύλογη, υπό τις περιστάσεις, στο ισοζύγιο των πιθανοτήτων. Αυτό, αντίθετα με τον αιτητή που ισχυρίζεται παρακοή διατάγματος του δικαστηρίου,  ο οποίος θα πρέπει να αποδείξει τον ισχυρισμό του πέραν πάσης λογικής αμφιβολίας»

Επιπρόσθετα, είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι όταν ο αιτητής στηρίζει την απόδειξη των γεγονότων και της ενοχής του καθ’ ου η αίτηση στην αρνητική στάση του ανήλικου τους τέκνου αυτή μπορεί να μην είναι αρκετή. Όπως λέχθηκε στην Ιακώβου ν. Γεωργίου (2017), το Δικαστήριο οφείλει να ενδιατρίψει και να διαπιστώσει εάν η άρνηση και η στάση του ανηλίκου διαμορφώθηκε από επηρεασμό του αιτητή.

Εν κατακλείδι, για επιτυχία σε αίτηση παρακοής διατάγματος θα πρέπει το διάταγμα να έχει επιδοθεί στον υπαίτιο γονέα πριν την πράξη παρακοής, θα πρέπει επίσης να υπάρχει ηθελημένη παρακοή του διατάγματος την οποία πρέπει να αποδείξει ο αιτητής και σε περίπτωση  προβολής κάποιας δικαιολογίας από τον υπαίτιο γονέα τότε το βάρος απόδειξης μετατοπίζεται σε εκείνον.

Print Friendly, PDF & Email
Ετικέτες: , ,