Σύμφωνα με το βιβλίο του πανεπιστημίου Harvard, με τίτλο Διαχείριση Κρίσεων, το οποίο είναι μεταφρασμένο και στην ελληνική γλώσσα (τμήματα του οποίου διδάσκουμε στους μεταπτυχιακούς φοιτητές δημόσιας διοίκησης), όταν έχεις να διαχειριστείς μια κρίση, εκείνο που έχεις να κάνεις είναι να κινηθείς ΟΣΟ ΠΙΟ ΓΡΗΓΟΡΑ ΓΙΝΕΤΑΙ.
Κινηθείτε γρήγορα και με μεγάλη αποφασιστικότητα για να την τερματίσετε, τεκμηριώνοντας τις ενέργειες σας, θέτοντας σε προτεραιότητα τους ανθρώπους και χωρίς να είσαστε φειδωλοί στην πληροφόρηση. Όσο πιο γρήγορα κηρύξετε τη λήξη, τόσο μικρότερη η ζημιά, για προφανείς λόγους…
Το βασικό είναι ότι η διαχείριση κρίσεων απαιτεί δράσεις και σχεδιασμό πριν από την κρίση. Δηλαδή απαιτεί πρόβλεψη. Στην περίπτωση του κορονοϊού, λόγω του ότι ξέσπασε στην Κίνα τέλος Δεκεμβρίου, δινόταν εύλογο χρονικό διάστημα, σε όλα τα κράτη, για να γίνει σχεδιασμός και να εκπονηθεί ακόμη και το χειρότερο σενάριο (worst case scenario) με ένα σχέδιο (contingency plan).
Μερικές χώρες τα κατάφεραν, οι περισσότερες όχι και κυρίως ευρωπαϊκές χώρες δεν τα κατάφεραν και τρέχουν πίσω από τα γεγονότα, με τεράστιες επιπτώσεις στη διαβίωση των ανθρώπων οι οποίες είναι άγνωστο πόσο θα κρατήσουν ακόμη και αν αρθούν τα μέτρα σε 20-25 μέρες. Δυστυχώς πολλοί άνθρωποι που ασκούν εξουσία, αυτά που αναφέρουμε εδώ, είναι….κινέζικα.
Αυτό που συνέβη είναι πραγματικά τρομακτικό. Παγκόσμιοι οργανισμοί όπως ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας και η Ευρωπαϊκή Ένωση φάνηκαν ανεπαρκέστατοι. Όσο ήταν στην Κίνα ο ιός, σφύριζαν αδιάφορα λες και ήταν στον πλανήτη Άρη!! Αφού η ΕΕ άφησε τις χώρες μέλη της χωρίς καθοδήγηση και δίχως να καταστρώσει ένα πανευρωπαϊκό ΚΟΙΝΟ πρόγραμμα εφαρμογής σε όλα τα κράτη, ο ιός εξαπλώθηκε με ταχύτητα σε όλες τις χώρες.
Ένα από τους πιο λακωνικούς και έξυπνους τρόπους να επισημάνει την ανυπαρξία της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε όλη αυτή την κρίση (τη σημαντικότερη που αντιμετώπισε ποτέ), βρήκε ο αγαπητός φίλος και συνάδελφος Αχιλλεύς Αιμιλιανίδης Κοσμήτορας του Τμήματος Νομικής του Πανεπιστημίου Λευκωσίας. Έγραψε λοιπόν ο Αχιλλεύς. «ΚΡΑΤΟΣ: επιβάλλω απαγόρευση κυκλοφορίας, εργασίας, θρησκευτικών εκδηλώσεων κοκ. ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΈΝΩΣΗ: να πλένετε τα χέρια σας!!
Χωρίς συζήτηση όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ καθυστέρησαν να πάρουν μέτρα. Άλλοι περισσότερο και άλλοι λιγότερο και δεν είναι παρηγορητικό το υπάρχουν και χειρότεροι από εμάς, ή αναλόγως άλλων καλά τα πήγαμε.. Αφήστε που κανένας δεν ξέρει ακόμη αν καλά τα πήγε. Η ουσία είναι μία. Εισήξαμε αεροπορικώς τον ιό, κάτι που μπορούσαμε (όλες οι χώρες να αποφύγουν).
Ένα παράδειγμα αποτελεί το Βιετνάμ, το οποίο έχει 100 εκατομμύρια πληθυσμό και σήμερα 2 Απριλίου, 2020, έχει μόνο 222 κρούσματα και τέσσερις θανάτους. Τι έκανε; Απλό. Έκλεισε τα αεροδρόμια της από την Κίνα περί τα τέλη του Γενάρη. Αυτό δηλαδή που έπρεπε να κάνουμε όλοι με τα πρώτα κρούσματα στην Ευρώπη, έστω περί τα τέλη του Φεβράρη.
Είναι φανερό πως ο κίνδυνος υποτιμήθηκε. Η Διευθύντρια Ιατρικών Υπηρεσιών, για παράδειγμα, δήλωνε στις 24.1.2020, ότι θεωρεί απομακρυσμένη πιθανότητα να έχουμε τον νέο κορονοϊό στην Κύπρο.
Νομίζω κάποιοι ηγέτες, ανά τον κόσμο, θα πρέπει να το προμηθευθούν το βιβλίο αυτό. Δεν στοιχίζει πολύ. Είναι 208 σελίδες και το βρίσκει κάποιος ακόμη και κάτω των 10 ευρώ.